Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Przeszukanie

Zgodnie z art. 44 Ustawy kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia w celu znalezienia i zatrzymania przedmiotów podlegających oględzinom lub mogących stanowić dowód rzeczowy, Policja, a w toku czynności wyjaśniających również inne organy je prowadzące, mogą dokonać przeszukania pomieszczeń i innych miejsc, jeżeli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że przedmioty te lub dowody tam się znajdują. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do przeszukania osoby, jej odzieży lub podręcznych przedmiotów. Przeszukanie osoby odbywa się z uwzględnieniem zasad i granic określonych w art. 227 Kodeksu postępowania karnego. Przeszukanie następuje na mocy postanowienia prokuratora lub sądu.

W wypadkach niecierpiących zwłoki, jeżeli postanowienie nie mogło być uprzednio wydane, można przeprowadzić przeszukanie bez takiego postanowienia, jednak organ dokonujący tej czynności zobowiązany jest następnie zwrócić się niezwłocznie do prokuratora o zatwierdzenie przeszukania. Na żądanie osoby, u której dokonano przeszukania, doręcza się jej w terminie 14 dni postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia przeszukania. O prawie wystąpienia z takim żądaniem należy ją pouczyć.

Przeszukanie i odebranie rzeczy godzi niezwykle mocno w konstytucyjnie chronione prawa i wolności. Oczywiste jest więc, że czynności te winny być ograniczone do niezbędnego minimum, a podczas ich przeprowadzenia muszą być zachowane w najwyższym stopniu standardy postępowania. Dotyczy to zwłaszcza postępowań w sprawach o wykroczenia, które z natury dotyczą spraw mniejszej wagi. W polskim systemie prawnym przeszukanie traktowane jest jako środek dowodowy, gdy tymczasem ma ono ewidentne cechy środka przymusu procesowego. W niektórych utrwalonych systemach demokratycznych (np. USA) przeszukanie – jego podstawy faktyczne – są takie same lub zbliżone do podstaw zatrzymania. O przeszukaniu decyduje sąd, a dopuszczalność i sposób przeprowadzenia tej czynności jest przedmiotem wielu orzeczeń najwyższych instancji sądowych. Dlatego też do przeszukania podchodzić należy z dużą ostrożnością (zob. A. Kiełtyka, Podstawa faktyczna zatrzymania i przeszukania według Czwartej Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki, Prok. i Pr. 2006/2, s. 91 i nast.).

W kolejnych nowelizacjach Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia instytucja przeszukania była stopniowo rozszerzana, od początkowych (do roku 1985) jedenastu kategorii wykroczeń. Obecnie Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia przewiduje przeprowadzenie przeszukania w zasadzie w sprawach o każde wykroczenie, z zastrzeżeniem, że dotyczyć ono może znalezienia jedynie przedmiotu oględzin lub dowodu rzeczowego. Rzeczy mogące stanowić dowód w sprawie to przede wszystkim te, które: służyły lub były przeznaczone do popełnienia wykroczenia; zachowały na sobie ślady wykroczenia; pochodzą bezpośrednio lub pośrednio z wykroczenia; mogą służyć jako środek dowodowy do wykrycia sprawcy wykroczenia lub ustalenia przyczyn i okoliczności wykroczenia albo których posiadanie bez zezwolenia jest zabronione.

 

Podstawa prawna:

1)      Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 977 z późn. zm.).

 

Zobacz także: