	O
Osoba prawna	Osoba prawna – to jedna z form podmiotów stosunków cywilnoprawnych, obok osoby fizycznej i jednostek posiadających zdolność prawną. Osoba ta bywa definiowana jako wyodrębniony zespół środków, dla którego zarządu ustanawia się taką osobę w celu realizacji przypisanych jej prawem zadań. Na gruncie polskiego kodeksu cywilnego z 1964r. osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną (art. 33 k.c.). Polska nauka prawa rozróżnia także inne rodzaje osób prawnych: państwowe osoby prawne np. fundusze celowe (NFOŚiGW), agencje czy Lasy Państwowe, jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, a także np. spółdzielnie i fundacyjne osoby prawne (masy majątkowe). Kwestie wspólne dla wszystkich osób prawnych są regulowane przez kodeks cywilny w art. 33 - 43 k.c. Ich powstawanie jest uregulowane w ustawach szczególnych. Dla poszczególnych rodzajów osób prawny prowadzi się rejestry, do których wpis - co do zasady – warunkuje uzyskanie osobowości prawnej. Wśród najważniejszych rodzajów osób prawnych wymienić można: spółki kapitałowe - spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (regulowane przez kodeks spółek handlowych), jednostki samorządu terytorialnego: gmina, powiat, województwo (regulowane przez Ustawy o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym i o samorządzie województwa), Kościół i poszczególne jego jednostki organizacyjne – diecezje, parafie, organizacje kościelne itp. (regulowane przez Ustawy regulujące status poszczególnych wyznań), fundacje (regulowane przez Ustawę o fundacjach), stowarzyszenie rejestrowe (regulowane przez Prawo o stowarzyszeniach), państwowe lub samorządowe instytucje kultury (regulowane przez Ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej), partia polityczna (regulowana przez Ustawę o partiach politycznych), szkoły wyższe (regulowane przez Prawo o szkolnictwie wyższym), instytuty badawcze (regulowane przez Ustawę o instytutach badawczych), samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej (regulowany przez Ustawę o działalności leczniczej), spółdzielnia (regulowane przez Prawo spółdzielcze), przedsiębiorstwo państwowe (regulowane przez Ustawę o przedsiębiorstwach państwowych), związek zawodowy (regulowany przez Ustawę o związkach zawodowych). Osoba prawna działa przez swoje organy (czyli ustanawiane wewnętrznie władze, np. Dyrektora, Prezesa czy zarząd) w sposób przewidziany w odpowiedniej ustawie i opartym na niej statucie. Podstawa prawna:Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740 ze zm.). Zobacz także: Osoba fizyczna prowadząca samodzielnie działalność gospodarczą Wybór formy działalności

Osoba prawna

Osoba prawna – to jedna z form podmiotów stosunków cywilnoprawnych, obok osoby fizycznej i jednostek posiadających zdolność prawną. Osoba ta bywa definiowana jako wyodrębniony zespół środków, dla którego zarządu ustanawia się taką osobę w celu realizacji przypisanych jej prawem zadań. Na gruncie polskiego kodeksu cywilnego z 1964r. osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną (art. 33 k.c.). Polska nauka prawa rozróżnia także inne rodzaje osób prawnych: państwowe osoby prawne np. fundusze celowe (NFOŚiGW), agencje czy Lasy Państwowe, jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, a także np. spółdzielnie i fundacyjne osoby prawne (masy majątkowe).

Kwestie wspólne dla wszystkich osób prawnych są regulowane przez kodeks cywilny w art. 33 - 43 k.c. Ich powstawanie jest uregulowane w ustawach szczególnych. Dla poszczególnych rodzajów osób prawny prowadzi się rejestry, do których wpis - co do zasady – warunkuje uzyskanie osobowości prawnej. Wśród najważniejszych rodzajów osób prawnych wymienić można:

spółki kapitałowe - spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (regulowane przez kodeks spółek handlowych),
jednostki samorządu terytorialnego: gmina, powiat, województwo (regulowane przez Ustawy o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym i o samorządzie województwa),
Kościół i poszczególne jego jednostki organizacyjne – diecezje, parafie, organizacje kościelne itp. (regulowane przez Ustawy regulujące status poszczególnych wyznań),
fundacje (regulowane przez Ustawę o fundacjach),
stowarzyszenie rejestrowe (regulowane przez Prawo o stowarzyszeniach),
państwowe lub samorządowe instytucje kultury (regulowane przez Ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej),
partia polityczna (regulowana przez Ustawę o partiach politycznych),
szkoły wyższe (regulowane przez Prawo o szkolnictwie wyższym),
instytuty badawcze (regulowane przez Ustawę o instytutach badawczych),
samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej (regulowany przez Ustawę o działalności leczniczej),
spółdzielnia (regulowane przez Prawo spółdzielcze),
przedsiębiorstwo państwowe (regulowane przez Ustawę o przedsiębiorstwach państwowych),
związek zawodowy (regulowany przez Ustawę o związkach zawodowych).

Osoba prawna działa przez swoje organy (czyli ustanawiane wewnętrznie władze, np. Dyrektora, Prezesa czy zarząd) w sposób przewidziany w odpowiedniej ustawie i opartym na niej statucie.