Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

podstawa opodatkowania

Podstawa opodatkowania to określona wartość, wielkość lub ilość, która stanowi punkt odniesienia do obliczenia wysokości podatku należnego organowi podatkowemu. W zależności od rodzaju podatku może nią być np. dochód, przychód, obrót, wartość rynkowa towaru, masa, objętość czy powierzchnia. W polskim systemie podatkowym podstawę opodatkowania określają przepisy właściwe dla poszczególnych podatków.

Dla podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli różnica między przychodem a kosztami uzyskania przychodu, pomniejszona o ewentualne odliczenia i ulgi (art. 9 ustawy o PIT, art. 7 ustawy o CIT). W podatku od towarów i usług (VAT) podstawą opodatkowania jest obrót netto, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o należny podatek VAT (art. 29a ustawy o VAT). W podatku akcyzowym podstawa może być określona w zależności od rodzaju towaru jako ilość w jednostkach naturalnych (np. litry, kilogramy) lub wartość rynkowa (art. 8 i 9 ustawy o podatku akcyzowym).

Ryczałt ewidencjonowany stanowi przykład uproszczonej formy opodatkowania. Przedsiębiorca, który rozlicza się w ten sposób, nie ma obowiązku księgowania kosztów. Właśnie dlatego podstawę opodatkowania na ryczałcie oblicza się z uwzględnieniem kwoty przychodów z danego miesiąca. Tę można jednak pomniejszyć o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne.

Podatnicy, którzy zastanawiają się, jak ustalić podstawę opodatkowania na ryczałcie, powinni pamiętać również o możliwości odliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Obowiązują tu jednak pewne ograniczenia. Przychód można bowiem pomniejszyć jedynie o 50% kwoty składek, które zostały faktycznie zapłacone przez podatnika w danym roku podatkowym.

Aby ustalić podstawę opodatkowania wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, od wskazanych wyżej przychodów należy odjąć koszty w takiej wysokości, jaka wynika z art. 22 ust. 2 ustawy o PIT. Od tej różnicy odlicza się jeszcze kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, jaka została potrącona w miesiącu, za który pracownik uzyskał wynagrodzenie.

Co stanowi natomiast podstawę opodatkowania na umowie zlecenie? Różnica między przychodami z tytułu wykonania usługi a kosztami, jakie poniósł zleceniobiorca. Warto jednak pamiętać, że do ustalenia tych drugich stosuje się stawki ryczałtowe, które stanowią odpowiednio:

  • 20% – są to tzw. podstawowe koszty uzyskania przychodu,
  • 50% – są to tzw. koszty podwyższone, wynikające z rozporządzania prawami autorskimi lub innymi wartościami niematerialnymi wymienionymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawa opodatkowania jest kluczowym elementem konstrukcji każdego podatku, gdyż determinuje wysokość zobowiązania podatkowego. Jej prawidłowe określenie jest niezbędne dla zgodnego z prawem rozliczenia podatku i uniknięcia sankcji podatkowych.

 

Podstawa prawna:

1)       Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych,

2)       ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

 

Zobacz także: