Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  I

Imię

Imię jest najbardziej podstawowym określeniem danej osoby. We wszystkich kulturach świata imię przypisane jest do danego człowieka i odgrywa istotną rolę w jego identyfikacji, a nadto w kształtowaniu tożsamości. Choć imię jest terminem powszechnie używanym, mało kto zdaje sobie sprawę jak wiele aktów prawnych się do niego odnosi. Imię jest ponadto elementem danych osobowych

Jako pierwszy akt prawny należy wskazać Konwencję ONZ o Prawach Dziecka z 20 listopada 1989 r.  Zgodnie z art. 7 Konwencji niezwłocznie po urodzeniu dziecka, powinno sporządzić się akt urodzenia. Ponadto dziecko ma prawo do nadania mu imienia, otrzymania obywatelstwa oraz w ramach możliwości prawo do poznania swoich rodziców i pozostawania pod ich opieką. Państwa sygnatariusze Konwencji zobowiązane są do stanowienia prawa w ten sposób, aby nie dochodziło do sytuacji, w której urodzone dziecko stałoby się bezpaństwowcem.

Należy stwierdzić, że prawo polskie czynić zadość takim wymaganiom. Matka lub ojciec dziecka, a w razie przepisanego wieku, przedstawiciel ustawowy lub opiekun matki, niezwłocznie po urodzeniu, dokonują jego zgłoszenia do Urzędu Stanu Cywilnego (USC). Na podstawie art. 58 Ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego, zgłoszenie to zawiera m.in. oświadczenie o wyborze imienia lub imion dziecka. Z kolei na mocy art. 59 ust. 1 tej samej ustawy w oświadczeniu tym można wskazać nie więcej niż dwa imiona. Następnie sporządza się akt urodzenia. Umieszczane w nim imiona nie mogą być wpisane w formie zdrobniałej, nie mogą mieć także charakteru ośmieszającego lub nieprzyzwoitego. Nie istnieje oficjalny katalog imion, a ponadto prawodawca dopuszcza nadawanie imion obcych i takich, które nie wskazują na płeć dziecka, o ile w powszechnej opinii są przypisane do jego płci. Jeżeli zgłoszenie zawiera imiona sprzeczne z powyżej opisanymi wymogami, kierownik USC odmawia przyjęcia oświadczenia o wyborze imienia. Na mocy decyzji administracyjnej zaopatrzonej w rygor natychmiastowej wykonalności, wybiera imię z urzędu, czyniąc o tym odpowiednią adnotację w akcie urodzenia. 

W ustawie z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska, ustawodawca przewidział szczególne przypadki dokonywania zmian imienia i nazwiska. Przez zmianę imienia należy rozumieć: 

  • zastąpienie wybranego imienia innym imieniem, 
  • zastąpienie dwóch imion jednym imieniem lub odwrotnie,
  • dodanie drugiego imienia, 
  • zmianę pisowni imienia lub 
  • imion lub zmianę kolejności imion

Zmiana imienia lub nazwiska dokonuje się na wniosek do Urzędu Stanu Cywilnego z ważnych powodów, w szczególności powodów wymienionych w art. 4 przedmiotowej ustawy:

  • gdy imię lub nazwisko są ośmieszające lub nie licują z godnością człowieka,
  • gdy powszechnie używa się innego imienia niż oficjalne, wówczas zmienia się na powszechnie używane,
  • gdy imię lub nazwisko zostało zmienione w sposób bezprawny, wówczas można wrócić do poprzedniego, lub jak się wydaje innego,
  • gdy istnieje potrzeba zmiany imienia na imię zgodne z prawem państwa innego obywatelstwa.

Imię jest ważnym czynnikiem nie tylko z kulturowego punktu widzenia ale również z prawnego. Przykładowo, zgodnie z art. 43ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny, zasadą jest uznawanie imienia i nazwiska osoby fizycznej za jego firmę (jeśli jest przedsiębiorcą). Podobne regulacje znajdują się także w Kodeksie spółek handlowych.

Podstawa prawna:

  1. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. 1991 nr 120 poz. 526),
  2. Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 709),
  3. Ustawa z dnia  z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 707 ze zm.),
  4. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zobacz także: