	D
Doręczenie	Doręczenie jest czynnością techniczną, która jednak wywołuje określone skutki prawne, ma wpływ na terminy i skuteczność dokonania czynności prawnej. Na początku warto zdefiniować je w najbardziej ogólny sposób. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe doręczenie oznacza: „wydanie przesyłki pocztowej lub wypłacenie kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym adresatowi, a w przypadkach określonych prawem także innej osobie, lub przekazanie druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi pocztowej”. Na gruncie poszczególnych ustaw przewidziano specjalne regulacje w przedmiocie doręczeń. Najważniejsze z nich to ustawa z dnia 16 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego („k.p.c.”) i ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego („k.p.a”). Zgodnie z art. 131 k.p.c. sąd doręcza pisma za pośrednictwem wyznaczonego operatora pocztowego (obecnie jest nim Poczta Polska), osoby zatrudnione w sądzie, sądową służbę doręczeniową, w określonych przypadkach z pomocą komornika sądowego, Policję lub Żandarmerię Wojskową. Pisma i orzeczenia sądowe doręcza się: osobie fizycznej – osobiście, (a gdy nie ma zdolności procesowej jej przedstawicielowi ustawowemu), osobie prawnej i jednostce organizacyjnej – organowi, który jest uprawniony do reprezentowania podmiotu przed sądem lub upoważnionemu pracownikowi. Przedsiębiorcom wpisanym do rejestrów CEIDG i KRS doręcza się na przypisane adresy korespondencyjne. Doręczenie dokonuje się co do zasady w dni robocze i poza porą nocną, która przypada na godziny od 21.00 do 7.00. Na zarządzenie prezesa sądu w wyjątkowych przypadkach doręczenie może odbywać się w dni ustawowe wolne od pracy i w porze nocnej. Miejscem doręczenia jest miejsce zamieszkania adresata, miejsce pracy lub to miejsce gdzie się adresata zastanie. Na podstawie art. 135§2 k.p.c. na wniosek strony doręczenia można dokonać do wskazanej skrytki pocztowej. Jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo z sądu dorosłemu domownikowi, w przypadku jego nieobecności administracji domu, dozorcy albo sołtysowi, o ile nie są przeciwnikami procesowymi adresata i wyraziły na to zgodę. Jeżeli pismo doręcza się do miejsca pracy, można je wydać pracownikowi upoważnionemu do odbioru pism. Jeżeli okaże się to bezskuteczna, doręczający pozostawia zawiadomienie o oczekiwaniu pisma w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy. Termin na odebranie wynosi 7 dni. Po jego upływie procedurę powtarza się. Na podstawie art. 139 §2 odmowa przyjęcia pisma jest równa w skutkach z jego odebraniem. Jeżeli pozwany pomimo dwukrotnego zawiadomienia nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego, które wywołują potrzebę podjęcia jego praw, a w sprawie uprzednio nie doręczano mu żadnego pisma, przewodniczący składu orzekającego zawiadamia o tym powoda i zobowiązuje go do dostarczenia pisma za pośrednictwem komornika. Doręczenie pisma, o którym mowa powyżej potwierdza się własnoręcznym podpisem. Jeżeli pismo jest skierowane do osoby nieznanej z adresu, doręczenie może nastąpić jedynie do rąk ustanowionego dlań kuratora. Jeżeli ustawa ani przepisy szczególne nie wymagają ustanowienia kuratora, pismo doręcza się poprzez wywieszenie go w siedzibie sądu. Z upływem 30 dni od wywieszenia go, przyjmuje się skuteczne doręczenie. Na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego doręczenia pism od organów administracji publicznej odbywa się za pokwitowaniem z przez wyznaczonego operatora pocztowego (Poczta Polska). Pisma doręcza się stronie lub jej pełnomocnikowi. Jeżeli strona nie posiada siedziby w kraju, powinna wskazać pełnomocnika do doręczeń na terytorium RP w przeciwnym razie przyjmuje się fikcję doręczenia wraz z umieszczeniem pisma w aktach sprawy. Kwestia miejsca doręczenia jest analogiczna jak w procedurze cywilnej z tym, że doręczać pisma można również w lokalu administracji publicznej jeżeli pozwala na to przepis szczególny. Podobnie uregulowano doręczenie zastępcze: do rąk dorosłego domownika, sąsiada lub dozorcy domu za ich zgodą. W przypadku nie podjęcia pisma w terminie 14 dni i pomimo dwóch zawiadomień, pismo uważa się za doręczone i pozostawia w aktach sprawy. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia przesyłki, wraca ona do nadawcy wraz z adnotacją o tym fakcie i datą. Rodzi to fikcję skutecznego doręczenia. Zgodnie z omawianym kodeksem doręczenie może odbywać się także poprzez publicznie obwieszczenie lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej. Obie ustawy dopuszczają również doręczenie elektroniczne. W postępowaniu administracyjnym dochodzi do niego jeśli: strona złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego na elektroniczną skrzynkę podawczą organu, wystąpi do organu z takim wnioskiem i wskaże adres skrzynki odbiorczej, wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu w ten sposób i wskaże organowi adres elektroniczny. W procedurze cywilnej sąd dokonuje doręczeń elektronicznych jeżeli adresat wniósł w ten sposób pismo lub dokonał wyboru doręczania pism w ten sposób. Decyzję tę można zmienić. Za moment doręczenia uznaje się moment wygenerowania potwierdzenia doręczenia. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1575 ze zm.). Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735), Zobacz także: Doręczenie urzędowe Doręczenie zastępcze

Doręczenie

Doręczenie jest czynnością techniczną, która jednak wywołuje określone skutki prawne, ma wpływ na terminy i skuteczność dokonania czynności prawnej. Na początku warto zdefiniować je w najbardziej ogólny sposób. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe doręczenie oznacza: „wydanie przesyłki pocztowej lub wypłacenie kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym adresatowi, a w przypadkach określonych prawem także innej osobie, lub przekazanie druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi pocztowej”.

Na gruncie poszczególnych ustaw przewidziano specjalne regulacje w przedmiocie doręczeń. Najważniejsze z nich to ustawa z dnia 16 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego („k.p.c.”) i ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego („k.p.a”).

Zgodnie z art. 131 k.p.c. sąd doręcza pisma za pośrednictwem wyznaczonego operatora pocztowego (obecnie jest nim Poczta Polska), osoby zatrudnione w sądzie, sądową służbę doręczeniową, w określonych przypadkach z pomocą komornika sądowego, Policję lub Żandarmerię Wojskową.

Pisma i orzeczenia sądowe doręcza się: osobie fizycznej – osobiście, (a gdy nie ma zdolności procesowej jej przedstawicielowi ustawowemu), osobie prawnej i jednostce organizacyjnej – organowi, który jest uprawniony do reprezentowania podmiotu przed sądem lub upoważnionemu pracownikowi. Przedsiębiorcom wpisanym do rejestrów CEIDG i KRS doręcza się na przypisane adresy korespondencyjne. Doręczenie dokonuje się co do zasady w dni robocze i poza porą nocną, która przypada na godziny od 21.00 do 7.00. Na zarządzenie prezesa sądu w wyjątkowych przypadkach doręczenie może odbywać się w dni ustawowe wolne od pracy i w porze nocnej. Miejscem doręczenia jest miejsce zamieszkania adresata, miejsce pracy lub to miejsce gdzie się adresata zastanie. Na podstawie art. 135§2 k.p.c. na wniosek strony doręczenia można dokonać do wskazanej skrytki pocztowej.

Jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo z sądu dorosłemu domownikowi, w przypadku jego nieobecności administracji domu, dozorcy albo sołtysowi, o ile nie są przeciwnikami procesowymi adresata i wyraziły na to zgodę. Jeżeli pismo doręcza się do miejsca pracy, można je wydać pracownikowi upoważnionemu do odbioru pism. Jeżeli okaże się to bezskuteczna, doręczający pozostawia zawiadomienie o oczekiwaniu pisma w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy. Termin na odebranie wynosi 7 dni. Po jego upływie procedurę powtarza się. Na podstawie art. 139 §2 odmowa przyjęcia pisma jest równa w skutkach z jego odebraniem. Jeżeli pozwany pomimo dwukrotnego zawiadomienia nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego, które wywołują potrzebę podjęcia jego praw, a w sprawie uprzednio nie doręczano mu żadnego pisma, przewodniczący składu orzekającego zawiadamia o tym powoda i zobowiązuje go do dostarczenia pisma za pośrednictwem komornika. Doręczenie pisma, o którym mowa powyżej potwierdza się własnoręcznym podpisem. Jeżeli pismo jest skierowane do osoby nieznanej z adresu, doręczenie może nastąpić jedynie do rąk ustanowionego dlań kuratora. Jeżeli ustawa ani przepisy szczególne nie wymagają ustanowienia kuratora, pismo doręcza się poprzez wywieszenie go w siedzibie sądu. Z upływem 30 dni od wywieszenia go, przyjmuje się skuteczne doręczenie.

Na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego doręczenia pism od organów administracji publicznej odbywa się za pokwitowaniem z przez wyznaczonego operatora pocztowego (Poczta Polska). Pisma doręcza się stronie lub jej pełnomocnikowi. Jeżeli strona nie posiada siedziby w kraju, powinna wskazać pełnomocnika do doręczeń na terytorium RP w przeciwnym razie przyjmuje się fikcję doręczenia wraz z umieszczeniem pisma w aktach sprawy. Kwestia miejsca doręczenia jest analogiczna jak w procedurze cywilnej z tym, że doręczać pisma można również w lokalu administracji publicznej jeżeli pozwala na to przepis szczególny. Podobnie uregulowano doręczenie zastępcze: do rąk dorosłego domownika, sąsiada lub dozorcy domu za ich zgodą. W przypadku nie podjęcia pisma w terminie 14 dni i pomimo dwóch zawiadomień, pismo uważa się za doręczone i pozostawia w aktach sprawy. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia przesyłki, wraca ona do nadawcy wraz z adnotacją o tym fakcie i datą. Rodzi to fikcję skutecznego doręczenia. Zgodnie z omawianym kodeksem doręczenie może odbywać się także poprzez publicznie obwieszczenie lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej.

Obie ustawy dopuszczają również doręczenie elektroniczne. W postępowaniu administracyjnym dochodzi do niego jeśli:

strona złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego na elektroniczną skrzynkę podawczą organu,
wystąpi do organu z takim wnioskiem i wskaże adres skrzynki odbiorczej,
wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu w ten sposób i wskaże organowi adres elektroniczny.

W procedurze cywilnej sąd dokonuje doręczeń elektronicznych jeżeli adresat wniósł w ten sposób pismo lub dokonał wyboru doręczania pism w ten sposób. Decyzję tę można zmienić. Za moment doręczenia uznaje się moment wygenerowania potwierdzenia doręczenia.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1575 ze zm.).
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735),

Zobacz także: