Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy wchodzące w skład ubezpieczeń społecznych jest dobrowolne i nie ma obowiązku uiszczać na nie składek. Jeśli jednak przedsiębiorca zdecyduje się zgłosić do ubezpieczenia chorobowego i w związku z tym regulować składki, wówczas po określonym czasie otrzymuje prawo do:
- zasiłku chorobowego;
- zasiłku macierzyńskiego;
- zasiłku opiekuńczego oraz
- świadczenia rehabilitacyjnego.
Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego może przystąpić osoba wykonująca działalność gospodarczą, która obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym. Zgłoszenia można dokonać w wybranym terminie podczas realizowania działalności – w pierwszym dniu jej funkcjonowania lub w okresie późniejszym.
Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy jest taka sama jak dla pozostałych ubezpieczeń społecznych. Nie ma zatem możliwości podwyższenia podstaw wymiaru składek tylko jednego z tych ubezpieczeń.
Wysokość składki na ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy obejmuje 2,45% podstawy wymiaru składki. Minimalna wysokość składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy od stycznia 2024 wynosiła 1 272,60 zł, od lipca wynosi ona 1 290,00 zł. Jest to podstawa wymiaru składek dla osób korzystających z preferencji i małego ZUS-u. Dla osób posługujących się dużym ZUS-em wynosi ona obecnie 4 694,40 zł zł. Maksymalna wysokość podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest ograniczona przepisami. Obejmuje 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, które jest stosowane do określenia rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, które w 2024 roku wynosi 19 560 zł
Na koniec należy podkreślić, że prawo do zasiłku chorobowego przedsiębiorca nie uzyskuje wraz z rozpoczęciem opłacania składek. Pierwsze 90 dni stanowi tzw. okres wyczekiwania. Oznacza to, że przedsiębiorca przez pierwsze 3 miesiące opłacania składek (w przypadku choroby) nie dostanie zasiłku. Ustawodawca wprowadził okres karencji aby zapobiec sytuacji, gdy ubezpieczeni już w pierwszym miesiącu opłacania składek nie odchodzili na wielomiesięczne urlopy chorobowe. Wyjątkiem od powyższego jest sytuacja, kiedy osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności była już wcześniej ubezpieczona z innego tytułu i kontynuuje owe ubezpieczenie w ramach prowadzonej działalności. Przerwa między ubezpieczeniem nie może być jednak dłuższa aniżeli 30 dni.
Stan prawny: 30 sierpnia 2024 roku
1) Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497).
