Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?
A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
S | |
---|---|
Sąd polubowny (arbitrażowy) |
Sąd polubowny jest określany jako sąd „niepaństwowy”, który ma za zadanie rozstrzygnąć sprawę, która zgodnie z wolą stron została mu przekazana. Działalność sądów polubownych w Polsce jest uregulowana w Części V Kodeksu Postępowania Cywilnego (art. 1154 – art. 1217 k.p.c.). Zgodnie z kodeksową regulacją, sądy polubowne mogą orzekać w sprawach o prawa majątkowe oraz o prawa niemajątkowe, które mogą być przedmiotem ugody (za wyjątkiem spraw o alimenty).
Poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego wymaga pisemnej umowy stron, zawartej w dowolnym czasie. Często taka umowa jest w istocie dokumentem Umowy podstawowej, z której wynika zobowiązanie - stosunek prawny łączący strony. W takich postanowieniach należy wskazać przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć – jest to tzw. zapis na sąd polubowny. Zapis ten może wskazywać stały sąd polubowny jako właściwy do rozstrzygnięcia sporu – w tej sytuacji, jeżeli strony nie postanowiły inaczej, wiąże je regulamin stałego sądu polubownego obowiązujący w dacie zawarcia zapisu na sąd polubowny (art. 1161 k.p.c.). Zapisu na sąd polubowny strony mogą więc dokonać zarówno przed powstaniem między nimi sporu, jak i po jego powstaniu. Strony w umowie mogą również określić sposób powoływania sędziów (arbitrów) oraz ich liczbę. W przypadku braku takich uzgodnień w umowie, przepisy Kodeksu Postępowania Cywilnego przewidują procedurę powoływania arbitrów oraz zakładają jego trzyosobowy skład. Sędzią sądu polubownego może zostać osoba fizyczna (bez względu na obywatelstwo), która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Kodeks przewiduje jedynie, że nie może być to sędzia sądu państwowego, chyba że jest nim sędzia w stanie spoczynku (art. 1169 – art. 1171 k.p.c.). Jeżeli osoba wyznaczona przez strony w zapisie na sąd polubowny jako arbiter odmawia pełnienia tej funkcji lub gdy pełnienie przez nią tej funkcji okaże się z innych przyczyn niemożliwe, zapis na sąd polubowny traci moc, chyba że strony w zapisie postanowiły inaczej i wprowadziły odpowiednie regulacje w takim wypadku. Zapis na sąd polubowny traci również moc w przypadku, gdy sąd polubowny wskazany przez strony w tym zapisie nie przyjął sprawy do rozpoznania lub gdy rozpoznanie sprawy w ramach tego sądu okazało się z innych przyczyn niemożliwe – strony mogą jednak uniknąć takiej sytuacji, wprowadzając w zapisie postanowienie mówiące o tym, jaka będzie ewentualnie inna droga postępowania, gdyby wystąpiła taka okoliczność (art. 1168 k.p.c.). Przepis art. 1158 § 2 k.p.c. rozróżnia dwa rodzaje sądów polubownych. Sądy stałe funkcjonują na ogół przy różnego rodzaju instytucjach (np. Sąd Polubowny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie, Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego w Warszawie) i mają byt niezależny od konkretnego sporu między stronami. Natomiast sądy powołane do rozstrzygnięcia poszczególnego sporu to tzw. sądy ad hoc, powołane mocą umowy stron poddającej ich rozpoznaniu konkretny spór i działające do czasu rozstrzygnięcia tego sporu. Istotne jest, że w przypadku, gdy jedna ze stron wniosła sprawę dotyczącą sporu objętego zapisem na sąd polubowny do sądu powszechnego, sąd ten odrzuci pozew (lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego), jeżeli pozwany (albo uczestnik postępowania nieprocesowego) podniesie zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy (art. 1165 k.p.c.). Powyższe oznacza więc, że jeśli strony zobowiązały się do rozstrzygnięcia danego sporu przez sąd polubowny, to sprawa nie będzie rozpoznawana przez sąd powszechny tylko wtedy, jeśli pozwany podniesie zarzut, że istniał zapis na sąd polubowny. Natomiast jeśli pozwany nie przytoczy tej okoliczności, w praktyce – w odpowiedzi na pozew, to sprawa będzie rozpoznawana przez sąd powszechny na zasadach ogólnych. Sąd polubowny rozstrzyga spór według prawa właściwego dla danego stosunku prawnego, niemniej jednak gdy strony go wyraźnie upoważnią może rozstrzygać spór według ogólnych zasad prawa lub zasad słuszności (art. 1194 § 1 k.p.c.). W postępowaniu przed sądem polubownym strony powinny być traktowane na równi (art. 1183 k.p.c.). Jeżeli strony nie uzgodniły inaczej, sąd polubowny niezależnie od ustalonego miejsca postępowania może wyznaczyć posiedzenie w każdym miejscu, jakie uzna za stosowne dla odbycia narady arbitrów albo dla przeprowadzenia dowodów (art. 1185 k.p.c.). Strony mogą uzgodnić termin, a jeśli nie postanowiły inaczej może tego dokonać sąd polubowny, do którego powód powinien wnieść pozew, a pozwany może złożyć odpowiedź na pozew. Do pozwu i odpowiedzi na pozew strony mogą dołączyć dokumenty, jakie uznają za stosowne. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, to sąd polubowny decyduje o tym, czy przeprowadzić rozprawę w celu przedstawienia przez strony twierdzeń lub dowodów na ich poparcie, czy też postępowanie będzie prowadzone na podstawie dokumentów i innych pism, bez wyznaczania rozprawy. Jeżeli strony nie uzgodniły, że postępowanie będzie prowadzone bez wyznaczania rozprawy, sąd polubowny jest obowiązany rozpoznać sprawę na rozprawie, gdy jedna ze stron tego zażąda. Sąd polubowny może przeprowadzić dowód z przesłuchania świadków, z dokumentów, oględzin, a także inne konieczne dowody, nie może jednak stosować środków przymusu. Jeśli strony nie dokonały innych uzgodnień, sąd może również wyznaczyć biegłego lub biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii czy też zażądać od strony dostarczenia biegłemu odpowiednich informacji lub przedstawienia mu albo udostępnienia do zbadania dokumentów lub innych przedmiotów (art. 1188 - 1193 k.p.c.) Wyrok sądu polubownego lub ugoda przed nim zawarta mają moc prawną na równi z wyrokiem sądu państwowego lub ugodą zawartą przed takim sądem, jednak dopiero po ich uznaniu przez sąd powszechny albo po stwierdzeniu przez niego ich wykonalności. Uznanie to lub stwierdzenie wykonalności odbywa się na wniosek strony. Sąd powszechny może odmówić uznania lub stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego, jeżeli stwierdzi, że:
Wyrok sądu polubownego wydany w Rzeczypospolitej Polskiej może zostać uchylony przez sąd wyłącznie w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia skargi o jego uchylenie – (jeżeli strony ustaliły w umowie, że postępowanie będzie obejmowało więcej niż „jedną instancję”, to regulacja ta będzie dotyczyła ostatecznego wyroku sądu polubownego- art. 1205 k.p.c.).
Podstawa prawna:
Zobacz także: |
Chcesz nas wesprzeć?
Jak widzisz, serwis mikroPorady.pl jest wolny od reklam. Działamy dzięki ofiarności naszych użytkowników, którzy przekazują nam wpłaty i darowizny. Nawet w bardzo niewielkich kwotach.
Twoja pomoc pozwoli na:
Warto wiedzieć
Komunikat w związku realizacją obowiązku z art. 13 RODO
Informacja nt. Cookies
Załóż konto, by w pełni korzystać z bezpłatnego wsparcia w prowadzeniu firmy
Rejestracja zajmie Ci 1 minutę.
Dostajesz bezpłatny dostęp do niezbędnej wiedzy i informacji.
Zarejestruj się – to zajmie niecałą minutę a otworzy przed Tobą tyle nowych możliwości!
W jaki sposób zajmujemy się Twoimi danymi osobowymi?
W każdej chwili możesz przeczytać w całości nasz Regulamin Serwisu i Politykę prywatności.
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Klikając "Akceptuję Warunki" oświadczasz, że rozumiesz i akceptujesz nasz Regulamin Serwisu i Politykę prywatności.
Zarejestruj się – to zajmie niecałą minutę a otworzy przed Tobą tyle nowych możliwości!
W jaki sposób zajmujemy się Twoimi danymi osobowymi?
W każdej chwili możesz przeczytać w całości nasz Regulamin Serwisu i Politykę prywatności.
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Klikając "Akceptuję Warunki" oświadczasz, że rozumiesz i akceptujesz nasz Regulamin Serwisu i Politykę prywatności.
Rejestracja
Na podany adres e-mail wysłany został link aktywujący konto.
Przypomnienie hasła
Na podany adres e-mail wysłany został link do zmiany hasła.
Gdy potrzebujesz
porady, u nas zawsze
ją otrzymujesz*
*Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju? A czy wiesz, że tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok z powodu braku dostatecznej wiedzy, znajomości przypisów i kompetencji?
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś dla nas
zrobić, abyśmy mogli dalej działać
i skutecznie Cię wspierać?
Wpisz nasz KRS w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT!
Przechodzisz właśnie do usługi
Twój e-PIT Ministerstwa Finansów
Aby skutecznie przekazać 1,5% na Projekty Fundacji
mikroPorady.pl i jestemSzefem.pl
wystarczy wpisać:
lub wyszukać na liście:
Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa