Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Posłaniec

Ustawodawca w sposób szczątkowy uregulował kwestię posłańców. Należy przyjąć, że terminem tym określa się osobę zobligowaną do przenoszenia cudzego oświadczenia woli. Zgodnie z art.85 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: „zniekształcenie oświadczenia woli przez osobę użytą do jego przesłania ma takie same skutki, jak błąd przy złożeniu oświadczenia”. Przywołany przepis chroni więc także tego do kogo skierowano przenoszone oświadczenie woli. 

Zgodnie z piśmiennictwem i stanowiskiem doktryny posłaniec nie składa własnego oświadczenia woli. Z tego powodu może być nim osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynnośći prawnych, lub w tej zdolności ograniczona bądź zupełnie pozbawiona. Prawo nie formułuje zakazu bycia posłańcem skierowanego do osób prawnych oraz ułomnych osób prawnych. Jak wskazuje P. Sobolewski w Komentarzu do Kodeksu cywilnego, posłańcem może być również tłumacz. Nie składa on bowiem oświadczenia woli, ale przekazuje treść oświadczenia woli sformułowaną przez posyłającego. 

Posłańcem z pewnością nie jest też pełnomocnik ani prokurent. Te podmioty składają oświadczenie woli we własnym imieniu ale skutkiem dla reprezentowanego. Przy realizowaniu właściwych uprawnień, posłańcem nie jest także przedstawiciel ustawowy ani członek organu osoby prawnej. 

Z powyższym koresponduje pogląd wyrażony w Komentarzu do Kodeksu cywilnego pod redakcją E. Gniewka: „posłaniec, w odróżnieniu od przedstawiciela, przenosi jedynie cudze oświadczenie woli. W roli posłańca może wystąpić każdy podmiot (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka, o której mowa w art. 331 KC), wybrany przez składającego oświadczenie. W związku z tym, w charakterze posłańca może występować także podmiot zajmujących się transmisją danych. Komentowany przepis może więc znaleźć zastosowanie do oświadczenia przesyłanego na odległość, np. przez Internet, które uległo zniekształceniu w toku szeroko rozumianej transmisji”.

Do pojęcia posłańca odnosi się także orzecznictwo. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 września 2017 r. V CSK 666/16 zauważył, że: „zastrzeżono, że uchwała nie dotyczy sytuacji, w której osoba wpłacająca podatek dokonuje tego ze środków powierzonych jej przez podatnika. Czynność takiej osoby ma charakter techniczny, ponieważ działa ona jedynie jako „posłaniec” albo „wyręczyciel”, czyli faktycznie dopełnia zapłaty”.

Jedynie techniczną rolę posłańca w ramach danego stosunku prawnego podkreślił Sąd Najwyższy  wyroku z dnia 12 maja 2014 r. I PK 516/03: „nadto, z okoliczności w jakich odbyła się między nią i skarżącą rozmowa telefoniczna oraz z jej treści ustalonej przez Sąd, wynikało, iż D.W. działa jako posłaniec (art. 85 k.c. w związku z art. 300 k.p.). Jej rolą było jedynie przekazanie skarżącej oświadczenia woli prezesa zarządu”.

Warto zaznaczyć, że posłaniec w wypadku zniekształcenia przenoszonego oświadczenia woli ponosi wobec nadawcy odpowiedzialność odszkodowawczą przewidzianą przez Kodeks cywilny.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.)

Źródła:

  1. Strugała [w:] Kodeks cywilny. Komentarz (red. E. Gniewek), komentarz do art. 85 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 2.
  2. P. Sobolewski [w:} Kodeks cywilny. Komentarz (red. K. Osajda) komentarz do art. 85 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 2-3.
  3. Wyrok  Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2014 r. I PK 516/03
  4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2017 r. V CSK 666/16

Zobacz także: