Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  K

Konosament

Konosament jest pojęciem wykorzystywanym w obrocie handlowym. Jest to morski list przewozowy (z ang. Bill of lading), będący świadectwem, które potwierdza odbiór oznakowanej przesyłki i załadowanie jej na statek, oraz zobowiązuje przewożącego ją przewoźnika do wydania we właściwym porcie. Został uregulowany w ustawie z dnia 18 września 2001 roku Kodeks morski.

Konosament jest rodzajem papieru wartościowego, dzięki któremu możliwe jest przeniesienie prawa własności przewożonego produktu/ładunku/towaru. Pełni również rolę dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy o przewóz (postanowienia umowy o przewóz są wiążące tylko wyłącznie gdy odsyła do nich treść konosamentu).

Zgodnie z Kodeksem morskim art. 131:  „konosament stanowi dowód przyjęcia ładunku w nim oznaczonego na statek w celu przewozu i jest dokumentem legitymującym do dysponowania tym ładunkiem i do jego odbioru”.

„Konosament wystawiony zgodnie z przepisami Kodeksu morskiego, stwarza domniemanie przyjęcia na statek przez przewoźnika określonego ładunku do przewozu w takiej ilości i stanie, jak to uwidoczniono w konosamencie. Dowód przeciwny nie będzie dopuszczony w przypadku, gdy konosament został przeniesiony na osobę trzecią działającą w dobrej wierze.”

Omawiany papier wartościowy dotyczy stosunku prawnego, powstałego pomiędzy przewoźnikiem, a odbiorcą ładunku. Postanowienia umowy przewozu wiążą odbiorcę tylko wówczas, gdy konosament do nich odsyła. 

Zgodnie z brzmieniem art. 136 Kodeksu Morskiego, konosament powinien w szczególności zawierać:

  1. „ oznaczenie przewoźnika;
  2. oznaczenie załadowcy;
  3. oznaczenie odbiorcy lub stwierdzenie, że konosament został wystawiony na zlecenie albo na okaziciela;
  4. nazwę statku;
  5. określenie ładunku z podaniem jego rodzaju oraz - stosownie do okoliczności - jego miary, objętości, liczby sztuk, ilości lub wagi;
  6. określenie zewnętrznego stanu ładunku i jego opakowania;
  7. znaki główne niezbędne dla stwierdzenia tożsamości ładunku, podane przez załadowcę na piśmie przed rozpoczęciem ładowania, jeżeli je wydrukowano lub w inny sposób utrwalono na poszczególnych sztukach ładunku lub jego opakowaniu;
  8. oznaczenie frachtu i innych należności przewoźnika albo wzmiankę, że ich zapłata w całości już nastąpiła lub powinna nastąpić stosownie do postanowień zamieszczonych w innym dokumencie;
  9. nazwę miejsca załadowania;
  10. nazwę miejsca wyładowania albo określenie, kiedy lub gdzie nastąpi wskazanie miejsca wyładowania;
  11. liczbę wydanych egzemplarzy konosamentu;
  12. datę i miejsce wystawienia konosamentu;
  13. podpis przewoźnika albo kapitana statku lub innego przedstawiciela przewoźnika.”

Wystawiany jest przez kapitana statku lub upoważnioną przez niego osobę, z chwilą przyjmowania ładunku (fracht) na pokład statku.

Wyróżnia się poniższe rodzaje konosamentów:

  1. Załadowania (Shipped, On board) i Przyjęcia do załadowania (Recevied for shipment);
  2. Czysty (Clean bill of lading) oraz Nieczysty (Foul, Claused bill of lading);
  3.  Konosament Liniowy (Liner bill of lading) i Czarterowy (Bill of fading to be used with charter-party);
  4. Konosament elektroniczny (Electronic bill of lading);
  5. Konosament bezpośredni (Through bill of lading);
  6. Konosament zwykły oraz przeładunkowy (Transshipment bill of fading).

 

  1. Ustawa z dnia 18 września 2001 roku Kodeks morski (t.j. Dz.U. 2018 r. poz. 2175).

Zobacz także: