Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	K
Klauzula zakazu konkurencji	Strony zawierając umowę, mogą zawrzeć w niej tzw. klauzulę zakazu konkurencji, możliwe jest także zawarcie całej dodatkowej umowy w tym zakresie, nazywaną umową o zakazie konkurencji. Klauzula o zakazie konkurencji wywodzi się z umowy o pracę i została opisana w art. 1011- 1014 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 kodeks pracy (dalej jako: „k.p.”). W doktrynie i orzecznictwie wielokrotnie pojawiał się spór, czy możliwe jest zastosowanie klauzuli o zakazie konkurencji w umowach cywilnoprawnych. W wyroku z dnia 11 września 203 roku wydanego w sprawie pod sygn.. akt III CKN 579/01 Sąd Najwyższy wskazał, że „Jeśli zatem klauzula w zakresie konkurencji w okresie trwania umowy dopuszczalna jest w ramach stosunku pracy, to nie można przyjąć, że wprowadzenie przez strony takiej klauzuli w umowie zlecenia sprzeciwia się ustawie, zasadom współżycia społecznego lub naturze stosunku zlecenia”. Klauzula o zakazie konkurencji stosowana być może w przypadku umowy o pracę oraz umów cywilno prawnych w szczególności w sytuacji stałego wykonywania prac na podstawie umów cywilno- prawnych na rzecz tego samego podmiotu (umowa zlecenie, umowa o świadczenie usług, umowa o dzieło). Na wstępie należy wskazać, że klauzula o zakazie konkurencji nie może zabraniać jednej ze stron wykonywania wszelkich prac. Zakaz konkurencji powinien zostać ograniczony do działalności konkurencyjnej wobec działalności objętej zakresem głównej umowy pomiędzy stronami. Klauzula o zakazie konkurencji może odnosić się wyłącznie do czasu, w którym obowiązuje umowa zawarta pomiędzy stronami bądź obejmować swoim zakresem także określony okres czasu po jej ustaniu. Należy jednak wskazać, że utrzymanie zakazu konkurencji po ustaniu umowy pomiędzy stronami wiąże się z zapłatą stosownego odszkodowania dla strony, która po ustaniu umowy nie może wykonywać działalności uznanej za działalność konkurencyjną. Przykładowa klauzula o zakazie konkurencji może otrzymać poniższe brzmienie: 1. Pracownik zobowiązuje się, że w trakcie trwania stosunku pracy, oraz w okresie 1 roku od dnia, kiedy stosunek pracy ustanie, nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności Pracodawcy. 2. Za działalność konkurencyjną, o której mowa powyżej, uważa się w szczególności: …; …; …; 3. W przypadku naruszenia zakazu konkurencji, o którym mowa w pkt. 1 powyżej Pracownik będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Pracodawcy kary umownej w wysokości 5.000,00 zł za każdy przypadek naruszenia. 4. W przypadku naruszenia przez Pracownika postanowień określonych w pkt. 1 powyżej Pracodawca będzie uprawniony do dochodzenia od Pracownika odszkodowania w wysokości przewyższającej wysokość zastrzeżonej kary umownej.” 5. W okresie po ustaniu Umowy w trakcie którego Pracownika obowiązywał będzie zakaz konkurencji, o którym mowa w ust. 1 Pracodawca będzie wypłacał na rzecz Pracownika comiesięczne odszkodowanie w wysokości …* zł (słownie: ...............................) (należy uzupełnić odpowiednio), wypłacane ostatniego dnia miesiąca.” Ponadto, należy wskazać, że zgodnie z brzmieniem art. 1011 k.p. jeżeli pracodawca, zatrudniający pracownika na podstawie stosunku pracy, poniósł na skutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji szkodę, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 kodeks pracy (Dz.U 2020.1320 t.j.)

Klauzula zakazu konkurencji

Strony zawierając umowę, mogą zawrzeć w niej tzw. klauzulę zakazu konkurencji, możliwe jest także zawarcie całej dodatkowej umowy w tym zakresie, nazywaną umową o zakazie konkurencji.

Klauzula o zakazie konkurencji wywodzi się z umowy o pracę i została opisana w art. 1011- 1014 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 kodeks pracy (dalej jako: „k.p.”).

W doktrynie i orzecznictwie wielokrotnie pojawiał się spór, czy możliwe jest zastosowanie klauzuli o zakazie konkurencji w umowach cywilnoprawnych. W wyroku z dnia 11 września 203 roku wydanego w sprawie pod sygn.. akt III CKN 579/01 Sąd Najwyższy wskazał, że „Jeśli zatem klauzula w zakresie konkurencji w okresie trwania umowy dopuszczalna jest w ramach stosunku pracy, to nie można przyjąć, że wprowadzenie przez strony takiej klauzuli w umowie zlecenia sprzeciwia się ustawie, zasadom współżycia społecznego lub naturze stosunku zlecenia”.

Klauzula o zakazie konkurencji stosowana być może w przypadku umowy o pracę oraz umów cywilno prawnych w szczególności w sytuacji stałego wykonywania prac na podstawie umów cywilno- prawnych na rzecz tego samego podmiotu (umowa zlecenie, umowa o świadczenie usług, umowa o dzieło).

Na wstępie należy wskazać, że klauzula o zakazie konkurencji nie może zabraniać jednej ze stron wykonywania wszelkich prac. Zakaz konkurencji powinien zostać ograniczony do działalności konkurencyjnej wobec działalności objętej zakresem głównej umowy pomiędzy stronami.

Klauzula o zakazie konkurencji może odnosić się wyłącznie do czasu, w którym obowiązuje umowa zawarta pomiędzy stronami bądź obejmować swoim zakresem także określony okres czasu po jej ustaniu. Należy jednak wskazać, że utrzymanie zakazu konkurencji po ustaniu umowy pomiędzy stronami wiąże się z zapłatą stosownego odszkodowania dla strony, która po ustaniu umowy nie może wykonywać działalności uznanej za działalność konkurencyjną.

Przykładowa klauzula o zakazie konkurencji może otrzymać poniższe brzmienie:

1. Pracownik zobowiązuje się, że w trakcie trwania stosunku pracy, oraz w okresie 1 roku od dnia, kiedy stosunek pracy ustanie, nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności Pracodawcy.

2. Za działalność konkurencyjną, o której mowa powyżej, uważa się w szczególności:

…;
…;
…;

3. W przypadku naruszenia zakazu konkurencji, o którym mowa w pkt. 1 powyżej Pracownik będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Pracodawcy kary umownej w wysokości 5.000,00 zł za każdy przypadek naruszenia.

4. W przypadku naruszenia przez Pracownika postanowień określonych w pkt. 1 powyżej Pracodawca będzie uprawniony do dochodzenia od Pracownika odszkodowania w wysokości przewyższającej wysokość zastrzeżonej kary umownej.”

5. W okresie po ustaniu Umowy w trakcie którego Pracownika obowiązywał będzie zakaz konkurencji, o którym mowa w ust. 1 Pracodawca będzie wypłacał na rzecz Pracownika comiesięczne odszkodowanie w wysokości …* zł (słownie: ...............................) (należy uzupełnić odpowiednio), wypłacane ostatniego dnia miesiąca.”

Ponadto, należy wskazać, że zgodnie z brzmieniem art. 1011 k.p. jeżeli pracodawca, zatrudniający pracownika na podstawie stosunku pracy, poniósł na skutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji szkodę, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody.

Podstawa prawna: