Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	D
Dodatek za pracę w nocy	Zgodnie z art. 151(8) Kodeksu pracy pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek, o którym mowa w powyżej, może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Jak wynika z powyższego, każdy pracownik wykonujący w nocy pracę ma prawo do dodatku za każdą godzinę w wysokości 20% godzinowej stawki minimalnego wynagrodzenia. Stawkę tę określa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu, za pracę. Dodatek ten jest niezależny od ewentualnego dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Od 1 stycznia 2017 r. dodatek ten nie jest uwzględniany przy ustalaniu, czy miesięczne wynagrodzenie pracownika nie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę. W razie wykonywania w porze nocnej pracy nadliczbowej może dochodzić do kumulacji podstaw prawnych do otrzymania dodatku do wynagrodzenia. Z jednej strony będzie bowiem pracownikowi przysługiwać, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatek za pracę w nocy, z drugiej zaś – dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 100% wynagrodzenia. W takim przypadku pracownikowi przysługiwać będą oba dodatki. Zarówno podstawy prawne, jak i sposób obliczenia tych dodatków są niezależne. Warto zauważyć, że pracownik może wykonywać pracę w porze nocnej w wymiarze nieodpowiadającym pełnym godzinom. Ustawodawca nie wprowadził konieczności zaokrąglania kwoty należnego dodatku do pełnych godzin. Dlatego możliwe jest, że pracownik otrzyma wynagrodzenie z dodatkiem w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanej części godziny Ponadto przepis wprowadza możliwość zastąpienia dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej ryczałtem. Jest to dopuszczalne w stosunku do osób, które wykonują pracę poza zakładem pracy. Decyzja o wprowadzeniu ryczałtu należy wyłącznie pracodawcy. Sąd Najwyższy niekiedy uznaje, że strony muszą uzgodnić rekompensowanie pracy nocnej w tej formie. Inaczej rzecz ujmując, zgodnym zamiarem obu stron stosunku pracy musi być objęte nie tylko wypłacanie określonej kwoty pieniężnej, ale również tytuł, z którego ona przysługuje, skoro wysokość ryczałtu powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Taka koncepcja nie zasługuje jednak na akceptację, brak bowiem w komentowanym przepisie jakiejkolwiek podstawy do jej przyjęcia. Ryczałt powinien odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Jeśli obliczona wysokość ryczałtu będzie przekraczać rzeczywisty czas pracy w porze nocnej, pracodawca nie ma podstaw do wyrównania ewentualnej nadpłaty w kolejnym miesiącu lub zwrotu „nadpłaconego” dodatku. Jeśli jednak pracownik otrzyma ryczałt w zbyt niskiej wysokości, może wystąpić z roszczeniem o wyrównanie go do wysokości dodatku, jaki otrzymałby za przepracowanie rzeczywistej liczby godzin w porze nocnej. W stosunku do pracowników, którzy otrzymują ryczałt za pracę w porze nocnej, pracodawca zwolniony jest z obowiązku prowadzenia ewidencji godzin pracy. Podstawa prawna: 1) Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 z późn. zm.). Zobacz także: Wynagrodzenie Poradnik - Jak wyliczać wynagrodzenie pracownika

Dodatek za pracę w nocy

Zgodnie z art. 151(8) Kodeksu pracy pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek, o którym mowa w powyżej, może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.

Jak wynika z powyższego, każdy pracownik wykonujący w nocy pracę ma prawo do dodatku za każdą godzinę w wysokości 20% godzinowej stawki minimalnego wynagrodzenia. Stawkę tę określa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu, za pracę. Dodatek ten jest niezależny od ewentualnego dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Od 1 stycznia 2017 r. dodatek ten nie jest uwzględniany przy ustalaniu, czy miesięczne wynagrodzenie pracownika nie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W razie wykonywania w porze nocnej pracy nadliczbowej może dochodzić do kumulacji podstaw prawnych do otrzymania dodatku do wynagrodzenia. Z jednej strony będzie bowiem pracownikowi przysługiwać, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatek za pracę w nocy, z drugiej zaś – dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 100% wynagrodzenia. W takim przypadku pracownikowi przysługiwać będą oba dodatki. Zarówno podstawy prawne, jak i sposób obliczenia tych dodatków są niezależne.

Warto zauważyć, że pracownik może wykonywać pracę w porze nocnej w wymiarze nieodpowiadającym pełnym godzinom. Ustawodawca nie wprowadził konieczności zaokrąglania kwoty należnego dodatku do pełnych godzin. Dlatego możliwe jest, że pracownik otrzyma wynagrodzenie z dodatkiem w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanej części godziny

Ponadto przepis wprowadza możliwość zastąpienia dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej ryczałtem. Jest to dopuszczalne w stosunku do osób, które wykonują pracę poza zakładem pracy. Decyzja o wprowadzeniu ryczałtu należy wyłącznie pracodawcy. Sąd Najwyższy niekiedy uznaje, że strony muszą uzgodnić rekompensowanie pracy nocnej w tej formie. Inaczej rzecz ujmując, zgodnym zamiarem obu stron stosunku pracy musi być objęte nie tylko wypłacanie określonej kwoty pieniężnej, ale również tytuł, z którego ona przysługuje, skoro wysokość ryczałtu powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Taka koncepcja nie zasługuje jednak na akceptację, brak bowiem w komentowanym przepisie jakiejkolwiek podstawy do jej przyjęcia. Ryczałt powinien odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Jeśli obliczona wysokość ryczałtu będzie przekraczać rzeczywisty czas pracy w porze nocnej, pracodawca nie ma podstaw do wyrównania ewentualnej nadpłaty w kolejnym miesiącu lub zwrotu „nadpłaconego” dodatku. Jeśli jednak pracownik otrzyma ryczałt w zbyt niskiej wysokości, może wystąpić z roszczeniem o wyrównanie go do wysokości dodatku, jaki otrzymałby za przepracowanie rzeczywistej liczby godzin w porze nocnej. W stosunku do pracowników, którzy otrzymują ryczałt za pracę w porze nocnej, pracodawca zwolniony jest z obowiązku prowadzenia ewidencji godzin pracy.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 z późn. zm.).

Zobacz także: