Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	P
Prowizja	Z definicji umowy agencyjnej zawartej w art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że jej niezbędnym elementem konstrukcyjnym (essentiale negotii) jest m.in. oznaczenie wynagrodzenia agenta. W art. 758 jednak nie określono bliżej pojęcia wynagrodzenia i z tego punktu widzenia art. 758¹ stanowi jego normatywne dopełnienie. Zgodnie z art. 758¹ § 1 „Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja. § 2. Prowizją jest wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów.§ 3. Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności”. W powyższym przepisie przewidziano zasadę, że wynagrodzenie agenta stanowi prowizja, strony jednak mogą umówić się inaczej i wówczas określony w umowie inny sposób ustalania tego wynagrodzenia jest dla nich wiążący. Oznacza to, że wymieniony przepis ma charakter dyspozytywny. Bywa, że w umowie strony w ogóle nie wypowiadają się w kwestii wynagrodzenia. W zależności od sytuacji mogą mieć miejsce następujące rozwiązania: jeżeli okoliczności uzasadniają domniemanie, że strony miały świadomość odpłatności czynności agencyjnych, to zgodnie z zasadą przewidzianą w § 1 agent powinien otrzymać wynagrodzenie w formie prowizji - jej wysokość jest ustalana stosownie do reguły, o której mowa w § 2 lub 3 powyższego artykułu. Jeżeli natomiast domniemanie to nie może być przyjęte, to występuje całkowity brak określenia świadczenia zleceniodawcy Prowizyjny system wynagradzania polega zazwyczaj na oznaczeniu wynagrodzenia w postaci procentu od wartości przedmiotu zawartych przez daną osobę umów (spełnionych usług) albo też wpływów uzyskanych ze zrealizowanych umów. W § 2 cytowanego artykułu problem rozwiązano w ten sposób, że wskazano w nim, jako podstawę wyjściową dla ustalenia wysokości prowizji, liczbę zawartych umów lub wartość ich przedmiotu. Wyrażenie „zawartych” oznacza, że prowizja należy się agentowi dopiero z chwilą zawarcia końcowej umowy, ryzyko handlowe obciąża więc nie dającego zlecenie, lecz agenta. Tę zasadę strony mogą złagodzić przez ustalenie, że w określonej sytuacji agentowi przysługuje wynagrodzenie niezależnie od wyniku jego czynności, np. gdy do sfinalizowania czynności nie dochodzi bez winy agenta. Nie jest to jednak wynagrodzenie prowizyjne. Prowizja może być progresywna lub degresywna. Wchodzi też w rachubę możliwość zastrzeżenia tzw. prowizji dyskrecjonalnej. Cechą tej postaci prowizji jest jej uznaniowość, ustalenie bowiem i płatność prowizji są w tym wypadku pozostawione wyłącznie uznaniu dającego zlecenie. Poddanie wysokości prowizji swobodnej dyspozycji wyłącznie dającego zlecenie stwarza obawę nadmiernej dowolności, a w konsekwencji – znaczne ryzyko dla agenta. Jeżeliby więc doszło do rażącego pokrzywdzenia agenta, to może on domagać się podwyższenia prowizji w drodze powództwa wytoczonego na podstawie art. 758¹ § 3. Co do skutków prawnych ustalenia w umowie agencyjnej prowizji dyskrecjonalnej należy w pewnych sytuacjach faktycznych stosować postanowienia tego przepisu w drodze analogii. Sąd może wówczas skorzystać z dyrektywy interpretacyjnej dotyczącej sposobu ustalenia prowizji. Inną postacią prowizji może być prowizja uzgadniana doraźnie (ad hoc). W tym wypadku strony uwzględniają w miarę potrzeby, wobec różnorakich, trudnych do przewidzenia i wyliczenia wyników pracy agenta, możliwość obniżenia bądź podwyższenia prowizji. Podstawa prawna: 1) Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

Prowizja

Z definicji umowy agencyjnej zawartej w art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że jej niezbędnym elementem konstrukcyjnym (essentiale negotii) jest m.in. oznaczenie wynagrodzenia agenta. W art. 758 jednak nie określono bliżej pojęcia wynagrodzenia i z tego punktu widzenia art. 758¹ stanowi jego normatywne dopełnienie. Zgodnie z art. 758¹ § 1 „Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja.

§ 2. Prowizją jest wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów.§ 3. Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności”.

W powyższym przepisie przewidziano zasadę, że wynagrodzenie agenta stanowi prowizja, strony jednak mogą umówić się inaczej i wówczas określony w umowie inny sposób ustalania tego wynagrodzenia jest dla nich wiążący. Oznacza to, że wymieniony przepis ma charakter dyspozytywny.

Bywa, że w umowie strony w ogóle nie wypowiadają się w kwestii wynagrodzenia. W zależności od sytuacji mogą mieć miejsce następujące rozwiązania: jeżeli okoliczności uzasadniają domniemanie, że strony miały świadomość odpłatności czynności agencyjnych, to zgodnie z zasadą przewidzianą w § 1 agent powinien otrzymać wynagrodzenie w formie prowizji - jej wysokość jest ustalana stosownie do reguły, o której mowa w § 2 lub 3 powyższego artykułu. Jeżeli natomiast domniemanie to nie może być przyjęte, to występuje całkowity brak określenia świadczenia zleceniodawcy

Prowizyjny system wynagradzania polega zazwyczaj na oznaczeniu wynagrodzenia w postaci procentu od wartości przedmiotu zawartych przez daną osobę umów (spełnionych usług) albo też wpływów uzyskanych ze zrealizowanych umów. W § 2 cytowanego artykułu problem rozwiązano w ten sposób, że wskazano w nim, jako podstawę wyjściową dla ustalenia wysokości prowizji, liczbę zawartych umów lub wartość ich przedmiotu. Wyrażenie „zawartych” oznacza, że prowizja należy się agentowi dopiero z chwilą zawarcia końcowej umowy, ryzyko handlowe obciąża więc nie dającego zlecenie, lecz agenta. Tę zasadę strony mogą złagodzić przez ustalenie, że w określonej sytuacji agentowi przysługuje wynagrodzenie niezależnie od wyniku jego czynności, np. gdy do sfinalizowania czynności nie dochodzi bez winy agenta. Nie jest to jednak wynagrodzenie prowizyjne.

Prowizja może być progresywna lub degresywna. Wchodzi też w rachubę możliwość zastrzeżenia tzw. prowizji dyskrecjonalnej. Cechą tej postaci prowizji jest jej uznaniowość, ustalenie bowiem i płatność prowizji są w tym wypadku pozostawione wyłącznie uznaniu dającego zlecenie. Poddanie wysokości prowizji swobodnej dyspozycji wyłącznie dającego zlecenie stwarza obawę nadmiernej dowolności, a w konsekwencji – znaczne ryzyko dla agenta. Jeżeliby więc doszło do rażącego pokrzywdzenia agenta, to może on domagać się podwyższenia prowizji w drodze powództwa wytoczonego na podstawie art. 758¹ § 3. Co do skutków prawnych ustalenia w umowie agencyjnej prowizji dyskrecjonalnej należy w pewnych sytuacjach faktycznych stosować postanowienia tego przepisu w drodze analogii. Sąd może wówczas skorzystać z dyrektywy interpretacyjnej dotyczącej sposobu ustalenia prowizji. Inną postacią prowizji może być prowizja uzgadniana doraźnie (ad hoc). W tym wypadku strony uwzględniają w miarę potrzeby, wobec różnorakich, trudnych do przewidzenia i wyliczenia wyników pracy agenta, możliwość obniżenia bądź podwyższenia prowizji.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).