Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	P
Prekluzja	Słowo prekluzja pochodzi od łacińskiego słowa preaeclusio co dosłownie oznacza zamknięcie. Prekluzja wskazuje na określenie czasu przeznaczonego na dokonanie czynności prawnej. Po bezskutecznym upływie określonego terminu, wykonujący traci możliwość dokonania czynności prawnej. Zatem nie zaistnieją również skutki prawne przewidziane dla tej czynności. Wyróżnia się prekluzje: materialną (sądową, pozasądową); procesową. Prekluzja materialna: Dotyczy w szczególności prawa cywilnego i określa terminy zamieszczone w Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny (dalej jako: „Kodeks cywilny” lub „k.c.”). Po wygaśnięciu terminów ustawowych do dokonania czynności, nie można dochodzić jej skutków prawnych w postępowaniu sądowym. Terminy prekluzyjne nie ulegają przedłużeniu. Prekluzja sądowa: Wskazuje na możliwość dokonania czynności po uzyskaniu stosownego orzeczenia sądowego. Skutkiem skierowania powództwa po upływie przepisanego terminu, jest jego oddalenie. Poniżej przykłady prekluzji sądowej przewidziane w Kodeksie cwyilnym: „W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.” – art. 59 k.c. „Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia”. – art. 344 2 k.c.; „Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.” – art. 347 2 k.c.; „Uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności.”– art. 534 k.c.; „art. 940 § k.c. Prekluzja pozasądowa Wskazuje na czynności które mogą być dokonane przez uprawnionego bez uzyskania zgody sądu. Są to m.in. roczny termin na uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem groźby lub błędu – art. 88 § 2 k.c.; dwuletni (pięcioletni w przypadku nieruchomości) termin rękojmi za wady rzeczy sprzedanej – art. 568 § 1 k.c.; tygodniowy (miesięczny w przypadku nieruchomości) termin na wykonanie prawa pierwokupu – art. 598 § 2 k.c.; roczny termin na odwołanie darowizny – art. 899 § 3 k.c.. Prekluzja procesowa Prekluzja procesowa ogranicza możliwość do zgłoszenia nowych dowodów, twierdzeń, powoływania się na nowe okoliczności w trakcie określonego studium postępowania sądowego. Prekluzja procesowa w polskim postępowaniu cywilnym występuje w postępowaniu gospodarczym, uproszczonym oraz nakazowym. W postępowaniu zwykłym rygor prekluzji może zostać nałożony na stronę reprezentowaną przez adwokata lub radcę prawnego. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.). Zobacz także: Przedawnienie roszczeń – terminy Należność przeterminowana

Prekluzja

Słowo prekluzja pochodzi od łacińskiego słowa preaeclusio co dosłownie oznacza zamknięcie. Prekluzja wskazuje na określenie czasu przeznaczonego na dokonanie czynności prawnej. Po bezskutecznym upływie określonego terminu, wykonujący traci możliwość dokonania czynności prawnej. Zatem nie zaistnieją również skutki prawne przewidziane dla tej czynności.

Wyróżnia się prekluzje:

materialną (sądową, pozasądową);
procesową.

Prekluzja materialna:

Dotyczy w szczególności prawa cywilnego i określa terminy zamieszczone w Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny (dalej jako: „Kodeks cywilny” lub „k.c.”). Po wygaśnięciu terminów ustawowych do dokonania czynności, nie można dochodzić jej skutków prawnych w postępowaniu sądowym. Terminy prekluzyjne nie ulegają przedłużeniu.

Prekluzja sądowa:

Wskazuje na możliwość dokonania czynności po uzyskaniu stosownego orzeczenia sądowego. Skutkiem skierowania powództwa po upływie przepisanego terminu, jest jego oddalenie.

Poniżej przykłady prekluzji sądowej przewidziane w Kodeksie cwyilnym:

„W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.” – art. 59 k.c.
„Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia”. – art. 344 2 k.c.;
„Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.” – art. 347 2 k.c.;
„Uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności.”– art. 534 k.c.;
„art. 940 § k.c.

Prekluzja pozasądowa

Wskazuje na czynności które mogą być dokonane przez uprawnionego bez uzyskania zgody sądu. Są to m.in.

roczny termin na uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem groźby lub błędu – art. 88 § 2 k.c.;
dwuletni (pięcioletni w przypadku nieruchomości) termin rękojmi za wady rzeczy sprzedanej – art. 568 § 1 k.c.;
tygodniowy (miesięczny w przypadku nieruchomości) termin na wykonanie prawa pierwokupu – art. 598 § 2 k.c.;
roczny termin na odwołanie darowizny – art. 899 § 3 k.c..

Prekluzja procesowa

Prekluzja procesowa ogranicza możliwość do zgłoszenia nowych dowodów, twierdzeń, powoływania się na nowe okoliczności w trakcie określonego studium postępowania sądowego.

Prekluzja procesowa w polskim postępowaniu cywilnym występuje w postępowaniu gospodarczym, uproszczonym oraz nakazowym. W postępowaniu zwykłym rygor prekluzji może zostać nałożony na stronę reprezentowaną przez adwokata lub radcę prawnego.

Podstawa prawna: