Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  D

Działalność nieewidencjonowana (nierejestrowana)

Działalność gospodarcza to działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Działalność taka, jak wyraźnie stanowi komentowany przepis, nie jest działalnością gospodarczą, tym samym ustawodawca przewidział przy tym, że nie znajdą do niej zastosowania pozostałe przepisy Prawa przedsiębiorców, które odnoszą się do prowadzenia działalności gospodarczej. W szczególności podmiot wykonujący taką działalność nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy

Przepis wskazuje jednoznacznie, że może być zastosowany jedynie do osoby fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych.  Trafnie wskazuje się w doktrynie, że w obrocie prawnym samodzielnie uczestniczyć może jedynie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Tylko ona może bowiem dokonywać samodzielnie wszystkich czynności prawnych w granicach swej zdolności prawnej. Jedynie takie osoby mogą także samodzielnie i skutecznie dokonywać wszystkich czynności związanych z działalnością oraz ponosić pełną odpowiedzialność (także karną) za podejmowanie w tym zakresie działania .

Zastosowane w komentowanym przepisie wyliczenie ma charakter enumeratywny i nie może budzić wątpliwości, że z instytucji działalności nieewidencjonowanej nie mogą skorzystać osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną.

Przesłanką, niezbędną do uznania danej aktywności za działalność nieewidencjonowaną, jest należny przychód, który nie może przekraczać w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Podkreślenia wymaga, że przez należny przychód rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Ustawodawca wyłącza z nich jedynie wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. 

Kolejną przesłanką do uznania danej aktywności za działalność nieewidencjonowaną jest wymóg, aby w okresie ostatnich 60 miesięcy dana osoba nie wykonywała działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga tutaj fakt, że przepis odnosi się do wykonywania działalności gospodarczej, nie zaś wpisu do CEIDG. W przypadku wykonywania w okresie ostatnich 60 miesięcy działalności gospodarczej w sposób naruszający przepisy, w tym dotyczące obowiązku zgłoszenia (w ramach tzw. szarej strefy), brak będzie możliwości skorzystania z tej instytucji, choć w praktyce niewątpliwie podstawowe znaczenie będzie mieć moment zgłoszenia oraz wykreślenia z CEIDG.

Jeżeli przychód należny z działalności nieewidencjonowanej przekroczył w danym miesiącu wysokość 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, działalność ta z mocy prawa staje się działalnością gospodarczą począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości dopuszczalnego przychodu należnego. Ustawodawca zdecydował się w tym wypadku na pełen automatyzm i podjęcie jakichkolwiek działań przez podmiot prowadzący działalność nieewidencjonowaną nie wpływa na możliwość uchylenia konsekwencji przekroczenia 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Z uwagi na posłużenie się w komentowanym przepisie pojęciem przychodu do ustalenia momentu przekroczenia 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia zastosowanie znajdą rozwiązania przyjęte na gruncie prawa podatkowego. Regulacje dotyczące tej kwestii zostały zamieszczone w przepisach art. 14 ust. 1c–1f ustawy o PIT.

W przypadku gdy dojdzie do przekroczenia 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, osoba, która wykonywała dotychczas działalność nieewidencjonowaną, a z mocy prawa wykonująca następczo działalność gospodarczą, jest zobowiązana złożyć wniosek o wpis do CEIDG w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej wysokości należnego przychodu.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.).