	A
Autor	W dobie globalnej wioski i społeczeństwa informacyjnego na znaczeniu przybiera gałąź prawa określana jako prawo własności intelektualnej, którego częścią jest m.in. prawo autorskie. Przedmiotowa materia została uregulowana w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako: „Ustawa”). Zgodnie z art. 1 ust. 1 Ustawy: „przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)”. Ochronie prawa autorskiego podlegają zwłaszcza utwory słowne, graficzne, kartograficzne, programy komputerowe, fotograficzne, przemysłowe, architektoniczne, muzyczne itd. (szerszy katalog – przez wyliczenie, znajduje się w art. 1 ust 2 Ustawy). Utwór jest przedmiotem chronionym przez Ustawę także, gdy ma postać nieukończoną. Ochrona przysługująca twórcy – czyli autorowi, jest niezależna od spełnienia jakichkolwiek przesłanek, oczywiści poza wytworzeniem utworu. Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy prawo autorskie przysługuje wyłącznie twórcy, chyba że ustawa przewiduje wyłączenia. W związku z tym istnieje domniemanie, że twórcą (autorem) jest ta osoba, której nazwisko, jako nazwisko autora, podano do wiadomości publicznej w związku z rozpowszechnianiem utworu, bez znaczenia na sposób w jaki to zrobiono. Jeżeli utwór został wytworzony przez więcej niż jedną osobę, wszystkie te osoby uznawane są za współautorów. Istnieje domniemanie równości ich udziałów, które można obalić twierdzeniem przeciwnym. Na podstawie wkładów twórczych, sąd ustali wielkość udziałów na żądanie współtwórców. Co warte podkreślenia, autorem może być wyłącznie osoba fizyczna, choć prawa autorskie majątkowe mogą przysługiwać innym podmiotom (por. art. 10, art. 12 Ustawy). Bycie autorem wynika z samego faktu wytworzenia utworu – nie jest to fakt konstytuowany przez prawo, stąd też nie można zrzec się autorstwa. Majątkowe prawa autorskie podlegają obrotowi rynkowemu. Na treść osobistego prawa autorskiego składają się: autorstwo utworu, oznaczenie utworu nazwiskiem albo pseudonimem, prawo do udostępnienia go anonimowo, nienaruszalność formy i treści utworu, rzetelne wykorzystywanie utworu, decydowanie o udostępnieniu, sprawowanie nadzoru nad korzystaniem z utworu. Zgodnie z art. 17 Ustawy, twórca ma wyłączne prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.). Zobacz także: Autorskie prawa majątkowe Prawo cytatu Majątek

Autor

W dobie globalnej wioski i społeczeństwa informacyjnego na znaczeniu przybiera gałąź prawa określana jako prawo własności intelektualnej, którego częścią jest m.in. prawo autorskie. Przedmiotowa materia została uregulowana w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako: „Ustawa”).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 Ustawy: „przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)”. Ochronie prawa autorskiego podlegają zwłaszcza utwory słowne, graficzne, kartograficzne, programy komputerowe, fotograficzne, przemysłowe, architektoniczne, muzyczne itd. (szerszy katalog – przez wyliczenie, znajduje się w art. 1 ust 2 Ustawy).

Utwór jest przedmiotem chronionym przez Ustawę także, gdy ma postać nieukończoną. Ochrona przysługująca twórcy – czyli autorowi, jest niezależna od spełnienia jakichkolwiek przesłanek, oczywiści poza wytworzeniem utworu.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy prawo autorskie przysługuje wyłącznie twórcy, chyba że ustawa przewiduje wyłączenia. W związku z tym istnieje domniemanie, że twórcą (autorem) jest ta osoba, której nazwisko, jako nazwisko autora, podano do wiadomości publicznej w związku z rozpowszechnianiem utworu, bez znaczenia na sposób w jaki to zrobiono. Jeżeli utwór został wytworzony przez więcej niż jedną osobę, wszystkie te osoby uznawane są za współautorów. Istnieje domniemanie równości ich udziałów, które można obalić twierdzeniem przeciwnym. Na podstawie wkładów twórczych, sąd ustali wielkość udziałów na żądanie współtwórców. Co warte podkreślenia, autorem może być wyłącznie osoba fizyczna, choć prawa autorskie majątkowe mogą przysługiwać innym podmiotom (por. art. 10, art. 12 Ustawy). Bycie autorem wynika z samego faktu wytworzenia utworu – nie jest to fakt konstytuowany przez prawo, stąd też nie można zrzec się autorstwa. Majątkowe prawa autorskie podlegają obrotowi rynkowemu.

Na treść osobistego prawa autorskiego składają się: autorstwo utworu, oznaczenie utworu nazwiskiem albo pseudonimem, prawo do udostępnienia go anonimowo, nienaruszalność formy i treści utworu, rzetelne wykorzystywanie utworu, decydowanie o udostępnieniu, sprawowanie nadzoru nad korzystaniem z utworu.

Zgodnie z art. 17 Ustawy, twórca ma wyłączne prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Podstawa prawna: