Darowizna na rzecz fundacji - co musisz wiedzieć

Spis treści:

1. Czym dokładnie jest darowizna?
2. Jakie korzyści daje przekazywanie darowizn?
3. Jak przekazać darowiznę - krok po kroku
4. Czy darowiznę można odliczć od podatku?
5. Na sam koniec

W ostatnich latach coraz więcej osób zastanawia się nad tym, jak realnie wspierać działania społeczne, edukacyjne czy proekologiczne. Jednym z najprostszych, a zarazem najbardziej efektywnych sposobów niesienia pomocy jest darowizna na rzecz fundacji. To gest, który - choć może wydawać się niewielki - często staje się początkiem ogromnych zmian.

Darowizny nie są już postrzegane wyłącznie jako spontaniczny odruch serca. Coraz częściej traktujemy je jako świadomy wybór, element odpowiedzialnego stylu życia czy nawet formę inwestycji w lepszą przyszłość. Wspierając fundacje, wspieramy nie tylko konkretne osoby czy inicjatywy, ale również idee i wartości, które za nimi stoją - od pomocy dzieciom, przez ochronę środowiska, po rozwój kultury i nauki.

Jednocześnie wokół tematu darowizn narosło wiele pytań i wątpliwości. Jak wybrać odpowiednią fundację? Czy każda forma wsparcia jest wolna od podatku? I wreszcie - jak mieć pewność, że przekazane środki rzeczywiście trafią tam, gdzie powinny?

W tym artykule przyjrzymy się bliżej:

• czym tak naprawdę są darowizny na rzecz fundacji,
• jakie możliwości dają darowizny,
• jakie wiążą się z nimi korzyści - zarówno dla darczyńcy, jak i dla organizacji,
• oraz jak podejść do darowizny z rozwagą, ale też z otwartym sercem.

Czym dokładnie jest darowizna?

Darowizna to pojęcie, które na pierwszy rzut oka wydaje się oczywiste - ot, ktoś coś daje komuś. W rzeczywistości jednak kryje się za nim dużo więcej, zarówno pod względem prawnym, jak i społecznym. Co to jest darowizna? W najprostszych słowach, darowizna to dobrowolne przekazanie określonego dobra - najczęściej pieniędzy, rzeczy lub praw - na rzecz innej osoby, organizacji czy instytucji, bez oczekiwania niczego w zamian. To akt bezinteresowny, wynikający z potrzeby serca lub przekonania o słuszności określonej sprawy.

W praktyce oznacza to, że przekazując coś w formie darowizny, darczyńca pomniejsza swój majątek, nie oczekując w zamian żadnego świadczenia, wynagrodzenia ani rekompensaty. To właśnie odróżnia darowiznę od innych form wsparcia, takich jak sponsoring, barter czy zakup produktów charytatywnych, gdzie pojawia się element korzyści lub wymiany.

 

Sprawdź też: Jaka jest różnica między darowizną od podatku a przekazaniem 1,5%?

 

Darowizny na cele pożytku publicznego – jak można pomóc?

Darowizna może mieć różne formy - nie zawsze musi być przekazaniem pieniędzy. Często obejmuje również rzeczy materialne (np. sprzęt komputerowy, żywność, książki), nieruchomości, a nawet usługi lub prawa (np. prawo do korzystania z określonego dzieła). W przypadku fundacji czy organizacji pożytku publicznego szczególnie popularne są darowizny finansowe, które można przekazać przelewem, gotówką, a coraz częściej także online - za pomocą formularzy, systemów płatności czy platform fundraisingowych.

Warto podkreślić, że darowizna to nie tylko gest dobrej woli. To również relacja oparta na zaufaniu - między darczyńcą a organizacją, która otrzymuje wsparcie. Fundacja, przyjmując darowiznę, zobowiązuje się do odpowiedniego wykorzystania środków zgodnie ze swoim statutem i celami działania. Dlatego tak ważna jest transparentność, raportowanie i możliwość sprawdzenia, na co faktycznie przeznaczane są zebrane środki.

Darowizny mają też swój wymiar społeczny - są jednym z filarów tzw. społeczeństwa obywatelskiego. To dzięki nim wiele fundacji może realizować misje, które bez wsparcia darczyńców byłyby po prostu niemożliwe: finansować leczenie chorych dzieci, wspierać osoby starsze, ratować zwierzęta, sadzić drzewa, organizować stypendia czy rozwijać kulturę i naukę.

Krótko mówiąc, darowizna to coś więcej niż tylko przekazanie pieniędzy. To świadomy akt solidarności, który łączy ludzi wokół wspólnych wartości i pozwala każdemu z nas - niezależnie od skali wsparcia - realnie wpływać na świat wokół.

Jakie korzyści daje przekazywanie darowizn na cele charytatywne?

Darowizny to nie tylko gest dobroci, ale również forma realnego wpływu na otaczający nas świat. Choć często mówimy o nich w kontekście pomocy innym, warto pamiętać, że przekazywanie darowizn przynosi korzyści nie tylko obdarowanym, ale także samym darczyńcom - i to na wielu poziomach.

1. Wymiar społeczny - realna zmiana dzięki małym gestom

Najbardziej oczywistą korzyścią darowizny jest możliwość uczestniczenia w tworzeniu dobra społecznego. Każda, nawet niewielka wpłata, zsumowana z działaniami innych osób, pozwala fundacjom realizować cele, które przekładają się na konkretne efekty: leczenie, edukację, ochronę przyrody czy wsparcie osób w kryzysie. Dając, stajemy się częścią czegoś większego - wspólnoty ludzi, którzy wierzą, że świat może być lepszy, jeśli tylko każdy dołoży swoją cegiełkę.

W ten sposób buduje się coś więcej niż pomoc - buduje się społeczne zaufanie i solidarność. To właśnie darowizny pozwalają fundacjom działać niezależnie od polityki, grantów czy komercyjnych źródeł finansowania, dzięki czemu mogą realizować misje w sposób autentyczny i długofalowy.

2. Wymiar emocjonalny - satysfakcja i poczucie sensu

Nie bez powodu psychologowie mówią o tzw. “efekcie pomagania”. Przekazywanie darowizn wywołuje poczucie satysfakcji, spokoju i sensu, a nawet realnie wpływa na nasze samopoczucie. Świadomość, że przyczyniliśmy się do czyjegoś uśmiechu, zdrowia czy bezpieczeństwa, wzmacnia poczucie sprawczości i empatii.

Wiele osób opisuje moment wsparcia fundacji jako symboliczny akt wdzięczności - za to, co same mają. Dla innych to forma zrównoważenia codziennego tempa życia, powrót do wartości i potrzeb duchowych, które w pędzie obowiązków często schodzą na dalszy plan.

3. Wymiar finansowy - ulgi podatkowe i korzyści formalne

Darowizny mogą przynosić również konkretne korzyści finansowe. W Polsce osoby fizyczne mają możliwość odliczenia wartości darowizny od podstawy opodatkowania, co oznacza, że część przekazanych środków wraca do darczyńcy w formie niższego podatku.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) można odliczyć do 6% dochodu w przypadku osób fizycznych oraz do 10% w przypadku firm (osób prawnych). Oczywiście, warunkiem jest właściwe udokumentowanie przekazanej kwoty - np. potwierdzeniem przelewu lub umową darowizny.

To rozwiązanie sprawia, że pomaganie może być nie tylko szlachetne, ale też racjonalne i ekonomicznie korzystne - zwłaszcza dla przedsiębiorców, którzy chcą wspierać ważne społecznie inicjatywy w ramach swojej strategii CSR (Corporate Social Responsibility).

4. Wymiar wspólnotowy - inspiracja i przykład dla innych

Darowizna ma też efekt kuli śnieżnej. Jedna osoba, która zdecyduje się pomóc, może zainspirować kolejne. Działania darczyńców budują pozytywny przykład i pokazują, że wspieranie innych to nie luksus, ale normalna część życia społecznego. Dzięki temu rośnie świadomość, a kultura pomagania staje się coraz bardziej zakorzeniona w naszym codziennym myśleniu.

Podsumowując, przekazywanie darowizn to inwestycja o wielu wymiarach - w innych ludzi, w wspólne dobro, ale też w siebie. Daje poczucie sensu, przynosi ulgę podatkową, wzmacnia relacje społeczne i pozwala zostawić po sobie trwały ślad. To prosty gest, który w dłuższej perspektywie może zmienić naprawdę wiele - zarówno w życiu obdarowanego, jak i darczyńcy.

Jak przekazać darowiznę na rzecz fundacji - krok po kroku

Pomaganie nie wymaga wielkich gestów ani skomplikowanych formalności. Przekazanie darowizny fundacji to proces, który można przeprowadzić w kilku prostych, ale przemyślanych krokach. Warto jednak podejść do niego świadomie - tak, aby mieć pewność, że wsparcie trafi tam, gdzie naprawdę może coś zmienić.

Jak przekazać darowiznę fundacji?

1. Wybierz fundację, której chcesz pomóc

Pierwszy krok to decyzja, komu chcesz przekazać darowiznę. W Polsce działa kilka tysięcy fundacji i organizacji pożytku publicznego - każda z nich ma inne cele i obszary działania. Możesz wspierać edukację, ochronę środowiska, pomoc dzieciom, osobom starszym, zwierzętom czy rozwój kultury.
 Zanim zdecydujesz się na konkretną fundację, warto sprawdzić:

• czy jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS),
• czy posiada status organizacji pożytku publicznego (OPP),
• oraz czy publikuje sprawozdania finansowe i merytoryczne.

 To ważne, ponieważ transparentność organizacji daje pewność, że Twoja darowizna zostanie właściwie wykorzystana.

 

Wpisując KRS 0000318482, wspierasz Fundację dr. Bogusława Federa i jej codzienną pracę na rzecz ludzi.

 

2. Wybierz formę darowizny na cele statutowe fundacji

Darowizna nie zawsze musi oznaczać przelew pieniędzy. Możesz przekazać środki finansowe, rzeczy materialne (np. sprzęt, żywność, ubrania), a nawet nieruchomości czy prawa autorskie. Wiele osób decyduje się też na darowizny usługowe - np. bezpłatne wykonanie strony internetowej dla fundacji czy pomoc prawną.
 Fundacje coraz częściej umożliwiają też nowoczesne formy wsparcia - jak szybkie płatności online, stałe darowizny cykliczne (np. co miesiąc) czy kampanie crowdfundingowe.

3. Dokonaj wpłaty lub podpisz umowę

W przypadku darowizny pieniężnej wystarczy zwykły przelew bankowy. W tytule warto wpisać:

„Darowizna na cele statutowe fundacji [nazwa fundacji]”

Jeśli przekazujesz coś o większej wartości - jak sprzęt, nieruchomość lub prawa - dobrze jest spisać umowę darowizny, najlepiej w formie pisemnej. W przypadku nieruchomości wymagana będzie forma aktu notarialnego.

4. Zachowaj dowód przekazania

Dowód przelewu, potwierdzenie wpłaty online czy kopia umowy to ważne dokumenty - nie tylko dla Ciebie, ale też w kontekście podatkowym. Jeśli chcesz skorzystać z odliczenia darowizny od podatku, będziesz musiał dołączyć takie potwierdzenie do swojego rozliczenia rocznego (PIT lub CIT).

5. Sprawdź efekty swojej pomocy

Pomaganie nie kończy się w momencie dokonania wpłaty. Warto śledzić działania fundacji, której zaufałeś - wiele organizacji regularnie publikuje raporty, zdjęcia i historie osób, którym pomogły dzięki darczyńcom. To daje nie tylko satysfakcję, ale też pewność, że Twoje wsparcie ma realny wpływ.

6. Możesz również zostać stałym darczyńcą

Jeśli widzisz, że działalność fundacji jest skuteczna i transparentna, możesz rozważyć stałe wsparcie. Nawet niewielka, regularna kwota przekazywana co miesiąc pomaga organizacjom planować działania długofalowo i reagować szybciej w sytuacjach kryzysowych.

 

Przeczytaj również: Darowizna – terminy, ulgi, podatek

 

Czy darowiznę dla fundacji można odliczyć od podatku?

Odpowiedź jest prosta - tak. W wielu przypadkach przekazana darowizna może zostać odliczona od podatku, co stanowi dodatkową korzyść dla darczyńcy. Zgodnie z polskim prawem, osoby fizyczne mogą odliczyć od podstawy opodatkowania darowizny przekazane na cele pożytku publicznego, kultu religijnego lub krwiodawstwa - do wysokości 6% uzyskanego dochodu w danym roku podatkowym. W przypadku firm (osób prawnych) limit ten wynosi 10% dochodu.

Aby skorzystać z ulgi, darowizna musi być odpowiednio udokumentowana, np. potwierdzeniem przelewu bankowego lub umową darowizny, a obdarowana fundacja powinna być zarejestrowana i działać zgodnie z przepisami o organizacjach pożytku publicznego.

W praktyce oznacza to, że część przekazanych środków wraca do darczyńcy w formie niższego podatku, co sprawia, że pomaganie staje się nie tylko szlachetne, ale też ekonomicznie racjonalne. Warto jednak pamiętać, że odliczeniu podlegają wyłącznie darowizny bezinteresowne, czyli takie, za które darczyńca nie otrzymuje żadnych korzyści materialnych ani usług w zamian.

W zeznaniu rocznym PIT lub CIT wystarczy wpisać kwotę darowizny oraz dane obdarowanej organizacji - większość fundacji udostępnia te informacje wprost na swoich stronach. To prosta formalność, dzięki której można realnie wspierać potrzebujących, a jednocześnie korzystać z przysługujących ulg podatkowych.

 

Przeczytaj więcej: Czy darowiznę na fundację można odliczyć od podatku?

 

Darowizny na cele pożytku publicznego – podsumowanie

Darowizna to coś znacznie więcej niż tylko przekazanie pieniędzy - to świadomy wybór, by dołożyć swoją cegiełkę do świata, w którym żyjemy. Wspierając fundacje, inwestujemy w wartości, które są ważne dla nas wszystkich: solidarność, empatię i wzajemną pomoc. Każda wpłata, nawet najmniejsza, może stać się początkiem wielkiej zmiany, bo to właśnie z drobnych gestów rodzą się wielkie rzeczy. Fundacje istnieją po to, by nieść pomoc tam, gdzie jest najbardziej potrzebna - ale bez wsparcia darczyńców ich działania nie byłyby możliwe.

Dzięki przejrzystym zasadom, nowoczesnym formom płatności i korzyściom podatkowym, pomaganie stało się dziś prostsze niż kiedykolwiek. Wystarczy kilka minut, by odmienić czyjeś życie, wesprzeć ważny projekt lub ochronić to, co wspólne. W świecie pełnym pośpiechu i codziennych obowiązków warto na chwilę się zatrzymać - i podarować innym coś, czego nie da się przeliczyć na pieniądze: nadzieję. Bo pomagając, nie tylko zmieniamy świat wokół, ale też stajemy się jego lepszą częścią.

 

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 t.j. z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2025 r. poz. 203 z późn. zm.)

 

r.pr. Anna Mierzejewska - radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Prowadzi Kancelarię Radcy Prawnego, współpracując z zespołem składającym się z radców prawnych, adwokatów i aplikantów. Doświadczenie zawodowe zdobywała w renomowanych kancelariach prawnych, świadcząc pomoc prawną zarówno na rzecz przedsiębiorców, jak i osób fizycznych.

Specjalizuje się w obsłudze prawnej przedsiębiorców, fundacji i stowarzyszeń, a także klientów indywidualnych. Zajmuje się m.in. doradztwem w zakresie obowiązków podatkowych, ulg i rozliczeń rocznych, w tym rozliczeń PIT. Współpracuje również z doradcą podatkowym w celu zapewnienia klientom bezpiecznych i zgodnych z prawem rozwiązań.

Prowadzi zajęcia dydaktyczne z zakresu prawa na Uniwersytecie VIZJA w Warszawie, dzieląc wiedzą praktyczną ze studentami.