Pytanie z dnia 20 marca 2017
Przedstawiony problem prawny: wystawienie noty korygującej
Odpowiedź: Jednoosobowa działalność gospodarczą przekształciła się na podstawie art. 5841 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj.: Dz. U. 2016 poz. 1578) – dalej jako: KSH – który stanowi, iż przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie właściwy organ ewidencyjny z urzędu wykreśla przedsiębiorcę przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
W szczególności przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj.: Dz. U. 2016 poz. 1829) przekształca formę prowadzonej działalności w jednoosobową kapitałową spółkę prawa handlowego. Powoduje to w szczególności quasi-kontynuację ograniczoną do praw i obowiązków osoby fizycznej, związanych z prowadzonym uprzednio przedsiębiorstwem przez przekształconą spółkę kapitałową prawa handlowego, gdyż spółce przekształconej będą przysługiwać co do zasady wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego, a spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
Jednakże, pytający zwrócił się z pytaniem czy może wystawić notę korygującą jako nabywca do faktur wystawianych na dane firmy przed przekształceniem, podczas gdy zdarzenie miało miejsce już po dacie przekształcenia?
Nabywca towaru lub usługi, zgodnie z art. 106k ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj.: Dz. U. 2016 poz. 710) – dalej jako: Ustawa o VAT – który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, który stanowi, iż faktura powinna zawierać 8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług; 9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto); 10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; 11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto); 12) stawkę podatku; 13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku; 14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku; 15) kwotę należności ogółem – może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą, pamiętając jednocześnie, że faktura, o której mowa w ust. 1 art. 106k Ustawy, wymaga akceptacji wystawcy faktury.
Z przepisu tego wynika, że notą korygującą mogą być poprawione, między innymi, imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy jednak poprawione to nie zmienione, nowe. W ten sposób ustawodawca dopuścił możliwość wyeliminowania błędów pojawiających się na fakturze a dotyczących nabywców lub sprzedawców – także przez jej nabywcę – przez wystawienie noty korygującej. Takimi błędami, które można skorygować, będą zatem błędy powodujące, że w treści faktury zostanie omyłkowo wskazana wadliwie osoba fizyczna lub prawna, która była stroną umowy sprzedaży lecz jej imię czy firmę wadliwie zapisano.
Jednakże poprawienie błędów w imieniu podmiotu – czyli imienia i nazwiska osoby fizycznej lub osoby prawnej – to nie inny podmiot. Tymczasem przekształcenie przedmiotowo-podmiotowe z jakim mamy do czynienia przy przejściu prowadzenia przedsiębiorstwa (podmiotu) z dotychczasowej osoby fizycznej na osobę prawną, a więc inny podmiot nie jest tylko zmianą w firmy w obrębie tej samej podmiotowości (np.: przekształcenie spółki z o.o. w spółkę akcyjną) lecz zgoła zmienia co do zasady podmiot.
Dlatego też ryzykownym byłoby wystawienie noty korygującej, uzasadniając ją „poprawieniem” jakoby tylko firmy, czyli oznaczania podmiotu, gdy mamy do czynienia z nowym, innym podmiotem, przez który (pod imieniem którego) będzie prowadzone przedsiębiorstwo.
W związku z tym w przedmiotowej sytuacji należy wystąpić do sprzedającego o wystawienie faktury korygującej kierowanej do nowego podmiotu, który przejmuje prowadzone przedsiębiorstwo
Prezentowane powyżej stanowisko koresponduje z treścią Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 4 lutego 2016 r. I SA/Po 1270/15:
że w formie noty korygującej możliwe jest poprawienie pomyłek odnoszących się tylko do konkretnego podatnika (kontrahenta) wymienionego na wystawionej fakturze, a nie całkowita zmiana podmiotu na inny jako stronę transakcji.
Podstawa prawna:
- art. 5841 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj.: Dz. U. 2016 poz. 1578);
- art. 106k ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj.: Dz. U. 2016 poz. 710).
Stan prawny aktualny na dzień 22 marca 2017 r.
