Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:
Dzień dobry
Zwracam się z następującym pytaniem dotyczącym podatków.
Zamierzam otworzyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, lecz działalność będzie prowadzona w UK. Jestem rezydentem podatkowym w UK, w Polsce nie mam dochodów i nie mieszkam na stale w Polsce. W Polsce nie będzie biura, filii, warsztatu etc. tylko zarejestrowana firma. Zarejestrowanie firmy w Polsce konieczne jest, aby otrzymać leasing urządzenia i franchising od firmy. Jak wygląda w takim przypadku sytuacja podatkowa? Czy będę musiał oprócz płacenia podatku w UK zapłacić podatek w Polsce?
Co to jest ta działalność gospodarcza? A czym jest jednoosobowa działalność?
Działalność gospodarcza to pojęcie, które pojawia się często w kontekście prowadzenia firmy, ale nie każdy rozumie, co dokładnie oznacza. W uproszczeniu jest to zorganizowana, ciągła i prowadzona we własnym imieniu aktywność zarobkowa. Może polegać na świadczeniu usług, sprzedaży towarów, produkcji czy wynajmie. Jej głównym celem jest osiągnięcie zysku, choć nie każda działalność zakończy się sukcesem finansowym. Ważne jest, że działalność ta musi mieć charakter zorganizowany, czyli wymaga pewnej struktury i planu działania - nie może być przypadkowa czy jednorazowa. Co istotne, działalność gospodarczą może prowadzić zarówno osoba fizyczna, jak i prawna - czyli nie tylko indywidualnie, ale też w ramach spółek.
Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG - zapamiętaj skrót będzie pojawiał się często) to najprostsza i najczęściej wybierana forma prowadzenia działalności w Polsce. Zakłada ją osoba fizyczna, która działa na własny rachunek, ponosi pełną odpowiedzialność za firmę i rozlicza się z urzędem skarbowym we własnym imieniu. Nie ma tu oddzielenia między majątkiem prywatnym a firmowym, co oznacza, że przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem. Zaletą tej formy działalności jest prostota - zarówno jeśli chodzi o rejestrację, jak i późniejsze obowiązki administracyjne i podatkowe. JDG może prowadzić każda pełnoletnia osoba, która nie ma zakazu prowadzenia działalności, a w razie potrzeby można ją łatwo zawiesić lub zakończyć. To forma dobra dla freelancerów, specjalistów, rzemieślników czy drobnych usługodawców. W przeciwieństwie do spółek JDG nie wymaga kapitału zakładowego ani udziałowców. Dla wielu początkujących przedsiębiorców to idealna opcja na start.
Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą, trzeba złożyć wniosek CEIDG-1, czyli formularz rejestracyjny, który można wypełnić przez internet lub w urzędzie miasta. Rejestracja jest bezpłatna i od razu zgłasza przedsiębiorcę do urzędu skarbowego, ZUS-u oraz GUS-u. W formularzu podaje się m.in. dane osobowe, nazwę firmy, adres, wybrane kody PKD oraz formę opodatkowania. Po rejestracji warto założyć konto firmowe w banku, choć nie jest to obowiązkowe - chyba że przekracza się limity transakcji gotówkowych. Kolejnym krokiem jest przygotowanie się do prowadzenia dokumentacji podatkowej i ewidencji sprzedaży - nawet jeśli firma dopiero rusza. Przedsiębiorca musi także zadeklarować, czy chce zostać podatnikiem VAT, co w wielu przypadkach nie jest obowiązkowe na początku. Jeśli działalność faktycznie ma funkcjonować, a nie być tylko „papierowa”, trzeba też zatroszczyć się o stronę praktyczną - klientów, narzędzia pracy, marketing i ewentualne pozwolenia branżowe. Choć początek może wydawać się trudny, wiele osób ceni sobie niezależność i elastyczność, jaką daje JDG.
Pogadajmy o podatkach i o ulgach
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce musi liczyć się z koniecznością opłacania kilku rodzajów podatków, zależnie od tego, jaką formę opodatkowania wybierze. Najczęściej spotykane są trzy: skala podatkowa, podatek liniowy oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku skali podatkowej stawki wynoszą 12% i 32%, a przy podatku liniowym - 19%, niezależnie od dochodu. Ryczałt natomiast obliczany jest od przychodu, bez pomniejszania go o koszty, i może wynosić od 2% do 17%, w zależności od rodzaju działalności. Oprócz podatku dochodowego przedsiębiorca może być zobowiązany do płacenia VAT, jeśli przekroczy określony próg lub sam zdecyduje się na rejestrację jako podatnik VAT. Niezależnie od formy opodatkowania, konieczne jest również opłacanie składek do ZUS, które w praktyce stanowią istotne obciążenie finansowe.
Mimo obowiązków podatkowych przedsiębiorca może skorzystać z kilku ulg, które znacznie ułatwiają start i prowadzenie działalności. Na początku możliwa jest tzw. ulga na start, która pozwala przez pierwsze sześć miesięcy nie płacić składek na ubezpieczenia społeczne. Następnie przez dwa lata można korzystać z preferencyjnych składek ZUS, które są niższe od standardowych. Co ważne, przedsiębiorcy na skali podatkowej lub liniowym mogą również korzystać z różnych ulg podatkowych, takich jak ulga na Internet, ulga termomodernizacyjna, czy odliczenia od dochodu składek zdrowotnych lub wpłat na IKZE. Przy ryczałcie możliwość odliczania ulg jest ograniczona, ale za to sam podatek często jest niższy. Wielu przedsiębiorców wykorzystuje też możliwości wynikające z ulg inwestycyjnych, np. amortyzacji środków trwałych. Ulgi te mogą realnie obniżyć zobowiązania wobec fiskusa i poprawić płynność finansową firmy.
Istotnym elementem, który wpływa na wysokość podatku dochodowego, są koszty uzyskania przychodu. Przedsiębiorca rozliczający się na zasadach ogólnych lub liniowo ma prawo odliczać od przychodu różne wydatki związane z prowadzeniem działalności. Może to być np. leasing sprzętu, samochodu, zakup materiałów, koszty reklamy, usług księgowych czy abonamentów niezbędnych do pracy. Im wyższe koszty, tym niższy dochód, a co za tym idzie - niższy podatek do zapłaty. Leasing operacyjny cieszy się szczególnym zainteresowaniem, ponieważ pozwala zaliczyć raty leasingowe do kosztów, co w praktyce przynosi korzyści podatkowe bez konieczności dużego wydatku na początku. Warto jednak pamiętać, że wydatki muszą być odpowiednio udokumentowane i faktycznie związane z prowadzoną działalnością. Odpowiednie zarządzanie kosztami to jedna z kluczowych umiejętności w prowadzeniu JDG - pozwala nie tylko efektywnie planować rozwój firmy, ale też optymalizować zobowiązania wobec urzędu skarbowego.
Zarejestrowanie działalności w Polsce przy braku rezydencji
Osoba, która nie jest rezydentem Polski, ale chciałaby założyć tu jednoosobową działalność gospodarczą, nie stoi na przegranej pozycji. Prawo polskie dopuszcza możliwość rejestracji JDG przez cudzoziemców, a więc również przez osoby fizyczne mieszkające na stałe poza granicami kraju. Wymaga to jednak spełnienia pewnych warunków - najważniejszy z nich to posiadanie numeru PESEL oraz tytułu pobytowego, jeśli osoba pochodzi spoza Unii Europejskiej. Dla obywateli UE procedura jest znacznie uproszczona. Sam fakt bycia nierezydentem nie wyklucza możliwości założenia firmy w Polsce, ale niesie za sobą pewne konsekwencje - szczególnie w kontekście podatkowym i administracyjnym. Z punktu widzenia prawa cywilnego i gospodarczego, JDG będzie traktowana tak samo jak każda inna działalność wpisana do CEIDG. Różnice pojawiają się dopiero wtedy, gdy spojrzymy na miejsce faktycznego prowadzenia działalności oraz obowiązki podatkowe.
Aby firma mogła zostać formalnie zarejestrowana w Polsce, mimo że działalność faktycznie będzie wykonywana za granicą, przedsiębiorca musi zadbać o kilka istotnych kwestii. Przede wszystkim powinien posiadać polski adres dla celów rejestracyjnych - może to być adres korespondencyjny, adres pełnomocnika lub biura wirtualnego. Niezbędne będzie również założenie konta bankowego, złożenie wniosku CEIDG-1 oraz określenie kodów PKD, które będą odpowiadać rzeczywistemu charakterowi działalności. Mimo że firma będzie operowała np. w Wielkiej Brytanii, to jej formalna siedziba znajdzie się w Polsce, co może mieć wpływ na sposób rozliczania podatków, zwłaszcza jeśli pojawią się wątpliwości co do miejsca faktycznego wykonywania działalności. W takiej sytuacji kluczowe jest również rozważenie rejestracji do VAT i ewentualna współpraca z biurem rachunkowym w Polsce. Całość procesu rejestracji można zrealizować zdalnie, korzystając z profilu zaufanego lub pełnomocnika, co znacznie ułatwia działanie osobom przebywającym na stałe za granicą.
Jak uniknąć problemów z urzędem skarbowym w Polsce i UK?
Gdy jednoosobowa działalność gospodarcza jest zarejestrowana w Polsce, ale faktycznie prowadzona za granicą, pojawia się pytanie: gdzie należy zapłacić podatek? Kluczowe znaczenie ma tutaj rezydencja podatkowa właściciela, czyli to, w którym kraju dana osoba mieszka na stałe i gdzie znajduje się jej centrum interesów życiowych. Jeśli przedsiębiorca jest rezydentem podatkowym innego kraju, np. Wielkiej Brytanii, to zasadniczo tam powinien rozliczać się z dochodu, nawet jeśli firma formalnie zarejestrowana jest w Polsce. Sam fakt rejestracji JDG w Polsce nie zawsze oznacza obowiązek płacenia tu podatku, ale w niektórych sytuacjach może prowadzić do podwójnego opodatkowania lub konieczności składania deklaracji w dwóch krajach. Zasady te są regulowane przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które określają, gdzie i w jaki sposób rozliczać dochód. Miejsce faktycznego wykonywania pracy, zawierania umów czy posiadania klientów ma często większe znaczenie niż adres podany w CEIDG.
Aby uniknąć nieprzyjemności ze strony urzędów skarbowych i nieświadomego naruszenia przepisów, warto już na początku zadbać o przejrzystość sytuacji podatkowej. Dobrym krokiem jest ustalenie rezydencji podatkowej w formie pisemnej, np. poprzez uzyskanie certyfikatu rezydencji z kraju zamieszkania. W razie wątpliwości warto także wystąpić o interpretację indywidualną do polskiego urzędu skarbowego, która może rozwiać potencjalne niejasności. Jeśli działalność nie przynosi dochodu w Polsce, możliwe jest składanie tzw. zerowych deklaracji, ale wymaga to konsekwentnego dokumentowania, że centrum zarobkowe znajduje się za granicą. Dobrze prowadzona księgowość i współpraca z doradcą podatkowym pozwalają nie tylko uniknąć problemów, ale także korzystać z przysługujących ulg i rozliczeń przewidzianych zarówno w polskim, jak i zagranicznym systemie podatkowym.
Podsumowując
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce przez osobę, która nie jest polskim rezydentem, jest jak najbardziej możliwe, choć wymaga pewnego przygotowania. Dla obywateli Unii Europejskiej procedura jest stosunkowo prosta, natomiast osoby spoza UE muszą dodatkowo spełnić określone warunki prawne, takie jak posiadanie odpowiedniego tytułu pobytowego. Niezależnie od obywatelstwa, kluczowe jest posiadanie adresu do rejestracji oraz numeru identyfikacyjnego, co pozwala na dokonanie wpisu do CEIDG. Sama rejestracja może być przeprowadzona zdalnie, a JDG staje się pełnoprawnym podmiotem gospodarczym na takich samych zasadach jak firma osoby mieszkającej w Polsce. W praktyce taka firma może działać wyłącznie poza granicami kraju, pod warunkiem że jej właściciel dobrze zorganizuje formalności. Rejestracja JDG w Polsce może być przydatna np. przy korzystaniu z leasingu, franczyzy czy współpracy z polskimi kontrahentami. Nie oznacza to jednak automatycznie, że taka działalność będzie musiała rozliczać się w Polsce z podatków.
Kwestie podatkowe w przypadku nierezydenta prowadzącego JDG zarejestrowaną w Polsce są bardziej złożone i zależą przede wszystkim od tego, gdzie przedsiębiorca jest uznany za rezydenta podatkowego. Jeśli miejscem zamieszkania i centrum interesów życiowych jest inny kraj, to zgodnie z przepisami oraz umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania, podatki od dochodu powinny być płacone właśnie tam. Polska firma nie musi więc automatycznie rozliczać się z podatku w Polsce, choć mogą istnieć obowiązki sprawozdawcze, zwłaszcza jeśli firma jest formalnie aktywna. Aby uniknąć problemów, warto udokumentować rezydencję podatkową, zadbać o jasne źródło przychodów i rozważyć uzyskanie interpretacji indywidualnej. Świadome podejście do tych kwestii pozwala legalnie korzystać z zalet posiadania JDG w Polsce, przy jednoczesnym uniknięciu ryzyka podwójnego opodatkowania lub konfliktów z administracją skarbową.
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.
Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
Dziękujemy
Stan prawny: 30 lipca 2025 r.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 6 marca 2018r. - prawo przedsiębiorców (Dz.U.2024.236 t.j.)
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych(Dz.U. 2024 r. poz. 2260 t.j.)