Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:
Posiadam niewielka hurtownie art. spożywczych, do tej pory dystrybucja do sklepów odbywała się samochodami do 3.5t DMC, w związku z rozwojem firmy i otwarciem drugiego oddziału muszę kupić auto powyżej 3.5t DMC, żeby dostarczać towar do sklepów oraz przewozić go między własnymi oddziałami.
Pytanie brzmi jakie zezwolenia, dokumenty są mi potrzebne, żeby wszystko było zgodne z prawem?
Uprawnienia do prowadzenia pojazdów
Aby móc korzystać z wybranych pojazdów mechanicznych, konieczne jest zdobycie określonych uprawnień. Podstawowym rodzajem uprawnienia, jaki przewiduje polski system prawny, jest prawo jazdy. Zgodnie z ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami za prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów:
1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) w ruchu międzynarodowym na terytorium:
a) państw-stron Konwencji, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. b- z wyjątkiem
b) kierowania motorowerem lub ciągnikiem rolniczym,
c) państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym- z wyjątkiem kierowania ciągnikiem rolniczym.
W Polsce posiadamy aż 16 rodzajów prawa jazdy! Najpopularniejszym jest oczywiście prawo jazdy kategorii B, które uprawnia jego posiadacza do prowadzenia m.in.: samochodu osobowego o masie nieprzekraczającej 3,5 tony.
Prawo jazdy niezbędne do prowadzenia pojazdów powyżej 3,5 tony
Aby móc prowadzić wskazany w pytaniu pojazd, konieczne będzie uzyskanie prawa jazdy powyżej 3,5 tony, niezbędne będzie uzyskanie prawa jazdy kategorii C. Można je uzyskać po ukończeniu 21 lat.
Jak jednak wskazano na stronie https://www.gov.pl/web/gov/kategorie-prawa-jazdy: “Możesz rozpocząć kurs i zdać egzamin na prawo jazdy dla określonej kategorii jeszcze zanim ukończysz wskazany powyżej wiek – jednak nie wcześniej niż 3 miesiące przed jego ukończeniem. Dlatego wniosek o prawo jazdy złóż nie wcześniej niż 3 miesiące przed ukończeniem tego wieku.”.
Dokumentacja pojazdu powyżej 3,5 t DMC
Każdy pojazd powyżej 3,5 t DMC musi posiadać aktualny dowód rejestracyjny potwoierdzający jego legalne dopuszczenie do ruchu drogowego. Dokument ten zawiera informacje o właścicielu, podstawowe parametry techniczne pojazdu oraz datę ważności przeglądu technicznego. Pamiętajmy, że regularne przeglądy techniczne są obowiązkowe i pozwalają na dokonanie prawidłowej oceny stanu technicznego pojazdu. Ma to kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa na drodze. W przypadku ciężarówek używanych przy transporcie towarów, szczególnie istotnym jest, aby wszystkie elementy pojazdu, w tym takie jak hamulce, oświetlenie czy zawieszenie, spełniały narzucone odgórnie wymagania techniczne. Dodatkowo, w razie wprowadzenia w nich modyfikacji, np. zamontowania windy załadowczej, konieczne jest również posiadanie dokumentów potwierdzających zgodność zmian z obowiązującymi przepisami. Zaznaczamy, że brak aktualnego przeglądu skutkuje natychmiastowym zatrzymaniem dowodu.
Należy również pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu pojazdu, w tym o jego ubezpieczeniu. Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej, czyli ubezpieczenie OC, jest obowiązkowe dla każdego pojazdu powyżej 3,5 t DMC. Ma ono chronić kierowcę i właściciela pojazdu przed koniecznością pokrywania szkód wyrządzonych osobom trzecim powstałych w wyniku kolizji lub wypadku.
Ważnym jest, aby dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia zawsze znajdował się w pojeździe. Oprócz OC, właściciele ciężarówek często decydują się na dodatkowej polisy, takiej jak AC (Autocasco). Zabezpiecza przed kosztami napraw w razie uszkodzenia pojazdu z winy kierowcy lub sił wyższych, np. kradzieży. Kolejną opcją jest polisa od następstw nieszczęśliwych wypadków, która chroni kierowcę i pasażerów. Wartym rozważenia jest również zakupienie specjalistycznego ubezpieczenia dla przewożonych ładunków (OC przewoźnika), szczególnie w przypadku transportu wartościowych lub delikatnych towarów.
Ponadto właściciele pojazdów powyżej 3,5 t DMC muszą zadbać nie tylko o aktualne przeglądy i ubezpieczenia, ale również o opłacenie podatków i opłat drogowych. Każdy pojazd tego typu podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem od środków transportu, którego wysokość zależy od masy całkowitej i liczby osi pojazdu. Dodatkowo, poruszanie się po drogach płatnych w Polsce wymaga rejestracji w systemie e-TOLL oraz regularnego doładowywania konta w systemie opłat elektronicznych. W pojeździe powinny znajdować się dowody uiszczenia tych opłat, aby uniknąć kar podczas kontroli. Nieprzestrzeganie tych obowiązków może skutkować poważnymi sankcjami finansowymi. Ważnym jest, aby właściciel regularnie sprawdzał terminy ważności wszystkich dokumentów i opłat, co pozwala uniknąć problemów podczas codziennego użytkowania pojazdu.
Kary za brak wymaganych zezwoleń i dokumentów
Brak wymaganych dokumentów może skutkować nałożeniem odczuwalnych kar finansowych. Dla przykładu, brak posiadania ubezpieczenia OC w przypadku pojazdu może wiązać się z nałożeniem kary przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, która w 2025 roku wynosi do 12 180 zł, jeżeli brak polisy wynosił ponad 14 dni. Również dotkliwe może okazać się brak ważnego przeglądu technicznego pojazdu, co zagrożone jest sankcją w wysokości od 1500 zł oraz zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego do czasu wykonania badania. Jeżeli zaś kierowca zostanie zatrzymany bez dokumentów potwierdzających uprawnienia do transportu drogowego, przedsiębiorstwo może zostać ukarane kwotą sięgającą nawet 10 000 zł!
Poza karami finansowymi, brak wymaganych zezwoleń i dokumentów może prowadzić do poważniejszych konsekwencji prawnych. W przypadku przewozu towarów bez odpowiedniej licencji, Inspekcja Transportu Drogowego może nałożyć zakaz dalszej jazdy oraz zatrzymać pojazd na parkingu strzeżonym do czasu wyjaśnienia sprawy. Koszty związane z przestojem oraz parkingiem są w tej sytuacji pokrywane przez właściciela pojazdu. Jeśli pojazd uczestniczy w kolizji lub wypadku, brak ważnego OC może skutkować koniecznością pokrycia kosztów naprawy i odszkodowań z własnych środków. Długotrwałe naruszenia przepisów mogą także prowadzić do cofnięcia licencji transportowej lub wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru działalności transportowej.
Dodatkowymi konsekwencjami nieprzestrzegania obowiązujących przepisów mogą być straty wizerunkowe przedsiębiorstwa oraz negatywny wpływ na jego relacje z klientami. Zatrzymanie pojazdu na trasie z powodu braków formalnych może bowiem prowadzić do opóźnień w dostawach, co w konsekwencji osłabia zaufanie kontrahentów. W przypadku przewożenia towarów wrażliwych lub o krótkiej przydatności, takich jak chociażby produkty spożywcze, opóźnienia mogą skutkować utratą ładunku i dodatkowymi stratami finansowymi. Ponadto, przedsiębiorstwo narażone jest na utratę umów przewozowych i współpracy z kluczowymi partnerami, jeśli zostanie uznane za niewiarygodne. Dbałość o kompletność dokumentacji i zgodność z przepisami chroni zatem nie tylko przed wskazanymi karami, ale także buduje profesjonalny wizerunek firmy w oczach klientów i urzędów kontrolnych.
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.
Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
Dziękujemy
Stan prawny: 9 stycznia 2025 r. Podstawa prawna:
1) Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U.2024.1210 t.j.);
2) Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm.).