Jak założyć działalność gospodarczą

Spis treści

I.       WSTĘP.

I.       KROK PIERWSZY: SPRAWDŹ, CZY MOŻESZ PROWADZIĆ DZIALALNOŚĆ GOSPODARCZĄ.

II.      KROK DRUGI: SPRAWDŹ, CZY MUSISZ REJESTROWAĆ FIRMĘ.

III.     KROK TRZECI: WYBÓR NAZWY i ADRESU FIRMY.

IV.     KROK CZWARTY: KOD PKD.

V.      KROK PIĄTY: WYBÓR FORMY OPODATKOWANIA.

VI.     KROK SZÓSTY: SPRAWDŹ, CZY MUSISZ SIĘ ZGŁOSIĆ DO VAT.

VII.        KROK SIÓDMY: SKŁADKI ZUS.

VIII.       KROK ÓSMY: REJESTRACJA FIRMY ONLINE.

X.      PODSUMOWANIE.

 

Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce jest procesem, który otwiera drogę do realizacji własnych pomysłów biznesowych i niezależności zawodowej.

To popularna forma prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na jej prostotę, niskie koszty początkowe oraz możliwość samodzielnego podejmowania decyzji.

W niniejszej instrukcji przedstawimy krok po kroku, jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, począwszy od rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), poprzez wybór formy opodatkowania, aż po spełnienie wszelkich wymogów formalnych i prawnych.

Dzięki temu przewodnikowi proces rejestracji firmy stanie się bardziej przejrzysty i mniej stresujący, co pozwoli na szybkie rozpoczęcie działalności i skoncentrowanie się na rozwijaniu swojego biznesu.

 

I. WSTĘP

Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce jest procesem składającym się z kilku kluczowych kroków, które są niezbędne do legalnego rozpoczęcia i prowadzenia własnej firmy. W pierwszej kolejności należy upewnić się, czy spełniasz wszystkie warunki do prowadzenia działalności gospodarczej, a następnie sprawdzić, czy Twoja firma musi być zarejestrowana. Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniej nazwy i adresu firmy, co jest istotne zarówno z punktu widzenia formalności, jak i marketingu.

Następnie musisz określić kod PKD, który najlepiej opisuje rodzaj prowadzonej działalności, oraz zdecydować się na formę opodatkowania, która będzie najbardziej korzystna dla Twojego biznesu. Ważnym aspektem jest również sprawdzenie, czy musisz zarejestrować się jako płatnik VAT oraz jakie składki ZUS będą obowiązywać Twoją firmę.

Po zebraniu wszystkich niezbędnych informacji i dokumentów, ostatnim krokiem jest zarejestrowanie firmy online, co jest najwygodniejszą i najszybszą metodą rozpoczęcia działalności gospodarczej. Proces ten, choć wymagający dokładności i uwagi, jest klarowny i możliwy do przeprowadzenia samodzielnie. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i świadomości obowiązków, możesz skutecznie założyć i prowadzić swoją jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.

 

I. KROK PIERWSZY: SPRAWDŹ, CZY MOŻESZ PROWADZIĆ DZIALALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

Na wstępie warto wyjaśnić, że nie wszyscy mogą prowadzić działalność gospodarczą w Polsce. Można prowadzić firmę jednoosobową samodzielnie, jeśli jesteśmy osobą pełnoletnią. Tylko wtedy przedsiębiorca ponosi pełną odpowiedzialność za swoje działania i masz pełną zdolność do podejmowania decyzji.

Warto dodać, że aby założyć firmę jednoosobową, nie trzeba być obywatelem lub obywatelką Polski.

Natomiast obywatele:

• państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy,
• państw spoza Unii Europejskiej lub spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polscy, jeżeli mają tytuł pobytowy, który ich do tego uprawnia, na przykład zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej czy zezwolenie na pobyt czasowy, wydane w związku ze studiami.

 

II. KROK DRUGI: SPRAWDŹ, CZY MUSISZ REJESTROWAĆ FIRMĘ

Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Aby prowadzić taką działalność, należy się zarejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - CEIDG, tj. w rejestrze przedsiębiorców prowadzących w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą. Do tego rejestru wpisują się również przedsiębiorcy, którzy chcą zostać wspólnikami spółki cywilnej.

Jeżeli początkowe przychody z takiej działalności będą niewielkie, to taką drobną działalność można prowadzić bez dodatkowych formalności – nie musisz się rejestrować jako przedsiębiorca.

Działalność nierejestrowa to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji firmy.

Można prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli:

• przychody z działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku (limit przychodów dla działalności nieewidencjonowanej w 2024 roku zmieni się dwa razy: od stycznia do czerwca 2024 roku wynosi 3181,50 zł, a od lipca 2024 roku – 3225 zł),
• jesteśmy osobą fizyczną,
• nie jest to działalność regulowana, czyli taka, która wymaga zezwoleń lub koncesji
• nie prowadziliśmy działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.

O działalności nierejestrowej więcej przeczytasz w dokumencie znajdującym się w naszym drugim serwisie jestemszefem.pl – Akademia pierwszej firmy – czy zawsze należy rejestrować firmę?

 

III. KROK TRZECI: WYBÓR NAZWY i ADRESU FIRMY

Nazwa powinna zawierać co najmniej imię i nazwisko przedsiębiorcy podane w mianowniku - na przykład: Anna Nowak.

Ważna jest kolejność – wpisując nazwę najpierw należy podać swoje imię, a później nazwisko.

Można dodać do imienia i nazwiska inne elementy, na przykład opisujące profil działalności przedsiębiorcy – Anna Nowak usługi marketingowe, czy wskazujące na miejsce jej prowadzenia. Takim dodatkowym elementem może też być pseudonim przedsiębiorcy.

Jedna osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis w CEIDG. Nie można mieć zarejestrowanych kilku jednoosobowych firm na swoje nazwisko, ale pod jednym wpisem możesz prowadzić różne rodzaje działalności gospodarczej.

Warto wiedzieć, że swoją firmę można prowadzić w jednym lub wielu stałych miejscach, na przykład w punkcie usługowym, w biurze, w tym w biurze wirtualnym lub coworkingowym, we własnym mieszkaniu albo bez stałego adresu czy mobilnie, na przykład jeżeli wykonujemy usługi u klienta. Masz w tym zakresie pełną dowolność.

Trzeba posiadać tytuł prawny do każdej nieruchomości, której adres zgłaszamy do CEIDG. Tytułem prawnym do nieruchomości może być:

• prawo własności (współwłasności) nieruchomości lub lokalu mieszkalnego
• prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności budynków
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
• dzierżawa
• najem
• użyczenie.

 

IV. KROK CZWARTY: KOD PKD

Kolejną ważną kwestią, na którą należy zwrócić uwagę jest wybór PKD. Przedsiębiorca, który rejestruje firmę, musi przypisać swoją działalność do określonego kodu w Polskiej Klasyfikacji Działalności, czyli wybrać kod PKD.

Kody są wykorzystywane w statystyce publicznej, ale mają też duże znaczenie praktyczne. Na przykład niektóre kody są powiązane z określonymi formami opodatkowania czy z obowiązkiem korzystania z kasy fiskalnej lub rejestracją VAT.

Trzeba znaleźć taki kod, który najbardziej odpowiada temu, co wchodzi w zakres działalności. Należy wybrać jeden kod główny, czyli związany z działalnością, która powinna przynosić największe przychody, i dowolną liczbę kodów dodatkowych.

 

V. KROK PIĄTY: WYBÓR FORMY OPODATKOWANIA

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą będziemy podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli podatku PIT.

Do wyboru są następujące formy opodatkowania dochodów działalności gospodarczej:

• na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%)
• według stawki liniowej (stawka podatkowa 19%)
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Od 2022 roku z czwartej formy opodatkowania - karty podatkowej mogą korzystać tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie – byli już opodatkowani w ten sposób w 2021 roku.

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej. W przypadku skali podatkowej stawki liniowej przedmiotem opodatkowania jest dochód, a w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przedmiotem opodatkowania jest osiągnięty przychód. Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie zawsze będzie możliwy, między innymi dlatego, że są takie działalności, które nie mogą być w ten sposób opodatkowane.

Jeżeli chcesz więcej dowiedzieć się o wyborze możliwych form opodatkowania zapoznaj się z naszym poradnikiem!

 

VI. KROK SZÓSTY: SPRAWDŹ, CZY MUSISZ SIĘ ZGŁOSIĆ DO VAT

VAT to podatek pobierany na każdym etapie obrotu towarami lub usługami. Jego wartość jest doliczana do każdej transakcji.

VAT należy opłacać niezależnie od podatku dochodowego PIT i od tego czy PIT rozliczamy na zasadach ogólnych - według skali podatkowej, według stawki liniowej, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy na zasadach karty podatkowej.

Zasadą jest, że przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować się do VAT. Nie musi się jednak rejestrować, gdy:

• sprzedaż nie przekracza limitu 200 tys. zł rocznie,
• sprzedajemy wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT.

 

VII. KROK SIÓDMY: SKŁADKI ZUS

Jako przedsiębiorca należy rozliczać i opłacać za siebie składki do ZUS na:

• ubezpieczenia społeczne, z których obowiązkowe są: ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a dobrowolne jest ubezpieczanie chorobowe
• Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy
• ubezpieczenie zdrowotne.

Firmy, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą lub zamknęli poprzednią przynajmniej 60 miesięcy wcześniej oraz nie planują świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy przez pierwszych 6 miesięcy działalności, mogą korzystać z Ulgi na start.

Ulga zwalnia z płacenia składek na:

• ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
• Fundusz Pracy
• Fundusz Solidarnościowy.

Po 6 miesiącach można skorzystać z kolejnej możliwości obniżenia składki i przez 24 miesiące płacić obniżone składki od preferencyjnej podstawy.

Jeśli nie mamy prawa do ulg, musisz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

 

VIII. KROK ÓSMY: REJESTRACJA FIRMY ONLINE

Na koniec najważniejszy punkt, czyli rejestracja firmy online. Na stronie biznes.gov.pl można zarejestrować firmę online, korzystając z elektronicznego kreatora wniosku. Wystarczy, że zaznaczymy opcje, które nas dotyczą lub wpiszemy dane, o które zapyta kreator, a system sam przygotuje wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców oraz zgłoszenie do ZUS/KRUS, GUS i urzędu skarbowego.

Mając konto na Biznes.gov.pl możemy online zmienić dane we wpisie do CEIDG, zawiesić, wznowić oraz zakończyć działalność gospodarczą.

Aby zarejestrować firmę na Biznes.gov.pl, trzeba mieć Profil Zaufany lub podpis kwalifikowany.

• profil zaufany to bezpłatne narzędzie do kontaktów z administracją publiczną (urzędami, ministerstwami). Może go założyć każdy, kto ma numer PESEL i pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych;
• podpis kwalifikowany to płatny podpis elektroniczny, który ma taką moc prawną jak podpis własnoręczny. Można nim podpisać dowolny dokument, w tym wniosek do urzędu lub umowę z kontrahentem albo brać udział w aukcjach elektronicznych na platformach przetargowych.

 

Przed rozpoczęciem rejestracji online, należy przygotować odpowiednie dane. We wniosku o wpis do rejestru należy podać:

• imię, nazwisko, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia
• rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości
• PESEL, jeśli masz obywatelstwo polskie lub został ci nadany
• wszystkie posiadane obywatelstwa
• numer NIP i REGON, jeśli zostały nadane
• adres zamieszkania oraz inne adresy związane z zakładaną działalnością gospodarczą
• nazwę zakładanej działalności gospodarczej
• nazwę skróconą
• kody PKD
• liczbę pracowników, których planujesz zatrudnić
• datę rozpoczęcia działalności
• informacje o ubezpieczeniu w ZUS, KRUS lub za granicą
• dane urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce twojego zamieszkania.

 

IX. AKTY PRAWNE KTÓRE WARTO ZNAĆ

Zanim rozpoczniesz proces zakładania działalności gospodarczej warto zapoznać się ze wskazanymi poniżej aktami prawnymi!

1)      Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 541),

2)      Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236).

 

X. PODSUMOWANIE

Po przeczytaniu tego dokumentu masz już wiedzę na temat zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce. Poznałeś wszystkie niezbędne kroki, począwszy od sprawdzenia możliwości prowadzenia działalności, przez rejestrację firmy, wybór nazwy i adresu, ustalenie kodu PKD, wybór formy opodatkowania, aż po zgłoszenie się do VAT i ZUS.

Dzięki szczegółowym wskazówkom, wiesz, jak przeprowadzić rejestrację firmy online, co jest najwygodniejszą i najszybszą metodą rozpoczęcia działalności. Proces ten, choć wymagający uwagi i dokładności, jest prosty do przeprowadzenia samodzielnie. Teraz, posiadając odpowiednie informacje i narzędzia, możesz przystąpić do realizacji swoich planów biznesowych i skutecznie prowadzić własną jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.

Należy jednak pamiętać, że przepisy w Polsce regularnie się zmieniają trzeba więc aktualizować swoją wiedzę! O zmianach dowiesz się m.in. z naszego serwisu.