Zasady rozpoczęcia, prowadzenia i zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakie są zasady rozpoczęcia, prowadzenia i zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto prosił o wskazanie, czy na swojej stronie internetowej musi obowiązkowo posiadać regulamin.

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest z pewnością dużym wyzwaniem dla każdego początkującego przedsiębiorcy. Niezależność jaką ona daje wiąże się z wysokim ryzykiem, wymaga wykazania się odwagą przy podejmowaniu strategicznych decyzji. Już na wstępie przedsiębiorca musi wykazać się wiedzą z zakresu opodatkowania dochodów, finansowania przedsięwzięcia jak i tworzenia zaplecza dla własnej firmy. Na początku prowadzenia własnej firmy najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z biurem księgowym celem wyboru odpowiedniej formy opodatkowania.

Zgodnie z przepisami Ustawy Prawo Przedsiębiorców działalność gospodarcza to "zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły". Podstawowe cechy jednoosobowej działalności gospodarczej to m.in.: cel zarobkowy – jest nastawiona na zysk, ma charakter zorganizowany – np. wynajmowane są pomieszczenia do jej wykonywania, jest prowadzony marketing, wykonywana jest w sposób ciągły – oznacza podejmowanie czynności w sposób ciągły, zmierzających do określonego celu. Działania mają charakter powtarzalny, wykonywana jest we własnym imieniu i odpowiedzialność - nie jest zarządzana przez zewnętrzną osobę, podmiot.

Kluczowym znaczeniem w identyfikacji jednoosobowej działalności gospodarczej jest ponoszenie bezpośredniego ryzyka z nią związanego.

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszą formą prowadzenia własnego przedsiębiorstwa, jej rejestracja w CEIDG jest darmowa. Można ją zarejestrować przez internet - wymóg posiadania konta ePUAP, lub autoryzując rejestrację odwiedzając najbliższy urząd gminy lub miasta. Forma jednoosobowej działalności gospodarczej nie wymaga tworzenia kapitału na start przedsiębiorstwa.

Jak wyżej wspomnieliśmy każda czynność zarobkowa, która wykonywana jest we własnym imieniu w sposób ciągły spełnia definicję działalności gospodarczej. W związku z tym (z wyjątkami podanymi wyżej), musi zostać zarejestrowana. Niezależnie od tego, czy potencjalny przedsiębiorca zajmuje się sprzedażą gadżetów na aukcjach internetowych, czy udziela korepetycji, czy prowadzi jednoosobowy bar na weselach. Jeżeli te czynności dają stały przychód, powinien je zalegalizować.

Chcąc założyć jednoosobową działalność gospodarczą, należy wypełnić formularz CEIDG-1 na stronie ministerstwa lub e-PUAP . W zależności od tego, ile ma się czasu i gdzie aktualnie się znajduje, przyszły przedsiębiorca ma cztery opcje na złożenie wniosku:

• osobiście, w urzędzie miasta lub gminy,
• listem poleconym (poświadczonym notarialnie),
• elektronicznie, z użyciem bezpiecznego podpisu kwalifikowanego,
• elektronicznie, bez użycia bezpiecznego podpisu kwalifikowanego - e-PUAP.

Kiedy pomyślnie przejdzie się przez rejestrację działalności gospodarczej i oficjalnie można mówić o sobie, że jest się przedsiębiorcą, kolejnymi ważnymi formalnościami są: zdobycie Numeru Regon oraz Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP).

Jeżeli w momencie zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej, przyszły przedsiębiorca miał nadany wcześniej NIP, nie ulega on zmianie. Jeśli jednak w chwili składania druku rejestracyjnego CEIDG-1 nie posiada się NIP-u, zostanie on nadany po rejestracji. NIP jest niezbędny do celów podatkowych – na przykład przy podatku od towarów czy usług (w przypadku płatnika VAT). Z kolei numer REGON to podstawa w kontaktach z urzędem skarbowym czy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba go także używać przy okazji rozliczeń oraz zawierania umów. Regon powinien też się znaleźć na wszystkich pieczęciach firmowych (zresztą tak jak NIP, adres i pełna nazwa firmy).

Dochód z prowadzonej działalności gospodarczej, jak każdy inny podlega opodatkowaniu. Już podczas wypełniania wniosku CEIDG-1 należy się zdecydować na konkretną jego formę. Osoba fizyczna może wybrać (jeżeli inne przepisy nie stanowią inaczej) formy opodatkowania:

Opodatkowanie na zasadach ogólnych (według skali podatkowej). Najprościej rzecz ujmując, stawką 12% opodatkowany jest dochód, czyli różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami a kosztami uzyskania przychodu. Ten sposób rozliczenia ma wiele pozytywów, np. w zeznaniu rocznym, można skorzystać z różnego rodzaju ulg podatkowych (internetowej, prorodzinnej itd.). Jednak jeśli dochody będą wysokie (powyżej 120 000 zł), powinny zostać opodatkowane 32% stawką podatku dochodowego. W przypadku zasad ogólnych obowiązkowe jest także prowadzenie ewidencji księgowych: ksiąg rachunkowych lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Podatek liniowy, gdzie podobnie jak w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych podstawa opodatkowania to różnica pomiędzy przychodami i poniesionymi kosztami. Jednak w tym wypadku wartość stawki podatku wynosi 19% i jest stała. I właśnie to jest największym plusem tego rodzaju opodatkowania. Niezależnie od tego, jakie jednoosobowa działalność gospodarcza przynosi dochody, stawka podatku będzie zawsze taka sama. Dodatkowo, tak jak w przypadku zasad ogólnych – jeżeli nie osiągnie się żadnego przychodu, nie płaci się nic.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma, w której jednoosobowa działalność gospodarcza opodatkowana jest jedynie od przychodu, którego nie można pomniejszyć o poniesione koszty uzyskania przychodu. Wybierając tę opcję, podatnik w zależności od rodzaju sprzedaży stosuje stawkę: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% i 17%. Rozliczając się w ten sposób trzeba prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów (w której nie wykazuje się kosztów). Dodatkowo, każde posunięcie przedsiębiorcy musi zostać udokumentowane – jest zobligowany do przechowywania dowodów zakupów, prowadzenia ewidencji przychodów oraz wykazu środków trwałych.

Zgłoszenie działalności gospodarczej na druku CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o rejestrację przedsiębiorcy jako płatnika składek do ZUS. Przedsiębiorca ma 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej zgłosić siebie do ubezpieczeń. Do tego celu służy druk ZUS ZUA (ubezpieczenie społeczne i zdrowotne) lub ZUS ZZA (tylko składka zdrowotna). Składki ZUS opłaca się do 20. dnia każdego miesiąca lub do 15. dnia następnego miesiąca – dla płatników posiadających osobowość prawną, dotyczy to m.in. spółek akcyjnych, spółek z o.o., spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji;

Odnosząc się natomiast do pytania dotyczącego regulaminu na stronie internetowej wskazujemy, że regulamin jest obowiązkowy w sytuacji, gdy prowadzimy sklep internetowy. Regulamin e-sklepu można określić jako zbiór norm i zasad, ujętych w jednym dokumencie i regulujących sposób dokonywania transakcji na konkretnej stronie internetowej.  Regulamin porządkuje także takie kwestie jak komunikacja z klientem i struktura e-sklepu i stanowi zbiór informacji dla klienta. Zwłaszcza na ten aspekt należy zwrócić szczególną uwagę -  jego zapisy powinny być zgodne z obowiązującymi aktami prawnymi i ujmować wszystkie te kwestie, o których musi być poinformowany kupujący. Jakby tego wszystkiego było mało, musi być napisany przystępnym językiem i być na tyle przejrzysty, że kupujący nie będzie miał problemów ze zrozumieniem jego treści.   

Wszystkie te warunki regulamin musi spełniać zwłaszcza w sytuacji, gdy przedsiębiorca nim zarządzający dokonuje sprzedaży na rzecz konsumentów. W świetle prawa są oni objęci szczególną ochroną i muszą być informowani o wszystkim kwestiach, które ustawodawca uznał za konieczne. Jeżeli transakcje w e-sklepie przeprowadzane są wyłącznie między przedsiębiorcami, regulamin może być ogólniejszy, jednak jeżeli sprzedaż jest mieszana (sklep jest dostępny i dla konsumentów, i dla podmiotów profesjonalnych), warto zredagować szczegółowe zasady sprzedawania w e-sklepie.

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Stan prawny na dzień: 12 grudnia 2023 r.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.
2. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.).