Wzory umów z podopiecznymi w domu seniora

Użytkownik serwisu założył firmę zajmującą się opieką nad osobami starszymi w Niemczech. Zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie pomocy prawnej w sporządzeniu wzorów umów z podopiecznymi z klauzulą wyłączności oraz z opiekunami, których będzie delegować do opieki z klauzulą konkurencyjności.

W pierwszej kolejności wskazujemy, że Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości dr. Bogusława Federa świadczy bezpłatną pomoc na rzecz mikro i małych przedsiębiorców. Takie działania wynikają z celów statutowych Fundacji. W ramach udzielanych bezpłatnych porad prawnych Fundacja nie realizuje indywidualnych zleceń. Zgodnie z Regulaminem E-Punktu Konsultacyjnego udostępnionego w serwisie mikroporady.pl porady prawne obejmują jedynie odpowiedzi na zadane przez użytkowników pytania i dotyczą informacji o aktualnym stanie prawnym oraz zmian w prawie. Z uwagi na powyższe, poniżej zostaną przedstawione przykładowe wzory umów dostępne w naszym serwisie oraz przykłady postanowień umownych, które mogą znaleźć się w umowach, o których mowa w zapytaniu.  

Decydując się na otworzenie działalności zajmującej się opieką nad osobami starszymi należy liczyć się z obowiązkiem dochowania szeregu formalności. Jednym z najważniejszych z nich jest sporządzenie odpowiednich umów zarówno z podopiecznymi, jak i osobami, które zamierzamy zatrudnić celem sprawowania opieki nad seniorami. W zależności od rodzaju współpracy, w naszym serwisie dostępne są przykłady umów, z których można skorzystać decydując się na zatrudnienie pracowników:

1. wzór umowy zlecenia dostępny jest pod adresem: Umowa zlecenia - wzór dokumentu - mikroPorady.pl - Biznesowe wsparcie z najlepszej strony
2. wzór umowy o pracę sezonową: Umowa o pracę sezonową - mikroPorady.pl - Biznesowe wsparcie z najlepszej strony
3. wzór umowy o współpracę: Umowa o współpracy - mikroPorady.pl - Biznesowe wsparcie z najlepszej strony

Zachęcamy do zapoznania się z ich treścią. W związku z rozwinięciem się konkurencji na rynku, na którym przedsiębiorca funkcjonuje zachodzi często konieczność poszerzania obowiązków i uprawnień stron stosunku pracy o postanowienia zabezpieczające informację istotną dla pracodawcy i zapewniające, że pracownik powstrzyma się od działalności konkurencyjnej. Zabezpieczeniu tych interesów przedsiębiorcy (pracodawcy) są umowy o zakazie konkurencji i zachowaniu poufności. Zakazem konkurencji i obowiązkiem zachowania informacji poufnych, w tym stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy przedsiębiorca może obciążyć pracownika w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu. Jeżeli pracodawca chce wprowadzić zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, to będzie musiał w przypadku ograniczenia możliwości wyboru przez pracownika nowego zatrudnienia, w nowym zakładzie pracy wypłacać z tego tytułu stosowny ekwiwalent (odszkodowanie) przez czas obowiązywania zakazu. Zakazom konkurencji towarzyszy przeważnie regulacja dotycząca poufności w zakresie tajemnicy handlowej, przemysłowej korporacyjnej, najczęściej określana poufnością informacji. Propozycje postanowień w tym zakresie do typowej umowy są zawarte we wzorze umowy dostępnej w naszym serwisie: Umowa o pracę z zakazem konkurencji i klauzulą poufności - mikroPorady.pl - Biznesowe wsparcie z najlepszej strony.

Należy dodać, że klauzulę poufności i zakaz konkurencji można uregulować również w umowie zlecenia - dzięki generalnej zasadzie zawierania swobody umów wyrażonej w art. 353¹ Kodeksu cywilnego. Zakaz konkurencji ma bowiem na celu ochronę interesów zleceniodawcy również po okresie trwania umowy. Ustawodawca zezwala w ten sposób na kształtowanie stosunku prawnego między stronami według własnego uznania i interesu. Warunkiem jest jednak zachowanie treści lub celu niesprzecznego z naturą danej relacji i zasadami współżycia społecznego. W przypadku umów zlecenie dopuszczalne jest zobowiązanie zleceniobiorcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych wobec zleceniodawcy, co potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 11 września 2003 r., III CKN 579/01: 

Zleceniobiorca może zgodnie z zasadą swobody umów zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych w czasie trwania umowy.

Granice swobody umów wyznaczają zasady współżycia społecznego. Są to pozaprawne zasady, które ustala społeczeństwo i są powszechnie obowiązujące. Co więcej, są często powoływane w wyrokach sądowych jako niepisane, a obowiązujące zasady.

Odnosząc się do klauzul umownych zawieranych z podopiecznymi domu seniora należy przede wszystkim pamiętać o zgodności takiej umowy z obowiązującym prawem i zakazie stosowania niedozwolonych klauzul umownych.  Do przykładowych klauzul niedozwolonych należy niezwracanie pieniędzy w przypadku niezrealizowania usługi, zmiana ceny usługi bez zgody konsumenta lub treści umowy bez prawa do jej wypowiedzenia, wygórowane kary umowne lub odsetki, wyłączanie odpowiedzialności za szkody na osobie lub za rzeczy pozostawione w domu opieki. Obowiązkiem domu opieki jest też stworzenie możliwości zapewnienia bezpieczeństwa rzeczy osobistych. Niedozwolone są więc postanowienia, takie jak 

Placówka nie bierze odpowiedzialności za pieniądze, biżuterię, pamiątki rodzinne.

Ponadto za niewłaściwe wykonywanie umowy przedsiębiorca może pobierać opłaty dodatkowe – jest to zgodne z prawem. Opłaty te nie powinny jednak być nadmiernie wygórowane, tzn. przysparzać przedsiębiorcy nadmiernych zysków kosztem konsumentów. 

W samej umowie warto zawrzeć obowiązki ośrodka w zakresie zakwaterowania i wyposażenia, utrzymywania czystości, zapewnienia posiłków, pomocy w codziennych czynnościach, opieki pielęgniarskiej, podawania leków, konsultacji lekarskich.  W umowie z reguły określone są również wysokość i termin wnoszenia opłat. Zwykle płatność jest niezależna od tego, czy podopieczny jest obecny w ośrodku, czy nie.  Warto pamiętać, że dom opieki zastrzega sobie prawo do naliczania odsetek za opóźnienia w płatnościach, jednakże nie mogą być one nadmiernie wygórowane. Niektóre umowy zawierają zapisy dopuszczające możliwość zwiększenia opłat np. z powodu wzrostu cen towarów i usług. W umowie zastrzega się także, że dodatkowo trzeba płacić m.in. za leki, pieluchomajtki czy specjalistyczne badania diagnostyczne.

Ośrodek może zerwać umowę ze skutkiem natychmiastowym, jeśli np. są duże opóźnienia w płatnościach lub podopieczny zachowuje się wbrew regulaminowi placówki. Jednak również sam opiekun ma prawo do takiego ruchu - jeśli np. ośrodek rażąco narusza standardy jakości. Należy jednak zaznaczyć, że zastrzeganie możliwości rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym w tego typu umowach zostało uznane przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jako klauzula niedozwolona. Odnosi się do przypadków np. nieterminowego płacenia za opiekę lub pogorszenia się stanu zdrowia seniora. W opinii UOKiK rozwiązanie umowy z powodu zaległości płatniczych powinno być poprzedzone wezwaniem do zapłaty, wyznaczeniem dodatkowego terminu i pouczeniem o konsekwencjach takiej sytuacji.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 19 maja 2022 r.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).