Podmioty uprawnione do „Małego ZUS-u Plus”, a wykonywanie wolnego zawodu

Użytkowniczka naszego Portalu zwróciła się do nas z zapytaniem dotyczącym tzw. Małego ZUS-u. Jak zaznacza, legitymuje się dyplomem ukończenia Akademii Sztuk Pięknych i z związku z tym chciałaby rozpocząć prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, w ramach której, zajmowałaby się konserwacją dzieł sztuki i pracami remontowo-budowlanymi. Użytkowniczka zastanawia się czy należy do grona wolnych zawodów, które w jej ocenie, stanowią kryterium podmiotowe warunkujące skorzystanie z małego ZUS-u.

Poniżej odpowiedź:

Dla rozwiązania pewnych wątpliwości Użytkowniczki na początku przedstawmy definicje działalności gospodarczej i przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 43¹ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej również jako: „k.c.”): „przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33¹ (tzw. ułomna osoba prawna – przyp. red.) prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Definicja powyższa została uzupełniona przez art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (dalej również jako „Prawo przedsiębiorców”): przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Działalność gospodarczą zdefiniowano w art. 3 Prawa przedsiębiorców jako: „zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Powołane powyżej definicje legalne prowadzą do wniosku, że „przedsiębiorcą” są określone osoby wykonujące działalność gospodarczą lub zawodową. Jak zatem należy rozumieć działalność zawodową? Niestety ustawodawca tego nie wyjaśnia. Prawnicy tłumaczą ją jako profesjonalną aktywność osoby fizycznej związaną z wykonywaniem wolnego zawodu. Stanowi ona również działalność gospodarczą – oczywiście gdy spełnia (łącznie) przesłanki z art. 3 Prawa przedsiębiorców. Żaden z powołanych dotychczas aktów prawnych nie zawiera katalogu osób wykonujących wolny zawód. Uznaje się jednak, że w tej materii można powołać się na wolne zawody wymienione w art. 88 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych („k.s.h.”):

adwokat,
aptekarz,
architekt,
inżynier budownictwa,
biegły rewident,
broker ubezpieczeniowy,
doradca podatkowy,
makler papierów wartościowych,
doradca inwestycyjny,
księgowy,
lekarz,
lekarz dentysta,
lekarz weterynarii,
notariusz,
pielęgniarka,
położna,
fizjoterapeuta,
radca prawny,
rzecznik patentowy,
rzeczoznawca majątkowy,
tłumacz przysięgły.

Dyplom Akademii Sztuk Pięknych, z którego nie wynika prawo do wykonywania ww. zawodów nie uprawnia do wykonywania wolnego zawodu w rozumieniu k.c. i k.s.h.
W przedmiotowej sprawie nie ma to jednak znaczenia.

Przyjrzyjmy się podstawowym warunkom, które należy spełnić, aby móc skorzystać z Małego ZUS-u. Na tym etapie zaznaczmy, że właściwa nazwa „Mały ZUS Plus”.

Przede wszystkim jest to rozwiązanie skierowane do przedsiębiorców. Jak już wcześniej wyjaśniliśmy jest nim (przedsiębiorcą) każdy kto zarejestrował własną działalność gospodarczą niezależnie od posiadanego wykształcenia czy predyspozycji. Innymi słowy liczy się uzyskanie wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i aktywne wykonywanie działalności gospodarczej.

Z omawianej ulgi można skorzystać, gdy:

przychody z działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł;*
w poprzednim roku kalendarzowym działalność gospodarcza była prowadzona przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.

* przychód to wartość netto!

Z omawianej ulgi nie można skorzystać, gdy:

w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca korzystał z Małego ZUS lub Małego ZUS Plus przez 36 miesięcy (łącznie);
przedsiębiorca spełnia warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne tj. od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia;
przedsiębiorca rozlicza się w formie karty podatkowej i jednocześnie korzysta ze zwolnienia z VAT;
przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności;
przedsiębiorca wykonuje w ramach działalności gospodarczej te same zadania, które wykonywał dla byłego bądź obecnego pracodawcy jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym;

Wykluczeni z Małego ZUS-u Plus są także prowadzący w poprzednim roku działalność jako: twórca, artysta, osoba wykonująca wolny zawód, wspólnicy spółek jawnej, komandytowej, partnerskiej, jednoosobowej spółki z o.o. oraz osoby prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Podsumowując, Użytkowniczka nie jest zdyskwalifikowana do skorzystania z ulgi Mały ZUS Plus na podstawie kryterium wykonywania wolnego zawodu. Po pierwsze – nie jest to kryterium warunkujące skorzystanie z niej, a po drugie jako kryterium wykluczające – nie obejmuje jej, gdyż Użytkowniczka nie wykonywała i nie wykonuje wolnego zawodu.

Jeżeli poimo, przygotowanej przez nas odpowiedzi, użytkowniczka serwisu posiada wątpliwości rekomendujemy wystąpienie do ZUS o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów. O interpretację wystąpić do ZUS w Gdańsku bądź ZUS w Lublinie. We wniosku o wydanie interpretacji należy wskazać:

nazwę firmy bądź osoby występującej z wnioskiem;
adres siedziby firmy/adres zamieszkania,
adres do korespondencji w przypadku;
numer identyfikacji podatkowej (NIP);
przedstawienie stanu faktycznego;
przedstawienie własnego stanowiska w sprawie.

Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów składany do ZUS podlega opłacie w wysokości 40,00 zł.

Stan prawny na dzień: 19.10.2021 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.);
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162);
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 ze zm.);
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.);
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.).

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Jak wyliczać wynagrodzenie pracownika?

Przedsiębiorca, który decyduje się na zatrudnienie pracownika powinien wcześniej przeprowadzić analizę kosztów, które się z tym wiążą.

Zapłata wynagrodzenia należnego pracownikowi to nie jedyny obowiązek pracodawcy, który wiąże się z nawiązaniem stosunku pracy. Pracodawca obowiązany jest także uiścić należne składki na ubezpieczenie społeczne pracownika, wśród których znajdują się m.in.:

Składka na ubezpieczenie emerytalne;
Składka na ubezpieczenie rentowe;
Składka na ubezpieczenie wypadkowe;
Składka na tzw. fundusz pracy;
Składka na tzw. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Odmiennie kształtuje się sytuacja przedsiębiorcy, który decyduje się na zawarcie umowy cywilno - prawnej i zlecenie do wykonania prac osobie trzeciej nie nawiązując z nią stosunku pracy.

W poniższej tabeli porównujemy koszt zatrudnienia pracownika przy nawiązaniu z nim stosunku pracy, zawarciu umowy zlecenia i umowy o dzieło.
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę objęta jest wszystkimi rodzajami ubezpieczeń. Dodatkowo pracodawca odprowadza składkę na fundusz pracy oraz fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

W tym miejscu wskazujemy, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia objęta jest obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, emerytalnym oraz rentowym, dodatkowo może zostać objęta także ubezpieczeniem zdrowotnym.

Należy także wskazać, że zwolnieniu ze składek na ubezpieczenia podlegają osoby, które nie przekroczyły 26 roku życia (szerzej na ten temat piszemy tu: https://mikroporady.pl/porady/jak-po-dniu-1-sierpnia-2019-r-prawidlowo-zatrudniac-mlodocianych-i-pracownikow-ktorzy-nie-ukonczyli-jeszcze-26-roku-zycia ).

W przypadku zatrudnienia osoby na podstawie umowy o dzieło nie istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.
Ponadto, w naszej tabeli przyjęliśmy założenie, że Twój pracownik nie został objęty żadnym innym ubezpieczeniem społecznym niż wynikającymi z umowy z Tobą.

Problematyczne jest także wyliczenie składki na podatek dochodowy od osób fizycznych- w naszym zestawieniu postaraliśmy się o wskazanie sposobu takiego wyliczenia. Zanim do niego przystąpisz upewnij się czy Twój pracownik objęty jest I czy II progiem podatkowym.

Dla lepszego porównania przyjęliśmy, że każda z osób niezależnie od rodzaju zawartej umowy zgodziła się na wynagrodzenie w wysokości 3010 zł brutto. Kwota ta stanowi kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2022 roku zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2021 roku w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2022 roku.

Wskazujemy także, że minimalna stawka godzinowa w 2022 roku zgodnie z powyżej wskazanym Rozporządzeniem wynosi 19,70 zł.

Pobierz poradnik