Amortyzacja samochodu osobowego w jednoosobowej działalności gospodarczej po darowiźnie – wartość początkowa i zasady rozliczenia w 2025 r.

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące zapytanie:

„Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą od lutego 2025 r. Samochód osobowy został zakupiony w salonie w 2017 r. wspólnie z mamą po 50% udziałów (posiadam fakturę zakupu oraz polisy OC i AC z tamtego okresu). W lipcu 2025 r. mama przekazała mi swoją część pojazdu (50% udziału) w formie darowizny. Od tego momentu jestem jedynym właścicielem pojazdu. W lipcu 2025 r. sporządziłem umowę wprowadzenia samochodu do ewidencji środków trwałych w mojej działalności gospodarczej i planuję amortyzować go przez 5 lat (stawka 20%).

Pytanie:
Jaka wartość początkowa powinna zostać przyjęta do amortyzacji w tej sytuacji?

Czy dla moich „starych" 50% mogę przyjąć wartość historyczną z faktury zakupu z 2017 r. powiększoną o koszty polis OC i AC z dnia zakupu, a dla pozostałych 50% otrzymanych w darowiźnie – wartość rynkową z lipca 2025 r.? Czy też całość powinna być wyceniona według wartości rynkowej na dzień wprowadzenia pojazdu do działalności po darowiźnie? Czy do części darowizny mogę zastosować amortyzację indywidualną 40 % ?

Proszę o wskazanie prawidłowego sposobu ustalenia tej wartości w świetle aktualnych przepisów.”

Wprowadzenie

Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością prawidłowego rozliczania środków trwałych, w tym samochodów osobowych. Sytuacja staje się szczególnie złożona, gdy pojazd był wcześniej współwłasnością, a następnie część udziałów została przekazana w drodze darowizny. Właściwe ustalenie wartości początkowej samochodu oraz stosowanie odpowiednich stawek amortyzacyjnych jest kluczowe zarówno dla poprawnego prowadzenia księgowości, jak i dla uniknięcia problemów z urzędem skarbowym. W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak zgodnie z aktualnym stanem prawnym rozliczyć samochód wprowadzony do działalności po darowiźnie oraz jakie zasady dotyczą amortyzacji i kosztów związanych z pojazdem.

 

Zasady amortyzacji samochodu w działalności gospodarczej w 2025 r.

Amortyzacja środków trwałych, w tym samochodów osobowych, jest jednym z podstawowych mechanizmów rozliczania kosztów w działalności gospodarczej. Jej celem jest równomierne rozłożenie wartości początkowej środka trwałego na określony czas użytkowania, co pozwala uwzględniać ją w kosztach uzyskania przychodu.

1. Wartość początkowa samochodu

Zgodnie z art. 22h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

• Samochód zakupiony w firmie – wartością początkową jest cena nabycia, czyli kwota wynikająca z faktury zakupu, powiększona o koszty bezpośrednio związane z jego nabyciem i wprowadzeniem do użytkowania (np. rejestracja, przygotowanie do jazdy, ubezpieczenie OC/AC w momencie zakupu).
• Samochód otrzymany w darowiźnie lub spadku – wartością początkową jest rynkowa cena pojazdu w momencie wprowadzenia go do firmy, czyli w momencie nabycia praw do środka trwałego.

Amortyzacja rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do firmy.

 

2. Stawki amortyzacyjne

Rozporządzenie Ministra Finansów określa, że:

• Standardowa stawka amortyzacji dla samochodów osobowych używanych w działalności gospodarczej wynosi 20% rocznie, co odpowiada okresowi amortyzacji 5 lat.
• Wyjątki dotyczą samochodów ciężarowych, pojazdów specjalistycznych lub wykorzystywanych w szczególny sposób (np. taxi, pojazdy demonstracyjne), które mogą podlegać innym stawkom.
• Przyspieszona amortyzacja – możliwość skorzystania z indywidualnej stawki amortyzacji dla przedsiębiorców, którzy wprowadzają do ewidencji środki trwałe samochody używane. W takim przypadku roczna stawka amortyzacji może wynosić 40%, co skraca okres amortyzacji do 2,5 roku, czyli o połowę w porównaniu ze standardową metodą liniową. Kluczowe jest jednak prawidłowe określenie, kiedy samochód można uznać za używany. Zgodnie z art. 22j ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, środek trwały uważa się za używany, jeśli przed jego nabyciem był eksploatowany przez co najmniej 6 miesięcy przez inny podmiot niż podatnik.

 

3. Sposób wprowadzania samochodu do ewidencji środków trwałych

Aby prawidłowo rozpocząć amortyzację, należy:

1. Sporządzić umowę wprowadzenia środka trwałego do ewidencji firmy.
2. Określić wartość początkową, zgodnie z opisanymi wyżej zasadami.
3. Wybrać odpowiednią stawkę amortyzacyjną.
4. Prowadzić ewidencję odpisów amortyzacyjnych, najlepiej miesięcznie lub kwartalnie, aby systematycznie księgować koszty w podatku dochodowym

 

4. Koszty eksploatacji a wartość początkowa

Koszty bieżące związane z użytkowaniem samochodu, takie jak:

• polisy ubezpieczeniowe OC/AC po wprowadzeniu samochodu do firmy,
• paliwo, serwis, przeglądy, naprawy,

nie zwiększają wartości początkowej środka trwałego, lecz są ujmowane bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodu w miesiącu ich poniesienia.

 

Amortyzacja samochodu przekazanego w formie darowizny

Amortyzacja samochodu przekazanego w formie darowizny jest dopuszczalna pod warunkiem, że w dokumentacji jasno zostanie określone, iż pojazd ma służyć prowadzeniu działalności gospodarczej. Jeżeli obdarowany wykorzystuje auto wyłącznie w celach prywatnych, a jedynie sporadycznie na potrzeby firmy, odpisy amortyzacyjne nie będą możliwe. Niezbędne jest także ujęcie takiego samochodu w ewidencji środków trwałych prowadzonej przez przedsiębiorcę. Co istotne, przepisy nie nakładają na darczyńcę obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej ani wcześniejszego używania auta w celach firmowych – to obdarowany decyduje o wprowadzeniu go do działalności i amortyzowaniu.

 

Podsumowanie

Amortyzacja samochodu osobowego w działalności gospodarczej, zwłaszcza w sytuacji, gdy pojazd został nabyty częściowo na podstawie faktury, a częściowo w drodze darowizny, wymaga prawidłowego ustalenia wartości początkowej i zastosowania odpowiedniej stawki. Jednocześnie wskazujemy, że zgodnie z regulaminem E-punktu konsultacyjnego, udzielane porady dotyczą informacji o aktualnym stanie prawnym, obejmują̨ prawo pracy, prawo w Internecie, prawo działalności gospodarczej oraz start – upy. Porady udzielane w ramach e-punktu konsultacyjnego nie obejmują swym zakresem przepisów prawa podatkowego. Rekomendujemy w tym zakresie ewentualne konsultacje z doradcą podatkowym, a w razie wątpliwości warto zabezpieczyć się indywidualną interpretacją podatkową na stronie www.gov.pl

Prawidłowe rozliczenie amortyzacji pozwala przedsiębiorcy na legalne obniżenie podstawy opodatkowania i uniknięcie ewentualnych sporów z organami skarbowymi. Dlatego tak istotne jest, aby przed wprowadzeniem samochodu do ewidencji środków trwałych dokładnie przeanalizować dokumentację zakupu i darowizny oraz wybrać odpowiedni sposób ujęcia pojazdu w kosztach firmowych.

 

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.
Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa
w  https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
Dziękujemy

Stan prawny: 1 września 2025 r.

1) Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.).