Znajdź interesujący Cię kazus prawny
Przesłanki zabezpieczenia roszczenia w postępowaniu cywilnym
Ważne:
Jeżeli dochodzisz lub masz zamiar dochodzić zapłaty przed sądem od swojego dłużnika, a obawiasz się, iż ze względu na jego pogarszającą się sytuację do czasu wydania wyroku nie będzie on dysponował już środkami majątkowymi na zaspokojenie Twojego roszczenia, to możesz wystąpić o jego zabezpieczenie. Zabezpieczenie ma na celu umożliwienie wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia lub osiągnięcie celu postępowania w danej sprawie. W przedstawionym przykładzie wskazujemy jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby skutecznie żądać dokonania przez sąd zabezpieczenia.
Z uzasadnienia [1]:
Wskazać należy, iż dokonanie zabezpieczenia musi stanowić decyzję, dla której istnieją wiarygodne, bo uprawdopodobnione podstawy. Interpretacja przesłanek dla art. 7301 k.p.c. nie może nosić charakteru rozszerzającego na przykład na zasady słuszności czy wysokość dochodzonego roszczenia. Wprawdzie uprawdopodobnienie jest to środek zwolniony od formalizmu zwykłego postępowania dowodowego i ma na celu przyspieszenie postępowania w sprawie, jednak nie może opierać się na samych twierdzeniach strony.
Stan faktyczny:
Powód Spółka ZYX wniósła o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty dochodzonej pozwem wraz z odsetkami i kosztami procesu przez obciążenie hipoteką przymusową nieruchomości pozwanej Spółki XYZ szczegółowo opisanej we wniosku. Powód uzasadniając wniosek wskazał, że dochodzi od pozwanej w kilku postępowaniach przed Sądem Rejonowym zapłaty należności za wykonane usługi łącznie na kwotę ponad 155.000 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Dodał, że w ww. sprawach zostały wydane nakazy zapłaty w postępowaniach upominawczych, zaskarżone sprzeciwami przez pozwanego. Powód podkreślił, że jego żądanie jest uwiarygodnione stosownymi dokumentami a nadto – w jego ocenie – sprzeciw pozwanego od nakazu zapłaty służy tylko przedłużeniu postępowania. Powód powołał się również na informacje od innych wierzycieli o powiększającym się zadłużeniu pozwanego oraz wskazał, że przedłużenie postępowania może prowadzić do niezaspokojenia jego roszczeń.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t,j.: Dz.U.2021.1805)
Zagadnienie:
Stosownie do art. 7301 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia (§ 1), przy czym interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (§ 2). Dla zabezpieczenia koniecznym jest, więc kumulatywne spełnienie zarówno przesłanki uprawdopodobnienia roszczenia. jak i uprawdopodobnienia interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia.
Powód, chcąc wystąpić do sądu o udzielenie zabezpieczenia powinien wykazać, że spełnia ww. przesłanki.
Jak słusznie stwierdził Sąd Okręgowy w Rzeszowie w Postanowieniu z dnia 25 września 2015 r., iż przyczynami zagrażającymi w poważnym stopniu osiągnięciem celów postępowania w sprawie o zapłatę może być zła kondycja finansowa dłużnika, która przejawia się w zaprzestaniu regulowania zobowiązań, wyzbywaniu się majątku, ograniczaniu zakresu działalności, zaciąganiu pożyczek lub kredytów zabezpieczonych majątkiem i zachwianiu możliwości ich spłaty[2]. Jednakże okoliczności te muszą zostać uprawdopodobnione, czego w niniejszej sprawie zdaniem sądu, powód nie uczynił.
Należy wskazać, iż Sąd uznał za niewystarczające powołanie się przez powoda jedynie na wiadomości o zadłużeniu pozwanego zarówno względem powoda jak i innych wierzycieli w sytuacji, gdy są to tylko niezweryfikowane twierdzenia. Sam fakt, że dłużnik zalega z zapłatą w stosunku do powoda oraz że składa sprzeciw od nakazu zapłaty, przedłużając w ten sposób tok postępowania, nie pozwala na wysnucie wniosku, że ewentualny wyrok uwzgledniający roszczenie nie zostanie wykonany lub zaistnieją poważne trudności w jego wyegzekwowaniu.
Powód powinien uprawdopodobnić, jaka jest istotnie sytuacja finansowa pozwanego i dalej, że sytuacja ta zagraża w sposób realny wyegzekwowaniu dochodzonej pozwem należności w przyszłości. Powinien również wskazać, chociażby w przybliżeniu, jak jego wierzytelność odnosi się do realnej, aktualnej wartości majątku pozwanego, jego obciążeń, sytuacji finansowej pozwanego i w związku z tym dlaczego jego zdaniem koniecznym jest zabezpieczenie.
Wskazać należy, iż dokonanie zabezpieczenia musi stanowić decyzję, dla której istnieją wiarygodne, bo uprawdopodobnione podstawy. Interpretacja przesłanek z art. 730 1 k.p.c. nie może nosić charakteru rozszerzającego na przykład na zasady słuszności czy zagrożenie z uwagi na wysokość dochodzonego roszczenia.
Co prawda uprawdopodobnianie jest środkiem zwolnionym od formalizmu zwykłego postępowania dowodowego i ma na celu przyspieszenie postępowania w sprawie, jednak nie może opierać się na samych twierdzeniach strony[3].
--
[1] Postawnowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 25 września 2015 r., sygn. akt VI Gz 266/15
[2] (tak też: Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w postanowieniu z dnia 24 grudnia 2012 r. , III APz 12/12, Lex nr 1240043)
[3] por. Komentarz do art. 243 kodeksu postępowania cywilnego (DZ. U. 64.43.296), Bodio Joanna, Demendecki Tomasz, Jakubowski Andrzej, Marcewicz Olimpia, Telenga Przemysław, Wójcik Mariusz P., LEX/el.2010).
Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!
Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?
A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
Warto wiedzieć
