Porady eksperta
Urlop wypoczynkowy a wynagrodzenie przestojowe
Pytanie z dnia 28 października 2014
Przedstawiony problem prawny: urlop wypoczynkowy a wynagrodzenie przestojowe.
Odpowiedź na problem prawny:
Zgodnie z art. 81 § 1 kodeksu pracy pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy (przestój), przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wynagrodzenie przysługuje pracownikowi wyłącznie za czas niezawinionego przestoju (w przypadku przestoju z winy pracownika wynagrodzenie nie przysługuje). Zgodnie z § 3 zaś pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia omówionego powyżej. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, przysługuje wyłącznie wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę. Z kolei wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przy pracach uzależnionych od tych warunków, jeżeli przepisy prawa pracy tak stanowią. W razie powierzenia pracownikowi na czas takiego przestoju innej pracy, przysługuje mu wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę, chyba że przepisy prawa pracy przewidują stosowanie zasad określonych w § 3.
Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?
Pokaż materiałyCo do zasady w czasie okresowej/przejściowej niemożności zorganizowania pracy przez pracodawcę (wynikającej najczęściej ze zmniejszenia ilości produkcji lub zamówień w zakładzie) powinien on zarządzić przestój i wypłacić pracownikom opisane wyżej wynagrodzenie (tzw. przestojowe), zlecić zatrudnionym wykonywanie innej odpowiedniej pracy, za którą przysługuje wynagrodzenie nie niższe, niż przestojowe lub po prostu wprowadzić taki system pracy oraz jego organizację, który uwzględniając owe trudności pozwoli na dalszą realizację pracy przez pracowników.
Z opisanego stanu faktycznego wynika jednakże, że pracownik w czasie przestoju wykorzystał przysługujący mu urlop wypoczynkowy. Rozwiązanie takie jest możliwe i nie stoi w sprzeczności z przepisami Kodeksu pracy. Należy natomiast przyjrzeć się bliżej okolicznościom udzielenia takowego urlopu. Prawo do urlopu wypoczynkowego (20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy) to prawo podmiotowe pracownika o charakterze osobistym. Jak wynika z przepisów prawa pracy, urlop ten powinien być udzielony zgodnie z planem urlopów, podanym do wiadomości w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Plan urlopów ustala pracodawca biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy (planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi na żądanie). Pracodawca zwolniony jest z obowiązku ustalania planu urlopów w przypadku, gdy nie działa u niego zakładowa organizacja związkowa (zgodę na niesporządzenie planu urlopów mogą wyrazić także działającego u niego związki zawodowe). Jak wynika z art. 163 § 1(1) Kodeksu pracy, w sytuacjach niesporządzania planu urlopów, pracodawca ustala termin urlopu w trybie indywidualnym, po porozumieniu z każdym pracowników. W związku z tym uprawnienie do ustalenia przez pracodawcę terminu urlopu wypoczynkowego, nie jest uprawnieniem do dokonania jednostronnej czynności. Podobnie - w przypadku urlopu bezpłatnego – wymagane jest złożenie odpowiedniego wniosku przez samego pracownika. Z naruszeniem przez pracodawcę zasad udzielenia urlopu wypoczynkowego wiąże się prawo pracownika do odmówienia skorzystania z urlopu, a jeśli zgłasza przy tym gotowość do wykonywania pracy to przysługuje mu wynagrodzenie przestojowe (za czas niewykonywania pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy).
Skorzystanie z przysługującego urlopu wypoczynkowego (nawet w całości) w okresie przestoju jest możliwe, o ile opiera się na porozumieniu zawartym między pracownikiem, a pracodawcą.
Ważne:
Pracodawca nie może jednakże udzielić bez odpowiedniego wniosku pracownika, czy to urlopu wypoczynkowego, czy bezpłatnego wyłącznie z powodu zaistnienia przestoju.
Dodać należy, że w opisanym stanie faktycznym, w którym pracownik zatrudniony jest na pełnym etacie na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, wydaje się być korzystniejszym otrzymanie wynagrodzenia przestojowego, aniżeli niejako „wykorzystywania” przysługującego urlopu wypoczynkowego.
Podstawa prawna:
- Kodeks pracy (t. j. Dz. U. 1998 nr 21 poz. 94).
Stan prawny aktualny na dzień 31 października 2014 r.
Rodzaje umów o pracę
Wielokrotnie pracownik i pracodawca stają przed wyborem najwłaściwszej formy zawieranej umowy o pracę.
Jeżeli zadecydowaliście już, że chcecie zawrzeć umowę o pracę regulowaną przepisami kodeku pracy, pozostaje Wam wybór pomiędzy umową zawartą na okres próbny, na czas określony oraz czas nieokreślony.
Wśród pracowników największym zainteresowaniem cieszy się umowa zawierana na czas nieokreślony, dając poczucie największej stabilizacji (m.in. najdłuższy czas wypowiedzenia umowy, obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę). Przy czym od 26 kwietnia 2023 r. obowiązek uzasadniania wypowiedzenia dotyczy także umów zawieranych na czas określony. Wybór umowy na czas nieokreślony cieszy się także zainteresowaniem wśród pracowników starających się o kredyt – zwiększa możliwość jego otrzymania, budując wiarygodność pracownika w ocenie banku.
Pobierz poradnik
Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!
Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?
A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
Chcesz nas wesprzeć?
Jak widzisz, serwis mikroPorady.pl jest wolny od reklam. Działamy dzięki ofiarności naszych użytkowników, którzy przekazują nam wpłaty i darowizny. Nawet w bardzo niewielkich kwotach.
Twoja pomoc pozwoli na:
Warto wiedzieć
