Użytkownik naszego serwisu jest w trakcie wykonywania umowy o zarządzanie (kontrakt menedżerski). W sierpniu tego roku osiągnął wiek emerytalny. Zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie informacji, czy musi w takiej sytuacji zakończyć kontrakt, aby otrzymać emeryturę? Czy możliwe jest kontynuowanie
kontraktu (bez jego przerywania) aby jednocześnie pobierać emeryturę?
Poniżej odpowiedź naszych ekspertów.
Charakter kontraktu menedżerskiego
Osoba zadająca pytanie wskazała, że „jest w trakcie wykonywania umowy o zarządzanie (kontraktu menedżerskiego)”. Kontrakt menedżerski zalicza się do tak zwanych „umów nienazwanych”, zawieranych w ramach swobody umów. Istotą tego rodzaju kontraktów jest zarządzanie przez osobę fizyczną przedsiębiorstwem, bez podległości służbowej
zarządcy i bez kierownictwa dającego zlecenie. Co do zasady zatem kontrakt menedżerski jest umową cywilnoprawną zbliżoną do umowy zlecenia. Odróżnić natomiast należy kontrakt menedżerski od umowy o pracę, która podlega reżimowi Kodeksu pracy. W przypadku pytania zadanego przez Osobę pytającą odróżnienie to jest kluczowe.
Osiągnięcie wieku emerytalnego
Osoba zadająca pytanie wskazała, że osiągnęła wiek emerytalny. Powszechny wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednocześnie szereg regulacji umożliwia przechodzenie na emeryturę w innym wieku (np. z uwagi na pracę w warunkach szczególnych). Zagadnienie czy Osoba zadająca pytanie osiągnęła powszechny wiek emerytalny, czy też zamierza skorzystać z uprawnień emerytalnych wcześniej może mieć znaczenie z perspektywy łączenia emerytury z osiąganiem
przychodu z kontraktu menedżerskiego. Kwestia ta została szczegółowo opisana poniżej.
Zawieszenie prawa do emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę
Zgodnie z art. 103a Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej jako „Ustawa”), prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem
nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.
Oznacza to, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu mimo osiągnięcia wieku emerytalnego, dopóki emeryt nie rozwiąże wszystkich umów o pracę, które wiązały go bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury (osiągnięcia wieku emerytalnego).
Jeżeli więc pracownika, bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury, wiąże stosunek pracy (ma zawartą umowę o pracę), to aby wypłacono mu emeryturę, najpierw musi rozwiązać umowę o pracę. Po rozwiązaniu umowy o pracę emeryt może ponownie zatrudnić się u dotychczasowego pracodawcy.
Podkreślenia wymaga, że powyższe dotyczy tylko stosunku pracy, a zatem tylko pracy w oparciu o umowę o pracę.
Prawo do emerytury a umowa zlecenie
W przepisie art. 103a Ustawy, wskazanym powyżej, mowa jest o rozwiązaniu stosunku pracy. Analogiczne ograniczenia nie zostały przewidziane dla innych tytułów ubezpieczenia. Tym samym kontynuowanie pracy zarobkowej na podstawie umowy cywilnoprawnej noszącej cechy
zlecenia (typowy kontrakt menedżerski) nie uniemożliwia otrzymania emerytury. Jeśli zatem Osoba pytająca osiągnęła wiek emerytalny to może kontynuować wykonywanie kontraktu (bez jego przerywania) i jednocześnie wnioskować o emeryturę.
Prawo do emerytury a osiąganie innego przychodu
W odniesieniu do osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), zgodnie z art. 104 Ustawy, prawo do emerytury ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu, na zasadach określonych szczegółowo w art. 104 ust. 3-8 Ustawy, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem działalności wykonywanej za granicą. Powyższe stosuje się również do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury lub wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.
Prawo do emerytury, zgodnie z wyżej wskazanymi regulacjami ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (wartość 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2021 r. wyniosła 7.155,90 zł.). Z kolei w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (wartość 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2021 r. wyniosła 3.853,20 zł), nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu.
Podkreślenia wymaga, że zawieszenie prawa do emerytury lub zmniejszenie jej wysokości w razie osiągania innych przychodów dotyczy wyłącznie osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (art. 103 ust. 2 Ustawy). Tym samym w przypadku osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, mogą one kontynuować wykonywanie kontraktu menedżerskiego i pobierać jednocześnie emeryturę.
Podstawa prawna (stan na dzień 15.11.2021 r.):
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U.2021.291 ze zm.)
