Przetarg regulują przepisy Kodeksu cywilnego – art. 70 (1) – 70 (5).. Aukcja i przetarg mają na celu wyłonienie najlepszej oferty, gdy jest kilku oferentów i zawarcie umowy. Obowiązek przeprowadzenia aukcji lub przetargu może wynikać także z ustawy (np. Prawo zamówień publicznych, Ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych czy też Ustawa o gospodarce nieruchomościami). Wówczas przepisy danej regulacji określają szczegółowo zasady i waruki przeprowadzania przetargu (ius specialis względem k.c.). Ustawowo tryb przetargowy jest najczęściej regulowany w celu zapobiegania nadużyciom oraz przestrzegania zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania konkurencyjnych oferentów/wykonawców.
Aukcja (wcześniej nazywana także przetargiem ustnym) polega na publicznym składaniu ofert w trakcie licytacji, w której brać udział mogą wszyscy uczestnicy. Konkurenci w trakcie aukcji mogą jednak oferować jedynie wyższe świadczenie pieniężne (np. gdy aukcja dotyczy sprzedaży danego przedmiotu) lub też niższą cenę za wykonaną przez siebie usługę. Natomiast przetarg różni się tym od aukcji tym, że oferty składane są w formie pisemnej, złożone oferty nie są znane pozostałym konkurentom, a „wyższość”, „lepszość” jednej oferty nad drugą nie musi dotyczyć jedynie ceny, ale też np. stosowanej przez oferenta technologii czy terminu wykonania danego zlecenia. Oferent najczęściej musi wówczas złożyć w trakcie przetargu odpowiednie dokumenty, przedstawić warunki i argumenty przemawiające za jego ofertą.
Kodeksowa regulacja aukcji i przetargu opiera się na zasadzie wolności kontraktowej. W związku z tym przepisy k.c. regulujące te instytucje z reguły wyznaczają normy względnie wiążące (ius dispositivum), które znajdują zastosowanie dopiero wtedy, gdy strony nie postanowiły w tym względzie inaczej (tak: Z.Radwański, Monitor Prawniczy 8/2004). Wolność kontraktowa podlega jednakże ogólnie wskazanym w przepisach prawnych ograniczeniom mającym także na względzie naturę danego stosunku zobowiązaniowego (art. 3531 KC).
1. Procedura przetargu.
Procedura przetargu to:
1) Decyzja właściwego Organu (Zarząd/Rada) lub Przedsiębiorcy (właściciela przedsiębiorstwa) o przeprowadzeniu przetargu w celu zawarcia konkretnej umowy.
2) Skonkretyzowanie warunków projektowanej umowy, a więc jej przedmiotu (np. umowa o roboty budowlane – budowę garażu, magazynu), budżetu na realizację przedsięwzięcia, terminu wykonania, wadium.
3) Ogłoszenie przetargu, utworzenie/powołanie komisji przetargowej.
4) Przyjmowanie ofert (składanie).
5) Wpłata wadium.
6) Otwarcie ofert i weryfikacja formalna.
7) Wybór oferenta.
8) Zamknięcie przetargu.
9) Zawarcie umowy.
10) Unieważnienie umowy zawartej w wyniku przetargu.
2. Ogłoszenie o przetargu.
Kodeks cywilny nie reguluje sposobu ogłoszenia przetargu.
2.1 Organizatorem przetargu może być osoba/ podmiot, który chce zawrzeć daną umowę lub też osoba/ podmiot działający na jej zlecenie (np. przedsiębiorca zajmujący się zawodowo prowadzeniem przetargów).
Procedura przetargu rozpoczyna się od publicznego ogłoszenia o przetargu. Organizator przetargu w ogłoszeniu ma obowiązek podać następujące informacje:
- czas,
- miejsce,
- przedmiot,
- warunki przetargu.
a) Czas przetargu to okres, w którym najczęściej następuje oznaczenie terminu, do którego można składać oferty, a także termin, do którego organizator ma czas na rozpatrzenie ofert oraz wyłonienie najlepszej z nich.
b) Określenie miejsca przetargu polega na wyznaczeniu miejsca, w którym należy składać oferty.
c) Przedmiot przetargu to przede wszystkim określenie umowy, która ma być zawarta po zakończeniu przetargu. Organizator przetargu może jednak zastrzec w ogłoszeniu o przetargu, że przetarg nie prowadzi do zawarcia umowy, a jedynie np. do wyboru osoby, z którą organizator przetargu będzie prowadził rokowania, czy której złoży ofertę[1].
d) W części dotyczącej warunków przetargu można m.in. określić formę i rodzaj dokumentów, jakie należy złożyć, cechy oferenta (np. iż ma być to spółka prowadząca działalność budowlaną), kryteria wyboru oferenta czy też konieczność wniesienia wadium (patrz dalej: pkt 3 Wadium). Jeżeli warunki przetargu byłyby obszerne lub też organizator przetargu chciałby je dookreślić w innym dokumencie, w ogłoszeniu o przetargu, na podstawie art. 70 (1) § 2 Kodeksu cywilnego należy wskazać sposób ich udostępnienia. Natomiast ogłoszenie o przetargu, które nie zawiera któregoś z wyżej wskazanych elementów powoduje, iż procedura przetargowa nie może być rozpoczęta.
2.2 Ogłoszenie o przetargu może być skierowane zarówno do nieograniczonej liczby osób (przetarg otwarty), jak i do konkretnych podmiotów, a nawet do ściśle określonych z imienia i nazwiska/nazwy osób (przetarg zamknięty).
Organizator przetargu może odwołać lub zmienić warunki przetargu, jeśli odpowiednie zastrzeżenie zawarto w treści ogłoszenia, co wynika z art. 70 (1) § 3 Kodeksu cywilnego. Jednakże w doktrynie[2] podkreśla się, że zmiana warunków przetargu nie może być dokonana, jeżeli do organizatora wpłynęła już chociaż jedna oferta.
3. Złożenie oferty.
Od chwili złożenia kompletnej oferty przez uczestnika przetargu, między uczestnikiem a organizatorem przetargu nawiązuje się (powstaje) stosunek cywilnoprawny, polegający na przyszłym, warunkowym zobowiązaniu się do zawarcia umowy zgodnej ze złożoną ofertą w przypadku wybrania oferty danego uczestnika.
Przetarg może mieć także dwa etapy – etap kwalifikacji wstępnej, w której przykładowo organizator wybiera kilka najlepszych ofert i następnie w kolejnym etapie może określić dodatkowe warunki przetargu (tzw. wybór „krótkiej listy”).
Oferta danego oferenta przestaje wiązać, gdy została wybrana inna oferta lub gdy przetarg zostanie zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert albo upłynie termin zastrzeżony dla skuteczności ofert w ramach przetargu. Organizator przetargu może jednak zastrzec inaczej w ogłoszeniu o przetargu.
4. Wadium
Organizator może zastrzec, na podstawie art. 70 (4) Kodeksu cywilnego, że przystępujący do przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia go do przetargu, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (np. gwarancja bankowa, weksel) - tzw. wadium. To jaką formę ma mieć wadium określa organizator w ogłoszeniu o przetargu.
Celem wadium jest zapewnienie wiarygodności składanych ofert oraz zabezpieczenie wykonania umowy przez podmiot wygrywający przetarg.
Jeżeli uczestnik przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, organizator przetargu może zachować wadium (w przypadku gdy miało ono postać określonej sumy pieniędzy) albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych przypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Natomiast jeśli to organizator przetargu uchyla się od zawarcia umowy, uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać, na podstawie art. 70 (4) § 2 Kodeksu cywilnego, zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.
5. Wyłonienie oferenta.
Oferent może być wyłoniony bezpośrednio przez organizatora przetargu (Dyrektora, Zarząd, Przedsiębiorcę) lub przez powołaną przez niego komisję przetargową (aczkolwiek nie jest to konieczne w świetle ogólnych przepisów k.c.). Komisja powoływana jest zwłaszcza, gdy dla wyłonienia najlepszej oferty niezbędne są wiadomości specjalne lub należy zapewnić kolegialność wobec możliwej presji korupcyjnej.
W wybór oferty w przetargu nie ma jeszcze charakteru złożenia oświadczenia woli o przyjęciu oferty, powodującego zawarcie umowy. Decyzja o wyborze oferty wymaga bowiem pisemnego zakomunikowania oferentowi i odnosi skutek dopiero z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią.
Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie (np. co do formy umowy np. pisemnej z datą pewną), zarówno organizator przetargu, jak i jej uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zawarcia w takiej formie umowy.
Organizator przetargu może także go zamknąć bez wybrania którejkolwiek z ofert. Organizator ma obowiązek powiadomienia pisemnie wszystkich uczestników indywidualnie o jego wynikach lub o o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru oferty. Do zawarcia umowy dochodzi co do zasady w chwili dojścia zawiadomienia o rozstrzygnięciu przetargu do wiadomości zwycięskiego oferenta.
Gdyby jedna ze stron uchylała się od zawarcia umowy będącej przedmiotem przetargu, druga strona może żądać jedynie naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie tej umowy.
W doktrynie[3] pojawił się także pogląd o niedopuszczalności przelewu wierzytelności nabytej w drodze przetargu. Prowadziłoby to do tego, że ostatecznym kontrahentem organizatora przetargu byłaby inna osoba (nawet taka, która brała udział w przetargu, ale nie została wybrana przez organizatora). Natomiast organizatorowi zależy na zawarciu umowy z konkretnym podmiotem, którego właśnie wybrał w ramach przetargu. Dlatego też możliwość przelewu wierzytelności nabytej w drodze przetargu stałaby w sprzeczności z funkcją i celem przetargu.
6. Unieważnienie umowy zawartej w wyniku przetargu.
Na podstawie art. 70 (5) Kodeksu cywilnego można żądać unieważnienia przez sąd umowy zawartej w wyniku przetargu, jeżeli jej strona, inny uczestnik lub osoba działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Uprawnienie to przysługuje w okresie jednego miesiąca od dowiedzenia się o istnieniu przyczyny unieważnienia, nie później jednak niż jeden rok od dnia zawarcia umowy.
Uprawnionymi do żądania unieważnienia umowy są:
organizator przetargu,
uczestnik przetargu działający osobiście albo przez pełnomocnika,
ten, na czyj rachunek i zlecenie umowa została zawarta:
organizator aukcji występujący we własnym imieniu, lecz na cudzy rachunek i zlecenie,
uczestnik przetargu działający osobiście albo przez pełnomocnika - występujący we własnym imieniu, lecz na cudzy rachunek i zlecenie.
Natomiast unieważnienia umowy nie mogą żądać inni uczestnicy przetargu, których oferty nie zostały uwzględnione.
Przepis art. 70 (5) k.c. ma charakter bezwzględnie wiążący (ius cogens). Oznacza to, że jego zastosowanie nie może zatem być uchylone porozumieniem między ogłaszającym przetarg, a jego uczestnikami.
Żądanie unieważnienia umowy ma charakter prawo-kształtujący. Uprawniony realizuje je występując do sądu o orzeczenie nieważności umowy. Wydany na tej podstawie wyrok unieważniający umowę ma postać orzeczenia konstytutywnego działającego z mocą wsteczną (ex tunc), to znaczy od chwili zawarcia unieważnionej umowy. Natomiast do chwili wydania przedmiotowego orzeczenia umowa jest ważna i wywiera wszelkie skutki prawne.
Treść zawartej w wyniku przetargu umowy podlega przez Sąd ocenie z punktu widzenia kryteriów wskazanych w art. 58 k.c. i art. 353¹ k.c. W razie sprzeczności z tymi przepisami jest ona bezwzględnie nieważna.
Przykładowymi przyczynami unieważnienia umowy zawartej w wyniku przetargu może być zmowa uczestników przetargu w celu uzyskania najniższej ceny czy też np. przekupienie członków komisji przetargowej albo wprowadzenie w błąd co do kompetencji, sytuacji finansowej czy posiadania np. specjalistycznego sprzętu, o ile było to warunkiem.
--
[1] Tak m.in. E. Gniewek, Kodeks cywilny. Komentarz, kom. do art. 70 (1), wyd. C.H. Beck, wyd. 5, Warszawa 2013
[2] Tak: M. Pyziak – Szafnicka. Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz, wyd. Lex 2009
[3] Tak R. Szostak, Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2003 r., sygn. Akt IV CKN 302/01, PIP 2005, nr 4, s. 115
Ważne w 2021
Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT za 2020
Warto wiedzieć
Komunikat w związku realizacją obowiązku z art. 13 RODO Informacja nt. Cookies
Drogi Użytkowniku!
zanim zaczniesz korzystać z naszego Serwisu mikroPorady.pl, prosimy zapoznaj się uważnie z naszym Regulaminem, Polityką Prywatności oraz Polityką Cookies, w których szczegółowo opisaliśmy zasady korzystania z naszego Serwisu oraz sposób gromadzenia, wykorzystania i udostępnienia danych osobowych. Korzystając z Serwisu zgadzasz się z Regulaminem, Polityką Prywatności i Polityką Cookies.
Twoja prywatność i bezpieczeństwo to nasz priorytet, dlatego informujemy Cię, że nasz Serwis wykorzystuje pliki cookies, które przetwarzają dane, w tym dane, które mogą być zakwalifikowane jako dane osobowe, w celu zebrania i przetwarzania zagregowanych danych dla celów statystycznych, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości, doskonalenia jakości i treści naszych Usług, szerzenia misji edukacyjnej (w tym analizowania i profilowania danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług).
Pamiętaj, możesz w każdej chwili wyrazić sprzeciw na przetwarzanie Twoich danych osobowych. Jeżeli nie wyrażasz zgody na korzystanie przez nasz Serwis z plików cookies, zmień ustawienia przeglądarki internetowej w zakresie plików cookies w swoim urządzeniu końcowym.
Kto jest Administratorem Twoich danych?
Administratorem Twoich danych jesteśmy my, czyli Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr B. Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki. Jesteśmy organizacją pożytku publicznego i prowadzimy nieodpłatną działalność pożytku publicznego.
Inspektor Ochrony Danych
Aby zagwarantować, że Twoje dane zawsze będą przetwarzane w sposób transparentny i zgodny z prawem, wyznaczyliśmy Inspektora Ochrony Danych. Jest to osoba, z którą możesz się kontaktować we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z tym przetwarzaniem. Naszym Inspektorem Ochrony Danych jest Janusz Kosakowski. Dane kontaktowe: e-mail: <mailto:inspektor@wiedza3g.pl> inspektor@wiedza3g.pl; adres korespondencyjny: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki
Odbiorcy Twoich danych
Nigdy nie przekazujemy Twoich danych, nie sprzedajemy ich ani nie wymieniamy się nimi w jakichkolwiek celach, także marketingowych z innymi podmiotami. Twoje dane mogą być przekazywane jedynie Zaufanym Partnerom. W większości dane dotyczące ruchu naszych użytkowników gromadzone są przez naszych Zaufanych Partnerów. Prawo daje nam także możliwość przekazania danych podmiotom, które będą je przetwarzać na nasze zlecenie. Mogą to być na przykład podwykonawcy naszych usług, np. firmy IT oraz oczywiście organy typu sądy czy policja, które mogą żądać danych na podstawie obowiązującego prawa.
W związku z korzystaniem przez nas z narzędzia Google Analitycs Twoje dane zgromadzone w plikach cookies mogą być przekazywane Google Inc. z siedzibą w USA, tj. poza Europejski Obszar Gospodarczy. Przykazywanie odbywać się będzie na podstawie regulacji zabezpieczających ochronę danych osobowych, zatwierdzonych przez Komisję Europejską.
Podstawy prawne przetwarzania Twoich danych
W każdym przypadku przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na podstawie prawnej na bazie obowiązujących przepisów. Jedną z nich może być konieczność przetwarzania danych do wykonania lub zawarcia umowy, której jesteś stroną. Taką umowę stanowo Regulamin Serwisu mikroPorady.pl. W przypadku pozostałych celów, takich jak analityka ruchu, zapobieganie nadużyciom, szerzenie misji edukacyjnej (w tym analizowanie i profilowanie danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług), podstawą prawną jest nasz uzasadniony interes jako Administratora danych. Nasz prawnie uzasadniony interes polega na ułatwieniu korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną oraz na poprawie ich funkcjonalności, w tym na konieczności dostosowania zawartości Serwisu do potrzeb i preferencji Usługobiorców (Użytkowników) oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych, a także na konieczności tworzenia statystyk i badań, które stanowią podstawę do analizy, w jaki sposób Ty i inny Usługobiorcy korzystacie z Serwisu i na tej podstawie m.in. przygotowywać takie treści, które cieszą się największym zainteresowaniem lub na które jest największe zapotrzebowanie.
Okres przez jaki dane będą przetwarzane
Po zakończeniu korzystania przez Ciebie z naszych Usług, nie będziemy przetwarzać Twoich danych osobowych, za wyjątkiem tych danych, które są dopuszczone do przetwarzania na podstawie przepisów prawa lub umowy lub niezbędne do wyjaśnienia okoliczności niedozwolonego korzystania z Usług. Dane osobowe niezbędne do wykonania Umowy będziemy przetwarzać do czasu wygaśnięcia tej umowy, z tym zastrzeżeniem, że czasami, dane te mogą być przetwarzane również po wygaśnięciu tej umowy, jednak tylko wyłącznie jeżeli jest to dozwolone lub wymagane w świetle obowiązującego prawa np. przetwarzanie w celach statystycznych, rozliczeniowych lub w celu dochodzenia roszczeń.
Dane przetwarzane z uwagi na nasz uzasadniony interes będziemy przetwarzać do czasu ewentualnego zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.
Również skorzystanie przez Ciebie z prawa do bycia zapomnianym będzie skutkowało usunięciem Twoich danych na Twoje wyraźne żądanie.
Jakie masz prawa w stosunku do swoich danych?
Masz m.in. prawo żądania dostępu do danych, sprostowania danych, do usunięcia danych (prawo do bycia zapomnianym), do ograniczenia przetwarzania danych, do przenoszenia danych. Możesz także zgłosić sprzeciw do przetwarzania danych oraz wycofać udzieloną zgodę do przetwarzania danych. Masz także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego (Prezesa UODO), jeżeli uważasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe w niewłaściwy sposób. Jak skorzystać ze swoich praw opisujemy w Polityce prywatności.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zasadach przetwarzania i ochrony danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu mikroPorady?
Nasza strona używa plików Cookies. Korzystając z niej akceptujesz naszą Politykę Cookies i wyrażasz zgodę na używanie plików Cookies według aktualnych ustawień swojej przeglądarki. Poznaj szczegóły i możliwości ustawień w plików Cookies.
Załóż konto, by w pełni korzystać z bezpłatnego wsparcia w prowadzeniu firmy
Rejestracja zajmie minutę, korzystając z serwisu dostajesz dostęp
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.