Skarga do WSA

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego można wnieść gdy został wyczerpany tok instancji przed organami administracyjnymi. Stanowi kontynuacje postępowania administracyjnego prowadzonego przed Organami – wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jest jednoznaczne ze złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania sądowego.

Wszczęcie postępowania przed sądem w celu kontroli legalności decyzji, polegające na wniesieniu skargi, wywołuje doniosłe skutki procesowe zarówno dla strony, jak i organu z uwagi na istotną zmianę pozycji obu tych podmiotów w postępowaniu przed WSA oraz NSA. Organ, który wydał zaskarżoną decyzję, ma w postępowaniu przed WSA i NSA pozycję strony przeciwnej wobec skarżącego, rozstrzygnięcie zaś zostaje podjęte przez organ sądowy typu szczególnego, niezawisły, usytuowany poza systemem ustrojowym organów podatkowych.

Adresat decyzji w postępowaniu przed WSA i NSA staje się równorzędnym podmiotem wobec organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Prawa i obowiązki obu stron postępowania sądowego są identyczne, co powoduje, że organ traci uprzywilejowaną pozycję, jaką miał bez wątpienia w postępowaniu administracyjnym.

Sąd administracyjny obu instancji (WSA i NSA), w myśl art. 3 § 2 pkt 1–9 ustawy z dnia 30 sierpnia 202 roku Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej jako: „PostSądAdm”) , orzeka w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne,
2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także rozstrzygające sprawę co do istoty,
3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu,
4) inne niż określone w pkt 1–3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego, postępowań określonych w Działach IV, V i VI OrdPU, postępowań, o których mowa w Dziale V w rozdziale 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw,
5) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających,
6) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej,
7) inne niż określone wyżej akty organów jednostek samorządu terytorialnego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej,
8) akty nadzoru nad działalnością organów samorządu terytorialnego,
9) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1–4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a,
10) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1–3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego, określonego Kodeksie postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w Działach IV, V i VI OrdPU, jak również postępowań, do których mają zastosowanie przepisy ww. ustaw. Interpretując ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, należy zwrócić uwagę na fakt, że inaczej musi być rozumiane pojęcie „sprawa” w zakresie możliwości składania skargi do sądu administracyjnego – tu sprawy w trybie zwyczajnym i nadzwyczajnym są sprawami odrębnymi – a inaczej pojęcie to musi być interpretowane w zakresie uprawnień orzeczniczych WSA i NSA. Przepis art. 134 PostSądAdm upoważnia sąd do orzekania w stosunku do wszystkich aktów lub czynności podjętych we wszelkich postępowaniach prowadzonych „w granicach danej sprawy”. W tym ostatnim przypadku chodzi o sprawę w rozumieniu materialnoprawnym. Sąd ma więc uprawnienie do wycofywania z obrotu prawnego także aktów wydanych w postępowaniach prowadzonych w trybie zwyczajnym również wtedy, gdy zaskarżono do niego akty wydane w postępowaniach nadzwyczajnych w ramach tego samego stosunku materialnoprawnego – tej samej sprawy.