Umowa o pracę, a dodatkowa umowa o dzieło

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:

Obecnie pracuję na etacie na podstawie umowy o pracę. Wykonuję zawód elektryka. Mam 23 lata. Dodatkowo dorabiam wykonując prace elektryczne. Obecnie dostałem zlecenie od firmy na przeróbkę całej instalacji. Kwota, którą miałbym otrzymać to około 20 tys. Czy na umowie o dzieło może być taka kwota? Jak mam się rozliczyć z urzędem podczas gdy jestem zwolniony z podatku ze względu na wiek?

Zgodnie z art. 628 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „k.c.”)

§1. Wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie.

Jak wynika z powyższego przepisu, umowa o dzieło jest umową odpłatną. Wynagrodzenie stanowi essentialia negotii umowy o dzieło. W sytuacji, gdy strony w umowie o dzieło nie ustaliły wynagrodzenia, nie pozbawia to przyjmującego zamówienie prawa do otrzymania wynagrodzenia. Ze względu na charakter prawny umowy, umowa o dzieło zawsze będzie umową odpłatną, wobec czego powyższy przepis dostarcza możliwych sposobów określenia wysokości wynagrodzenia. Jednocześnie z przepisu nie wynika ograniczenie kwotowe należnego wynagrodzenia zatem odpowiadając na pierwsze pytanie Użytkownika należy przyjąć, że kwota, którą strony ustaliły za wykonanie dzieła jest prawidłowa, uwzględniając uzasadniony nakład pracy oraz pozostałe nakłady przyjmującego zamówienie.

Odnosząc się do drugiego pytania należy wskazać, że rozliczenie umowy o dzieło powinno zostać przeprowadzone według ściśle określonych zasad zarówno po stronie podatnika, jak i wypłacającego świadczenie zlecającego. Przychód z umowy obniżany jest o koszty podatkowe, po których odliczeniu pobierany jest 17% podatek dochodowy. Jeśli wykonawca nie złoży oświadczenia o zastosowaniu 32% stawki podatku, to niezależnie od wartości, jaka jest wypłacana, zaliczka na podatek w trakcie roku cały czas obliczana jest w oparciu o 17% stopę podatkową. Podatnik otrzymane wynagrodzenie wprowadza do deklaracji rocznej PIT-37. Podatnik wpisuje w deklaracji faktycznie otrzymane lub postawione do dyspozycji kwoty wynagrodzeń.

Koszty nie muszą być takie same jak w przekazanym od płatnika PIT-11. W efekcie jest on wyłącznie wyznacznikiem – wzorem do wypełnienia rocznej deklaracji PIT-37 lub PIT-36. Podatnik samodzielnie odpowiada i wypełnia tę deklarację i ponosi odpowiedzialność za prawidłowość kwot wykazanych w tej deklaracji. Obliczając roczny podatek, wykonawca może zastosować kwotę wolną od podatku – w związku z powyższym ostateczny podatek będzie z reguły niższy o tę wartość od sumy pobieranych w trakcie roku od wynagrodzenia zaliczek na podatek. Będzie mu więc przysługiwał zwrot nadpłaty.

W zależności od warunków zatrudnienia umowa o dzieło rozliczana jest w ramach różnych źródeł:

może ona należeć do działalności wykonywanej osobiście – pod warunkiem, że z umowy wynika łącznie, że:

- odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

- są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

- wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

może ona należeć do działalności gospodarczej – w takim przypadku należy w umowie lub oświadczeniem przekazać płatnikowi informację na ten temat; płatnik nie będzie pobierał zaliczek na podatek, a przychód wprowadzany jest do ksiąg wykonawcy, odpowiednio nie są naliczane koszty procentowe 20% lub 50% lecz wyłącznie koszty dokumentowane, faktycznie ponoszone,
może należeć do działalności nierejestrowanej, jeśli łączna wartość przychodów nie przekroczy miesięcznie połowy minimalnego wynagrodzenia; w tym przypadku przychody wykazać należy w ramach źródła - inne źródła przychodów.

W ramach poszczególnych źródeł przychodów można łączyć ze sobą przychód i koszty, tzn. podatnik, który z umowy zlecenie posiada wyłącznie koszt lub poniósł stratę, może ją odliczyć od umowy o dzieło wykonywanej w ramach tego źródła (działalność wykonywana osobiście). Wartości z każdej z tych umów – przychody, koszty, wpisać należy do tego samego wiersza w deklaracji PIT.

Należy wskazać, że osoba, która nie ukończyła 26. roku życia i uzyskała przychody:

ze stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy, stosunku służbowego lub stosunku pracy nakładczej,
z umów zlecenia i umów o dzieło zawartych z firmą,
z tytułu odbywania praktyk absolwenckich (regulowanych ustawą o praktykach absolwenckich) oraz
z tytułu stażu uczniowskiego (regulowanych ustawą - Prawo oświatowe),

to otrzymywane przychody są wolne od podatku – maksymalnie do wysokości 120.000,00 zł brutto w roku podatkowym. Do tego limitu nie opłaca podatku dochodowego. Zwolnienie obowiązuje niezależnie od liczby umów lub liczby płatników. Jeżeli osoba poniżej 26 roku życia zarabia więcej, to dopiero nadwyżka ponad pierwszy próg podatkowy będzie opodatkowana według skali podatkowej.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 27 września 2022 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.,
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.).

Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

Przedsiębiorco, prezentujemy zestawienie obciążeń publiczno-prawnych zawierające podstawowe i najważniejsze informacje, dotyczące podatków oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Z przedstawionego zestawienia dowiesz się, jakie podatki, czy składki na ubezpieczenie społeczne powinieneś opłacić za siebie lub pracowników, kiedy powstaje obowiązek podatkowy oraz jakie formularze należy wypełnić.

Zestawienie powinno służyć zarówno przedsiębiorcom prowadzącym osobiście działalność gospodarczą, jak i menadżerom spółek kapitałowych, czy też osobowych, a także szefom działów inwestycji lub HR, szefom finansowym do planowania oraz realizacji polityki zatrudnienia i zarządzania „kadrami" w sposób efektywny, tzn. racjonalny finansowo i gospodarczo przy uwzględnieniu interesów pracowników.

Pobierz poradnik