Praca operacyjna na rzecz własnej Spółki z. o.o. - mikroPorady.pl

Użytkownik serwisu zaangażowany jest w działalność spółki ograniczoną odpowiedzialnością, w której pełni zarazem funkcję prezesa zarządu, jak i jest jej wspólnikiem. Użytkownik zastanawia się czy istnieje konieczność zatrudnienia go w spółce lub zawarcia jakiejś dodatkowej umowy między nim a spółką w związku z faktem świadczenia usług, które wykraczają poza zakres standardowych czynności wchodzących w zakres działań zarządu spółki (w szczególności w zakresie wsparcia operacyjnego spółki). Użytkownik serwisu rozważa, czy usługi takie podlegają obciążeniom publicznoprawnym.

1. Zasady zatrudnienia członka zarządu

Zgodnie z art. 2031 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 z późn. zm., dalej jako: „k.s.h.”) wynagradzanie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać ustalone uchwałą, w szczególności zaś maksymalną wysokość wynagrodzenia, przyznawania członkom zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń.

Wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innej umowy określa organ albo osoba powołana uchwałą zgromadzenia wspólników do zawarcia umowy z członkiem zarządu. Z powyższego należy zatem wyprowadzić wniosek, że istnieje bardzo szeroka gama możliwości zaangażowania prezesa zarządu w działalność spółki.

Jednocześnie wynagradzania członków zarządu za ich pracę nie jest obligatoryjne, przez co możliwe jest również powołanie zarządu bez jakichkolwiek gratyfikacji finansowych.

2. Zakres prac członka zarządu objętych wynagrodzeniem

Analizę przedstawionego problemu należy rozpocząć od spostrzeżenia, że przepisy k.s.h. (w szczególności art. 201 i następne) nie precyzują zamkniętego katalogu aktywności, które wchodzą w zakres prac wykonywanych w ramach stosunku powołania. W praktyce przyjmuje się jednak, że zakresem tym objęta jest realizacja działań zarządzania związanych z zapewnieniem prawidłowego, sprawnego i ekonomiczne uzasadnionego funkcjonowania przedsiębiorstwa spółki. Obowiązki członka zarządu obejmują zatem podejmowanie decyzji gospodarczych, czynności organizacyjnych i kadrowych. Do zarządu należy również kwestia reprezentowania spółki „na zewnątrz”, czyli w relacji z osobami trzecimi.

Może jednak zdarzyć się, jak w opisanej przez użytkownika serwisu sytuacji, że członek zarządu będzie również wykonywał w ramach swojego stosunku powołania również inne obowiązki, w tym chociażby będzie wykonywał regularną pracę na rzecz spółki przekładającą się na wypracowywanie przez nią wyników. Takiemu rozwiązaniu nie sprzeciwiają się przepisy kodeksu spółek handlowych.

Jednocześnie nie można jednak wykluczyć ryzyka wynikającego z praktyki organów podatkowych oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Prace wychodzące poza zakres stosunku wynikającego z pełnienia obowiązków zarządczych mogą zostać uznane za dodatkowe „świadczenia” do których spółka nie ma odpowiedniego tytułu.

3. Stanowisko organów administracji

Przykładem takiej sytuacji jest stanowisko wydane przez Dyrektora Krajowego Informacji Skarbowej na tle art. 159 k.s.h.. Przepis ten przyznaje możliwość nałożenia na wspólnika obowiązku wobec spółki, w tym w zakresie świadczenia naj jej rzecz usług, o ile regulacje w tym zakresie zostaną ujęte w umowie spółki. Brak ujęcia wspomnianych obowiązków w umowie spółki skutkuje ich bezskutecznością wobec spółki. W korelacji do wspomnianego przepisu art. 176 §1 k.s.h. statuuje, że jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych (takich jak na przykład świadczenie określonych usług), w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. Przywołane regulacje dotyczą więc sytuacji, w których niekoniecznie istnieje odrębna umowa cywilnoprawna lub umowa o prace łącząca wspólnika ze spółką, jednak występują określone (niezależnie od obowiązku wniesienia wkładów) świadczenia, których wspólnik dokonuje na rzecz spółki.

Zagadnienie wykonywania takich świadczeń przez wspólnika na rzecz spółki było właśnie przedmiotem interpretacji indywidulanej z dnia 19 kwietnia 2018 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej pod sygnaturą 0111-KDIB2-2.4010.11.2018.5.MZ. W opisywanej sytuacji spółka posiadała 4 wspólników i nie zatrudniała żadnych pracowników, a umowa Spółki zawierała stosowny zapis, zgodnie z którym wspólnicy przez okres 24 miesięcy od dnia zawiązania spółki byli zobowiązani do świadczenia na rzecz Spółki usług w wymiarze nieprzekraczającym łącznie 480 dni roboczych.

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w sytuacji takiej dochodziło do wykonywania nieodpłatnego świadczenia stanowiącego przychód spółki albowiem „dla celów podatkowych za "świadczenia nieodpłatne" należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy.”. W konsekwencji świadczenie takie w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowi źródło przychodu spółki i podlega opodatkowaniu.

Należy zatem przyjąć, per analogiam, że w analizowanej sytuacji nawet jeśli nie zachodzi ryzyko w zakresie uszczuplenia należnych składek ZUS to istnieje realne ryzyko opodatkowania świadczonych usług podatkiem CIT. W konsekwencji użytkownik portalu powinien dokładnie przeanalizować pod kątem podatkowym jaki wariant formalizacji świadczenia przez niego usług na rzecz spółki będzie optymalny gospodarczo.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

4. Jednoosobowa spółka z o.o. jako tytuł do ubezpieczenia

Na gruncie opisanego przez użytkownika stanu faktycznego trzeba również zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4) Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.). za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się również wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Powyższe oznacza, że wspólnik już z tytułu posiadanych udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jeżeli jest spełniony powyższy warunek. Co więcej, nawet w przypadku kiedy formalnie spółka z o.o. nie jest spółką jednoosobową, ale udział innych wspólników jest szczątkowy, wspólnik dominujący będzie zobowiązany do odpowiedniej rejestracji w ZUS oraz do opłacania składek. Przykładowo w wypadku spółki mającej dwóch wspólników, z których jeden kontroluje 99% kapitału zakładowego spółki, zaś drugi wyłącznie pozostały jeden 1%, wspólnik większościowy i tak będzie podpadał pod opisany reżim ubezpieczeń społecznych. Choć w teorii nie mamy wówczas do czynienia ze spółką „jednoosobową” pod kątem praktyki ZUS takie rozwiązanie nie wystarczy by uniknąć objęcia opisywaną regulacją prawną.

Stanowisko takie jest utarte w praktyce ZUS oraz potwierdzone w orzecznictwie. Przykładowo Sąd Najwyższy w wyroku pod sygnaturą (II UK 24/18) wskazał, iż: „wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada część udziałów zapewniającą mu prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników i niemal wyłączne prawo do zysku oraz który - wskutek pełnienia funkcji jednoosobowego zarządu - ma nieskrępowaną możliwość samodzielnego decydowania o bieżącej działalności spółki, podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą (art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

5. Podsumowanie

Podsumowując, należy przyjąć, że spółka powinna dysponować odpowiednim i adekwatnym tytułem do świadczeń spełnianych na jej rzecz przez wspólnika.

Jeżeli świadczeniami tymi są działania składające się na jej działalność operacyjną to próba uznania ich za część zakresu obowiązków wspólnika pełniącego zarazem obowiązki członka zarządu może zostać uznana za próbę ukrycia realnego zatrudnienia. Świadczenie takich usług na rzecz spółki przez jej wspólnika obarczone jest ryzykiem podlegania obciążeniom publicznoprawnym albo na skutek opodatkowania podatkiem CIT świadczeń nieodpłatnych jako przychodu spółki albo powinno być wykonywane w ramach odrębnej zawartej umowy co może się wiązać z obciążeniami zależnymi od typu takiej umowy.

Porada została przygotowana przez prawników Gessel, Koziorowski Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. p. (dawniej Gessel, Koziorowski Sp. k.)

Podstawa prawna(stan na dzień 25.10.2021 roku):

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. Zm

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Rodzaje umów o pracę

Wielokrotnie pracownik i pracodawca stają przed wyborem najwłaściwszej formy zawieranej umowy o pracę.

Jeżeli zadecydowaliście już, że chcecie zawrzeć umowę o pracę regulowaną przepisami kodeku pracy, pozostaje Wam wybór pomiędzy umową zawartą na okres próbny, na czas określony oraz czas nieokreślony.

Wśród pracowników największym zainteresowaniem cieszy się umowa zawierana na czas nieokreślony, dając poczucie największej stabilizacji (m.in. najdłuższy czas wypowiedzenia umowy, obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę). Przy czym od 26 kwietnia 2023 r. obowiązek uzasadniania wypowiedzenia dotyczy także umów zawieranych na czas określony. Wybór umowy na czas nieokreślony cieszy się także zainteresowaniem wśród pracowników starających się o kredyt – zwiększa możliwość jego otrzymania, budując wiarygodność pracownika w ocenie banku.

Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT