Jak skutecznie rozwiązać umowę?

Pobierz

Wzór Wypowiedzenie umowy

Pobierz dokument

Jeżeli prowadzisz swoją własną działalność gospodarczą, niezależnie czy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej czy w formie dowolnej spółki na pewno wielokrotnie zawierałeś umowy z swoimi kontrahentami, klientami.

Czy zdarzało Ci się już taką umowę rozwiązywać? Czy wiesz jak odstąpić od umowy, bądź ją skutecznie rozwiązać?

Mogłoby się wydawać, że wypowiedzenie umowy, jest jedną z prostszych czynności prawnych, którą na co dzień wykonują przedsiębiorcy. Należy jednak pamiętać, że wypowiedzenie już zawartej umowy powinno zostać przygotowane na jej podstawie. Strony mogą ukształtować dowolnie postanowienia umowy w trakcie jej zawierania - zgodnie z tzw. zasadą swobody zawierania umów.

Zanim więc przystąpisz do rozwiązywania (czy wypowiadania) umowy, rekomendujemy szczegółowe zapoznanie się z treścią zawartej już umowy.

Dokonując analizy, o której mowa powyżej, powinieneś w szczególności sprawdzić poniżej wskazane punkty.

1. Czy możesz wypowiedzieć umowę?

Zdarza się, że strony umowy nie przewidziały możliwości jej wypowiedzenia wcześniej niż przed upływem terminu, na który umowa została zawarta w szczególności w zakresie umów zawartych na czas oznaczony.

W takiej sytuacji, jej wcześniejsze rozwiązanie może powodować nałożenie na stronę rozwiązującą kary umownej, a jej wypowiedzenie możliwe jest tylko w konkretnych sytuacjach.

Powinieneś więc zawsze na wstępie dokonać analizy podpisanej umowy =, czy możesz wypowiedzieć umowę oraz czy jej wypowiedzenie jest dla Ciebie korzystne!

2. Kiedy możesz wypowiedzieć umowę?

Najczęściej najciężej jest wypowiedzieć umowę zawartą przez strony na czas określony. Strony w umowie wskazują najczęściej, że w takiej sytuacji umowa może zostać rozwiązana tylko z ważnych powodów.

Strony umowy mogą w umowie zastrzec, konkretne sytuacje upoważniające stronę do wypowiedzenia umowy bądź jej rozwiązania. Do najpopularniejszych sytuacji należą np.:

• brak wykonania części przedmiotu umowy w terminie,
• naruszenie przez jedną ze stron istotnych postanowień umowy.

Jeżeli podpisana umowa zawiera postanowienia tego typu, sprawdź, czy Twoja sytuacja może być uznana za powód do rozwiązania umowy, a tym samym czy złożone przez Ciebie wypowiedzenie będzie skuteczne!

Strony mogą także wskazać, że wypowiedzenie umowy nastąpić może tylko z ważnych powodów. Czy wiesz jak to interpretować?

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że są to zarówno przyczyny obiektywne, takie jak np.:

• kryzys ekonomiczny,
• siła wyższa,
• klęski żywiołowe,
• zdarzenia zmieniające sytuacje stron umowy np. zmiana miejsca zamieszkania, zmiana sytuacji życiowej stron umowy, choroba jednej ze stron, utrata zaufania pomiędzy stronami.

Pamiętaj jednak, że jeżeli umowa nie przewiduje, co oznaczają „ważne powody”, to powinieneś zgromadzić dokumenty potwierdzające ich rzeczywiste wystąpienie w sytuacji, gdyby druga strona negowała ten fakt.

3. W jakim terminie powinieneś złożyć wypowiedzenie?

Jeżeli umowa zawiera postanowienia dotyczące jej wypowiedzenia to najczęściej zawiera także postanowienia dotyczące terminów, w których umowa może zostać rozwiązana po upływie okresu wypowiedzenia. Jeżeli chcesz rozwiązać umowę, sprawdź dokładnie jakimi terminami taka sytuacja została obciążona. Zdarzają się sytuacje, w których strony w umowie wskazują, np. że jeżeli strona nie wypowie umowy na np. 3 miesiące przed upływem okresu, na który umowa została zawarta, to ulega ona automatycznemu przedłużeniu np. o kolejny rok! Taka sytuacja może być dla Ciebie bardzo niekorzystna i uniemożliwiać Ci skuteczne wypowiedzenie umowy!

Należy pamiętać, że niektóre ustawy przewidują także regulacje dotyczące wypowiedzenia konkretnych umów nazwanych w tym także terminy na ich wypowiedzenie.
Taka sytuacja dotyczy np. umowy najmu, która została uregulowana w ustawie z dnia 23 czerwca 1964 roku kodeks cywilny. Terminy związane z wypowiedzeniem umowy najmu zostały uregulowane m.in. w art. 673 k.c. który wskazuje, że:

1. Jeżeli czas trwania najmu nie jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem z zachowaniem terminów umownych, a w ich braku z zachowaniem terminów ustawowych.
2. Ustawowe terminy wypowiedzenia najmu są następujące: gdy czynsz jest płatny w odstępach czasu dłuższych niż miesiąc, najem można wypowiedzieć najpóźniej na trzy miesiące naprzód na koniec kwartału kalendarzowego; gdy czynsz jest płatny miesięcznie - na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego; gdy czynsz jest płatny w krótszych odstępach czasu - na trzy dni naprzód; gdy najem jest dzienny - na jeden dzień naprzód.
3. Jeżeli czas trwania najmu jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem w wypadkach określonych w umowie.

Szczegółowe regulacje dotyczące wypowiedzenia umów stosuje się także dla umowy o pracę. Na ten temat przygotowaliśmy specjalny Poradnik – Formy wypowiedzenia umowy o pracę

Jeżeli przypomniałeś już sobie dokładne zapisy Twojej umowy, sprawdź czy dla danego typu umowy nie zostały przygotowane jakieś szczególne postanowienia w ustawie (ustawach) na podstawie, której ją zawarto.

4. W jakiej formie powinieneś złożyć wypowiedzenie?

Strony umowy, dowolnie mogą się umówić także w zakresie formy wypowiedzenia umowy. Wypowiedzenie może być skuteczne np. tylko wtedy gdy zostanie złożone na piśmie i dostarczone do siedziby jednej ze stron, za pomocą wiadomości e- mail, bądź także w formie ustnej. Najczęściej spotykaną formą jest wskazanie, że „wypowiedzenie umowy powinno być przygotowane w formie pisemnej pod rygorem nieważności” oznacza, to że brak zachowania takiej formy skutkuje nieważnością złożonego wypowiedzenia, a umowa pozostaje w mocy. Za pisemne wypowiedzenie umowy, nie uważa się:

• wypowiedzenia przesłanego w wiadomości e- mail;
• wypowiedzenia przesłanego w wiadomości SMS;
• wypowiedzenia przesłanego w formie skanu / faksu;
• przesłanej pocztą kopii wypowiedzenia umowy, bez oryginalnego podpisu wypowiadającego
• ustnego oświadczenia złożonego w trakcie rozmowy osobistej bądź rozmowy telefonicznej.

To wysoce istotne, by Twoje wypowiedzenie spełniało wymóg wcześniej ustalony przez strony. Najbezpieczniejszą i najbardziej rekomendowaną formą wypowiedzenia umowy jest dokonanie tego w formie pisemnej.

5. Jak doręczyć wypowiedzenie umowy

Aby móc uznać wypowiedzenie umowy za skuteczne, wysoce istotne jest dostarczenie owego wypowiedzenia do odbiorcy, tak by mógł on się zapoznać z treścią wypowiedzenia.

Strony w umowie mogą dokładnie wskazać np. komu wypowiedzenie powinno być doręczone oraz w jakiej formie.

Najczęściej strony wskazują, że „wypowiedzenie powinno być przesłane na adres siedziby strony”. Aby mieć pewność, że wypowiedzenie zostało skutecznie doręczone, rekomendujemy przesłanie go przesyłką za tzw. zwrotnym potwierdzeniem odbioru. W takiej sytuacji masz pewność, że druga strona otrzymała Twoje wypowiedzenie i mogła się z nim skutecznie zapoznać.

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się także, że jeżeli strony umówiły się, że wypowiedzenie może zostać przesłane w formie wiadomości e-mail, to samo doręczenie takiej wiadomości powoduje, że jej adresat mógł się z nią zapoznać.

Kto może podpisać wypowiedzenie umowy

Pamiętaj, że aby wypowiedzenie było skuteczne, powinno zostać podpisane przez osobę lub organ wskazany w umowie bądź zgodny z reprezentacją danego przedsiębiorstwa.

O tym, kto może reprezentować przedsiębiorstwo dowiedz się w naszej poradzie Reprezentacja w jednoosobowej działalności gospodarczej i spółkach prawa handlowego

Jeżeli np. Twoje wypowiedzenie zostanie podpisane wyłącznie przez jednego z członków zarządu, a zgodnie z reprezentacją twojego przedsiębiorstwa, jest ono reprezentowane przez dwóch członków zarządu bądź członka zarządu działającego wspólnie z prokurentem, Twoje wypowiedzenie także może zostać zakwestionowane i tym samym zostać uznane za bezskuteczne! Przed jego sporządzeniem upewnij się wiec, że podpiszą je osoby do tego uprawnione.

6. Co powinno znaleźć się w wypowiedzeniu umowy

Najważniejsze, aby w wypowiedzeniu umowy wskazane zostało :

• kto wypowiada umowę;
• oznaczenie wypowiadanej umowy np. „umowa z dnia 27 kwietnia 2020 roku nr 123/20 zawarta pomiędzy..”;
• kto jest adresatem wypowiedzenia;
• kto podpisuje wypowiedzenie umowy oraz na jakiej podstawie osoba ta reprezentuje wypowiadającego;
• data oraz miejsce sporządzenia wypowiedzenia.

Jeżeli zaszły szczególne powody dla wypowiedzenia umowy (w szczególności, w sytuacji, gdy umowa może zostać rozwiązana tylko z ważnych powodów) należy także wskazać podstawę upoważniającą stronę do wypowiedzenia umowy zgodnie z jej konkretnym postanowieniem oraz opisać szczegółowo występujące ważne powody w miarę możliwości załączając także potwierdzającą ich wystąpienie dokumentacje.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 23 czerwca 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U 2020.1740).