Uwaga! Pozew komorniczy w drodze!

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:

Sąd zobowiązał mnie do doręczenia pozwu przez komornika bo pozwany nie odbiera. Co jeżeli komornik nie doręczy pozwu?

Jak są doręczane pozwy? Postępowanie karne, cywilne, administracyjne i kilka słów o doręczeniu przez komornika

W polskim systemie prawnym sposób doręczania pozwów zależy od rodzaju postępowania. W sprawach cywilnych pozwy doręczane są przede wszystkim przez operatora pocztowego na adres wskazany przez powoda. Jeśli pozwany nie odbierze przesyłki, w określonych sytuacjach można zastosować tzw. fikcję doręczenia – uznaje się, że pismo zostało skutecznie doręczone po upływie 14 dni od pozostawienia awiza. W postępowaniu karnym wezwania, akty oskarżenia i inne pisma procesowe doręcza sąd lub prokuratura, a w wyjątkowych przypadkach także policja. Oskarżeni i świadkowie mają obowiązek podania aktualnego adresu, a unikanie odbioru może skutkować zarządzeniem przymusowego doprowadzenia. W postępowaniach administracyjnych organ doręcza pisma na podany adres, a w przypadku nieodebrania stosuje się również fikcję doręczenia. Dodatkowo w niektórych przypadkach możliwe jest doręczenie elektroniczne, jeśli strona wyrazi na to zgodę.

W przypadku doręczenia komorniczego sąd zobowiązuje powoda do zlecenia doręczenia pozwu przez komornika, jeśli nie powiodło się doręczenie pocztowe. Komornik podejmuje próbę dostarczenia pisma osobiście, a jeśli adresat unika odbioru, może przeprowadzić wywiad środowiskowy w celu ustalenia faktycznego miejsca pobytu pozwanego. Jeśli doręczenie okazuje się niemożliwe, komornik sporządza protokół o bezskuteczności doręczenia, który następnie trafia do sądu. W takiej sytuacji powód może zostać zobowiązany do wskazania nowego adresu lub wnioskować o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. Doręczenie komornicze stanowi środek ostateczny, który ma na celu zapobieganie unikania postępowania przez stronę pozwaną. Jest ono stosowane wyłącznie w sprawach cywilnych i nie występuje w postępowaniach karnych ani administracyjnych. Skuteczność tego sposobu doręczenia zależy od staranności komornika oraz dostępnych informacji o miejscu pobytu pozwanego.

Najczęstsze problemy z doręczeniem pozwu

Doręczenie pozwu może napotkać wiele przeszkód, które utrudniają skuteczne rozpoczęcie postępowania. Jednym z najczęstszych problemów jest nieaktualny adres pozwanego, co zdarza się zwłaszcza w przypadku osób często zmieniających miejsce zamieszkania lub unikających kontaktu z wierzycielami. Jeśli pozwany nie odbierze przesyłki, a poczta pozostawi dwukrotne awizo, stosuje się fikcję doręczenia, ale tylko w niektórych postępowaniach, np. administracyjnych. W sprawach cywilnych konieczne może być doręczenie komornicze, jednak i ono bywa nieskuteczne, jeśli dłużnik unika kontaktu lub nie przebywa pod wskazanym adresem. Dodatkowym utrudnieniem jest sytuacja, gdy pozwany przebywa za granicą, co wydłuża procedurę i wymaga zastosowania międzynarodowych form doręczenia. Czasem problemem jest także odmowa przyjęcia przesyłki – w zależności od rodzaju sprawy, może to oznaczać uznanie doręczenia za skuteczne lub konieczność ponownej próby dostarczenia pisma.

Innym istotnym utrudnieniem w doręczeniu pozwu są okoliczności losowe i administracyjne. Czasami błędy w adresie wynikają z literówek lub nieprecyzyjnych danych podanych przez powoda, co skutkuje zwrotem przesyłki i wydłużeniem procedury. W sprawach karnych i administracyjnych zdarza się, że adresat celowo unika kontaktu z organami ścigania lub urzędem, np. nie odbierając przesyłek poleconych. W niektórych przypadkach problemem może być niewłaściwa organizacja pracy sądów i komorników, co powoduje opóźnienia w doręczeniach. Przeszkodą mogą być także trudności z doręczeniem pisma osobie przebywającej w zakładzie karnym, szpitalu psychiatrycznym lub innej instytucji zamkniętej, gdzie wymagane są dodatkowe procedury. W skrajnych sytuacjach, gdy doręczenie nie jest możliwe, sąd może zdecydować o zawieszeniu postępowania lub ustanowieniu kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, jednak każda z tych opcji znacząco wydłuża proces dochodzenia roszczeń.

Co jeśli pozew nie zostanie doręczony?

W przypadku niedoręczenia pozwu lub innego istotnego pisma procesowego konsekwencje różnią się w zależności od rodzaju postępowania. W sprawach karnych brak doręczenia aktu oskarżenia oskarżonemu uniemożliwia rozpoczęcie procesu, a jeśli nie można ustalić jego miejsca pobytu, sąd może zawiesić postępowanie lub – w wyjątkowych przypadkach – ustanowić obrońcę z urzędu. W postępowaniu cywilnym, gdy pozwany unika odbioru przesyłki, sąd może zobowiązać powoda do doręczenia pozwu przez komornika. Jeśli i ten sposób okaże się nieskuteczny, a miejsce pobytu pozwanego pozostaje nieznane, można wystąpić o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, co umożliwia dalsze prowadzenie sprawy. W niektórych przypadkach sąd może również wezwać powoda do wskazania innego adresu lub podjęcia dodatkowych działań w celu ustalenia miejsca pobytu pozwanego. Brak skutecznego doręczenia pozwu może prowadzić do zawieszenia postępowania, co skutkuje wstrzymaniem rozpoznania sprawy do momentu usunięcia przeszkody. Warto pamiętać, że sąd nie może wydać wyroku bez zapewnienia pozwanemu możliwości obrony, dlatego doręczenie pozwu jest kluczowym elementem postępowania.

W sprawach administracyjnych, jeśli strona nie odbierze decyzji administracyjnej lub innego pisma, po dwukrotnym awizowaniu uznaje się je za skutecznie doręczone, co oznacza, że sprawa może toczyć się dalej mimo braku realnego zapoznania się z treścią dokumentu. Jeżeli jednak organ nie jest w stanie ustalić adresu strony, może zarządzić publiczne ogłoszenie doręczenia, np. poprzez obwieszczenie w urzędzie lub publikację w Biuletynie Informacji Publicznej. W przypadku doręczenia komorniczego, jeśli komornik nie zastanie adresata i nie uda się ustalić jego miejsca pobytu, sporządza protokół o bezskuteczności doręczenia. Dokument ten trafia do sądu, a powód może zostać wezwany do podjęcia dodatkowych działań, np. wskazania nowego adresu lub wystąpienia o kuratora. Brak skutecznego doręczenia może znacząco przedłużyć postępowanie i w niektórych przypadkach prowadzić do jego zawieszenia. Dlatego ważne jest, aby strona inicjująca sprawę zadbała o prawidłowe wskazanie adresu pozwanego i współpracowała z organami doręczającymi pisma.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Stan prawny: 25marca 2025 r.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296)
2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 1997 Nr 89 poz. 555) 3) Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 1960 Nr 30 poz. 168)