Koszty uzyskania przychodu a budowa parkingu

Pytanie z dnia 2 marca 2017

Przedstawiony problem prawny: koszty uzyskania przychodu a budowa parkingu

Odpowiedź na problem prawny:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj.: Dz. U. 2016 poz. 2032) – dalej jako: Ustawa o PIT – za koszty uzyskania przychodu uważa się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, natomiast do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć wydatków wymienionych w art. 23 ustawy o PIT, w szczególności są to:

wydatki nie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą jak zakup materiałów budowlanych na potrzeby własne lub powszechnie noszonych ubrań (wydatki o znamionach prywatnych);
część kosztów, która nie jest związana z działalnością gospodarczą (proporcjonalnie) – w przypadku używania prywatnych urządzeń do celów biznesowych, np. telefonu, programu komputerowego lub samochodu;
wydatki na nabycie gruntów;
kary oraz grzywny orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od nich;
koszty nabycia i unowocześnienia środków trwałych np. lokalu, domu, maszyn i urządzeń, wyposażenia, samochodu (w koszty trafiają dopiero poprzez odpisy amortyzacyjne);
dodatkowe koszty (prawne, sądowe, notarialne) ponoszone w celu nabycia środków trwałych (również w koszty trafiają poprzez odpisy amortyzacyjne danego środka trwałego) itd.

Jednakże to jakie koszty działalności, a nie nakłady na majątek mogą wystąpić w danej działalności gospodarczej jest uzależnione od profilu danej działalności. Aby poniesione wydatki zostały uznane za koszty uzyskania przychodów, muszą mieć bezpośredni lub pośredni związek z uzyskiwanym przez przedsiębiorcę przychodem w danym okresie. Czasami jednak między poniesionym wydatkiem, a uzyskanym przychodem nie zachodzi związek bezpośredni, czyli nie jest możliwe wykazanie, że poniesienie konkretnego wydatku posłużyło uzyskaniu konkretnego przychodu. Nie oznacza to, że wydatku takiego nie można uznać nigdy za koszt podatkowy. Często jest tak, że wydatki, które wpływają na uzyskanie przychodów w sposób pośredni, są kosztem uzyskania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów są więc takie wydatki, które co prawda nie skutkują bezpośrednio zwiększeniem przychodów podatnika, ale pozwalają mu na utrzymanie istniejącego źródła przychodów i uzyskiwanie z niego przychodów na niezmienionym poziomie.

Ustawodawca nie ustalił zamkniętej listy wydatków zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów. Takie ujęcie wydaję się być prawidłowe, bowiem przy nieograniczonych możliwościach zdarzeń gospodarczych związanych z prowadzoną działalnością, stworzenie zamkniętego katalogu kosztów uzyskania przychodów nie jest w praktyce możliwe.

W przypadku utrzymania i okresowego remontu miejsc postojowych czy parkingu można to zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jednak jeżeli jest to modernizacja placu postojowego na parking, budowa, rozbudowa, modernizacja parkingu o koszcie powyżej 3500 zł. to będą to nakłady na majątek trwały czy budowa nowego obiektu budowlanego, który jako środek trwały będzie musiał być wpisany do aktywów i koszt poprzez amortyzację dopiero odnotowany w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Odpisy amortyzacyjne dokonywane co roku (rozkładane kwartalnie lub miesięcznie) będą kosztem danego okresu.

Co do zasady, koszty poniesione przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej również mogą stanowić koszty podatkowe co zostało potwierdzone m.in.: przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 7 września 2012 r., nr IPTPB1/415-299/12-6/DS:

(…) Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają unormowania, które zabraniałoby zaliczenia do kosztów, wydatków ponoszonych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Jednakże obowiązek udowodnienia powiązania poniesionego wydatku ze źródłem przychodu spoczywa na podatniku. Zatem koszty poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, ale mające związek z uzyskiwanym później przychodem stanowią koszty uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej. (…)

Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć także wydatki, dzięki którym firma będzie funkcjonować. Do tej grupy wydatków zaliczymy środki trwałe, jak również zakupione towary i materiały. Przykładem jest nadal aktualne postanowienie wydane 10 października 2005 r. przez Urząd Skarbowy w Ostrołęce, sygn. US 15 PO-II-415/37/05/KD, dotyczące otwarcia gabinetu stomatologicznego:

(...) kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, czyli wydatki związane z funkcjonowaniem firmy, w tym także wyszczególnione we wniosku: wynajem lokalu z przeznaczeniem na gabinet stomatologiczny, opłaty związane z odbiorem lokalu przez sanepid, opłaty za wpis do ewidencji działalności gospodarczej, zakup urządzeń i narzędzi stomatologicznych, poniesione wg rachunków (faktur), które wpływają na powstanie i funkcjonowanie źródła przychodu i wydatkom tym trudno odmówić waloru kosztu podatkowego, dlatego zdaniem tut. organu podatkowego należy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów po uruchomieniu gabinetu stomatologicznego, jeżeli ich wartość początkowa nie przekracza 3500,00 zł lub w przypadku zakupu sprzętu będącego środkiem trwałym w postaci odpisów amortyzacyjnych wyliczonych wg zasad zawartych w art. 22a-22o, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

(...) Jeżeli poniesione przez Panią wydatki przed rozpoczęciem działalności związane są z funkcjonowaniem gabinetu stomatologicznego i nie zostały wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy, wydatki te będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Co oznacza, że wartość nabytych przed rozpoczęciem działalności przedmiotów służących jej wykonywaniu podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości pod datą założenia księgi przychodów i rozchodów na podstawie dowodów ich poniesienia, mimo że nie zostały one wystawione na podatnika jako przedsiębiorcę, tylko na osobę nieposiadającą jeszcze statusu przedsiębiorcy. Może to jednak dotyczyć wyłącznie przedmiotów zaliczanych do wyposażenia, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych o wartości początkowej niższej niż 3500 zł. usług oraz innych przedmiotów, które jednak nie zaliczają się do materiałów (służących do wykonywania usług, tworzenia produktów) lub towarów handlowych. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości wyższej niż 3500 zł. są amortyzowane i tylko te odpisy zaliczane są do kosztów – patrz szerzej: art. 22a i następne Ustawy o PIT.