Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:
Czy muszę rozliczyć fundusz inwestycyjny który został otwarty w połowie 2024 roku oraz przyniósł zysk i do tej pory nie został zamknięty?
Fundusz inwestycyjny- co to tak właściwie jest?
Fundusze inwestycyjne to formy wspólnego inwestowania kapitału, w których uczestnicy powierzają swoje środki profesjonalnym zarządzającym. Są one tworzone przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych i działają na zasadzie gromadzenia pieniędzy od wielu inwestorów, a następnie lokowania ich w różnorodne aktywa, takie jak akcje, obligacje, nieruchomości czy surowce. Dzięki temu inwestorzy nawet dysponując niewielkimi kwotami, mogą uzyskać dostęp do wiele instrumentów finansowych i dywersyfikować ryzyko. Fundusze mogą być otwarte lub zamknięte – te pierwsze pozwalają na częste wpłaty i wypłaty środków, natomiast te drugie mają określoną liczbę jednostek uczestnictwa. Fundusze różnią się także strategią inwestycyjną – jedne koncentrują się na rynku akcji, inne na obligacjach czy inwestycjach alternatywnych. Ich działalność jest regulowana przez Komisję Nadzoru Finansowego, co zapewnia pewien poziom bezpieczeństwa dla uczestników. Dzięki profesjonalnemu zarządzaniu fundusze pozwalają osobom bez doświadczenia inwestycyjnego na uczestniczenie w rynku finansowym.
Założenie funduszu inwestycyjnego wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych i prawnych. Towarzystwo funduszy inwestycyjnych, które chce stworzyć fundusz, musi uzyskać zgodę KNF oraz opracować statut funduszu określający jego zasady działania. Następnie należy zgromadzić kapitał początkowy, który pozwoli na rozpoczęcie inwestycji – w przypadku funduszy otwartych minimalna kwota może wynosić kilka milionów złotych. Po uruchomieniu funduszu inwestorzy mogą nabywać jego jednostki uczestnictwa (dla funduszy otwartych) lub certyfikaty inwestycyjne (dla funduszy zamkniętych). Zarządzający funduszem na bieżąco analizują rynek, podejmują decyzje inwestycyjne i dostosowują strategię do zmieniających się warunków. Koszty zarządzania funduszem obejmują m.in. opłaty za zarządzanie, prowizje oraz koszty transakcyjne, które są pokrywane z aktywów funduszu. Fundusze mogą być dostępne dla szerokiego grona inwestorów lub ograniczone do określonych grup, np. inwestorów profesjonalnych.
Zyski z funduszy inwestycyjnych pochodzą głównie ze wzrostu wartości aktywów, w które są lokowane środki uczestników, oraz z wypłacanych dywidend lub odsetek. W zależności od rodzaju funduszu i jego strategii inwestycyjnej możliwe stopy zwrotu mogą być różne – fundusze akcyjne cechują się wyższym potencjalnym zyskiem, ale także większym ryzykiem, natomiast fundusze obligacyjne są stabilniejsze, lecz dają mniejsze zwroty. Jednym z kluczowych atutów funduszy inwestycyjnych jest możliwość dywersyfikacji ryzyka – inwestor nie musi lokować całego kapitału w jednym instrumencie finansowym, lecz korzysta z szerokiego portfela aktywów. Kolejną zaletą jest profesjonalne zarządzanie – specjaliści analizują rynki, wybierają najlepsze inwestycje i dostosowują strategię do warunków ekonomicznych. Fundusze oferują również dużą elastyczność, ponieważ inwestor może w każdej chwili sprzedać swoje jednostki uczestnictwa (w przypadku funduszy otwartych). Należy jednak pamiętać, że inwestowanie w fundusze wiąże się z ryzykiem straty kapitału, zwłaszcza w przypadku funduszy agresywnych. Mimo to dla wielu osób jest to atrakcyjna forma pomnażania oszczędności bez konieczności aktywnego zarządzania własnym portfelem inwestycyjnym.
A co z podatkami?
Fundusze inwestycyjne, działające na rynku finansowym, podlegają określonym regulacjom podatkowym, które zależą od ich struktury i charakteru działalności. W Polsce fundusze inwestycyjne otwarte i fundusze inwestycyjne zamknięte korzystają z tzw. zwolnienia podmiotowego z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Oznacza to, że same fundusze nie płacą podatku od osiągniętych zysków kapitałowych, co pozwala na efektywniejsze reinwestowanie środków. Jednak inwestorzy, którzy uzyskują dochody z funduszy – np. ze sprzedaży jednostek uczestnictwa lub wypłaty zysków z certyfikatów inwestycyjnych – muszą rozliczyć się z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Standardowa stawka podatku od zysków kapitałowych, nazywana potocznie „podatkiem Belki”, wynosi 19% i jest naliczana od dochodu uzyskanego przez inwestora. W przypadku funduszy zagranicznych obowiązują dodatkowe przepisy, które mogą wiązać się z koniecznością uwzględnienia międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Poza podatkiem od zysków kapitałowych fundusze inwestycyjne mogą również podlegać innym obowiązkom podatkowym, np. związanym z podatkiem VAT czy opłatami transakcyjnymi. Co do zasady, usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi są zwolnione z VAT, co oznacza, że towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) nie muszą naliczać tego podatku od prowizji za zarządzanie. Jednak same fundusze, dokonując inwestycji w określone aktywa, mogą pośrednio ponosić koszty związane z VAT – np. przy zakupie usług doradczych lub prawnych. Ponadto w niektórych przypadkach mogą obowiązywać podatki od transakcji finansowych, szczególnie jeśli fundusz inwestuje na rynkach zagranicznych, gdzie tego typu regulacje są bardziej restrykcyjne. Fundusze inwestycyjne muszą także regularnie raportować swoje dochody i strukturę aktywów do organów podatkowych, zapewniając przejrzystość finansową i zgodność z obowiązującym prawem.
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.
Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
Dziękujemy
Stan prawny: 25 marca 2025 r.
Podstawa prawna:
1) Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i ich zarządzaniu (Dz.U. 2004 nr 146 poz. 1546, z późn. zm.)
2) Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) (Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86, z późn. zm.)
3) Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350, z późn. zm.)
