Działalność nierejestrowana cz. 1

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące działalności nierejestrowanej w następującym stanie faktycznym.

W chwili obecnej nie mam założonej firmy, nie mam stowarzyszenia, fundacji ani organizacji (w przyszłości nie wykluczam takiej opcji). Aby możliwie szybko podjąć się realizacji projektów chcę na początku ograniczyć koszty, formalności i po prostu realizować swoje działania. Chciałbym na mojej stronie mieć możliwość pobierania darowizn. Wiem, że są portale crowdfundingowe, które oferują gotowe rozwiązania, ale ja chciałbym się dowiedzieć o możliwościach dodatkowej zbiórki środków bezpośrednio na prywatnej stronie internetowej i bez zakładania żadnej firmy, fundacji, stowarzyszenia, organizacji. Projekty, które chcę zrealizować to moja osobista inicjatywa w służbie społeczeństwa i bardzo mi zależy na ich szybkiej realizacji. 

Mam w związku z tym następujące pytania.

1. Jak należałoby zdefiniować moją inicjatywę? Czy będzie to działalność nierejestrowana? Chcę publikować informacje, za które nie oczekuję zapłaty. Jeśli ktoś uzna, że warto wesprzeć to przekaże darowiznę. Chcę popularyzować swoją stronę i zachęcać do przekazywania darowizn w celu rozwoju strony.  
2. Czy w moim przypadku mogę zbierać darowizny na mojej prywatnej stronie internetowej? Czy są jakieś dokumenty regulujące darowizny?
3. Czy są jakieś limity darowizn, które mogę miesięcznie otrzymać? Z tego, co się orientuję musiałbym rejestrować darowizny i sprawdzać, czy w okresie 5 lat nie przekroczona została kwota dla darczyńcy w zależności od pokrewieństwa i po przekroczeniu zgłosić do US.

Definicja działalności nierejestrowej została zawarta w art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, zgodnie z którą nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Działalność nierejestrowana to sposób na sprawdzenie swojego pomysłu na biznes. Dzięki niej możemy sprzedawać swoje produkty i usługi bez zakładania firmy.

Należy podkreślić, że zasady prowadzenia nierejestrowanej są zbliżone do prowadzenia działalności wpisanej do CEIDG. To czym różni te dwie formy to przede wszystkim limit osiąganych przychodów. Działalność nierejestrowa jest, co do zasady, działalnością gospodarczą na gruncie prawa cywilnego, a osoby, które prowadzą taką działalność, mają obowiązek respektować prawa konsumentów, w tym wykonywać obowiązki informacyjne, np. w zakresie udzielania informacji o prawie odstąpienia od umowy zawieranej na odległość.

Osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności nierejestrowej powinna pamiętać o kilku istotnych kwestiach, a mianowicie o tym, że:

1. w okresie jej prowadzenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym, tym samym nie może korzystać z ochrony, którą te ubezpieczenia gwarantują, np. z prawa do świadczeń (m.in. w razie choroby, macierzyństwa czy wypadku przy pracy),
2. okres prowadzenia działalności nierejestrowej nie zostanie uwzględniony przy ustalaniu jej prawa do emerytury lub renty,
3. może złożyć w dowolnym terminie wniosek o wpis do CEIDG - wtedy działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku,
4. przepisów o działalności nierejestrowej nie stosuje się do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej.

Jak wskazaliśmy, działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą. W związku z tym osiągany w jej ramach przychód nie może być zaliczany do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT. Również pozostałe regulacje ustawy PIT odnoszące się do działalności gospodarczej (np. w zakresie ustalania przychodów czy kosztów z działalności) nie znajdują zastosowania do działalności nierejestrowanej.

W tym zakresie należy sięgnąć do treści art. 20 ust. 1ba ustawy PIT. W przepisie wskazano, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się również przychody osiągane z działalności nierejestrowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Natomiast zgodnie z art. 20 ust. 1bb ustawy PIT w razie przekroczenia limitu przychodu należnego określonego dla działalności nierejestrowanej uznaje się, że podatnik, poczynając od dnia złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a jeżeli wniosek nie został złożony, to poczynając od dnia następującego po dniu, w którym nastąpił bezskuteczny upływ terminu 7-dniowego, uzyskuje przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, tj. z działalności gospodarczej.

W świetle powyższego należy wskazać, że przychody z działalności nierejestrowanej są zaliczane do osobnego źródła przychodów, jakimi są tzw. inne źródła przychodów.

W przypadku innych źródeł przychodów działają ogólne zasady opodatkowania, które wskazują, że obowiązuje podatek wynikający ze skali podatkowej pochodzącej z art. 27 ust. 1 ustawy PIT.

Działalność nierejestrowana podlega opodatkowaniu od dochodu, którym jest różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztami uzyskania przychodów. Warto podkreślić, że w zakresie kosztów nie mamy do czynienia z ich ryczałtowym czy też procentowym określeniem. Koszty są uwzględniane w wysokości faktycznie poniesionej, co oznacza, że podatnik powinien zadbać o ich prawidłowe udokumentowanie. Z dokumentów tych musi wynikać, że poniesiony wydatek ma związek z prowadzoną działalnością nierejestrowaną i został poniesiony w tym celu.

Nawet jeżeli celem Użytkownika nie jest sprzedaż czy świadczenie usług – otrzymane środki finansowe należy dokumentować. W naszej ocenie działalność opisana przez Użytkownika ma charakter działalności nierejestrowanej. W razie przekroczenia dozwolonego limitu przychodu z darowizn (limit to 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, który aktualnie wynosi 2700 zł) należy zarejestrować działalność gospodarczą. Osoba ją wykonująca ma w takim wypadku obowiązek złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie.

Darowizny należy odnotować w uproszczonej ewidencji sprzedaży. Przepisy nie przewidują określonego wzoru ani nie narzucają konkretnego sposobu jej prowadzenia. Dlatego można prowadzić ją papierowo (np. w zeszycie) lub elektronicznie. Ważne jest jednak, że wpisy do ewidencji powinny być dokonywane codziennie, a najpóźniej przed rozpoczęciem sprzedaży (otrzymania darowizny) następnego dnia.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Stan prawny na dzień: 19 września 2023 r.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1230).