Czy można starać się o wyższe odszkodowanie z OC po 2 latach od stłuczki? - mikroPorady.pl

Użytkownik zapytał: „2 lata temu mój samochód miał stłuczkę z innym. Dostałam jakieś pieniądze z OC, ale mało i chciałam starać się o więcej. Czy jeszcze mogę, czy już po terminach?”

Poniżej przedstawiamy odpowiedź opartą o aktualne przepisy i orzecznictwo.

Przedawnienie roszczeń z ubezpieczenia OC – co mówi prawo?

W przypadku szkody powstałej w wyniku kolizji drogowej, poszkodowany może dochodzić roszczeń od ubezpieczyciela sprawcy na podstawie przepisów o ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej. Kwestia przedawnienia takich roszczeń została szczegółowo uregulowana w art. 819 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z § 3 tego przepisu:

„W wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela [...] przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym”.

Z kolei art. 442¹ § 1 k.c. wskazuje, że:

„Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia”.

W praktyce oznacza to, że od momentu, gdy szkoda została zgłoszona, a towarzystwo ubezpieczeniowe wydało decyzję w sprawie wypłaty świadczenia, rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia.

Przerwanie biegu przedawnienia – istotne znaczenie decyzji ubezpieczyciela

Szczególne znaczenie ma art. 819 § 4 k.c., który stanowi, że bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany przez zgłoszenie szkody lub konkretnego roszczenia. Po takim zgłoszeniu termin biegnie na nowo od dnia, w którym ubezpieczyciel doręczył pisemną decyzję o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Ustawodawca wskazał wyraźnie, że:

"Bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia."

Co istotne, przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący – strony nie mogą ustalić inaczej, nawet na korzyść poszkodowanego.

Jak liczyć termin przedawnienia w analizowanej sytuacji?

Jeśli decyzja ubezpieczyciela została wydana 18 września 2023 r. i zakłada się, że została doręczona tego samego dnia, to trzyletni termin przedawnienia upłynie 18 września 2026 r.

Do tego czasu użytkownik ma pełne prawo dochodzić dodatkowej kwoty odszkodowania – np. w sytuacji, gdy uzna, że wcześniej wypłacona suma nie pokrywa w pełni poniesionych strat (np. kosztów naprawy, holowania, utraty wartości pojazdu, utraconych korzyści).

Jakie działania można podjąć przed upływem terminu?

Aby zabezpieczyć swoje roszczenia, użytkownik może:

ponownie zgłosić szkodę i przedstawić nowe okoliczności (np. ekspertyzę rzeczoznawcy),
wystąpić z pisemnym wezwaniem do zapłaty do ubezpieczyciela (najlepiej za potwierdzeniem odbioru),
złożyć reklamację, odwołanie lub skargę do Rzecznika Finansowego,
wnieść pozew do sądu cywilnego o dopłatę odszkodowania.

Każde z tych działań może skutkować przerwaniem lub zawieszeniem biegu przedawnienia – co dodatkowo wydłuży czas na dochodzenie roszczenia.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Co jeszcze warto wiedzieć?

Oświadczenie ubezpieczyciela musi spełniać wymogi formalne, np. zawierać uzasadnienie, wskazanie podstawy prawnej i być sporządzone na piśmie.
Bieg przedawnienia nie dotyczy roszczeń ubezpieczyciela wobec ubezpieczonego – przepis art. 819 § 4 k.c. chroni wyłącznie poszkodowanego.
Przerwanie przedawnienia przez zgłoszenie roszczenia działa niezależnie od tego, czy towarzystwo ubezpieczeniowe prowadzi jeszcze postępowanie likwidacyjne.

Podsumowanie

W przypadku otrzymania zaniżonego odszkodowania z OC, użytkownik nadal może dochodzić dopłaty – o ile nie upłynął termin przedawnienia liczony od dnia doręczenia decyzji ubezpieczyciela. Jeżeli decyzja została doręczona 18 września 2023 r., roszczenie nie ulegnie przedawnieniu wcześniej niż 18 września 2026 r.

Do tego czasu można podjąć skuteczne działania, aby uzyskać wyższą kwotę odszkodowania, w szczególności w razie nowych dowodów na zaniżenie wypłaty.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2024 poz. 1061 t.j.)
Komentarz: D. Maśniak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2025

Stan prawny na dzień: 3 czerwca 2025 r.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Przedawnienie roszczeń - terminy

Przygotowując materiał dotyczący przedawnienia roszczeń, na wstępie należałoby wyjaśnić co to jest roszczenie. Zgodnie z definicją wskazaną w komentarzu do ustawy kodeks cywilny „roszczenie to uprawnienie polegające na możliwości domagania się od indywidualnie określonej osoby (lub grupy indywidualnie określonych osób) jakiegoś zachowania się. Istnienie roszczenia jest więc konsekwencją nałożenia przez normę prawną na konkretnego adresata lub grupę konkretnych adresatów obowiązku jakiegoś postępowania względem innej osoby”.[1]

Zgodnie z brzmieniem przepisów obowiązującej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (dalej jako: „kodeks cywilny”), z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w kodeksie cywilnym, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu po upływie określonego terminu.

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Zasadą ogólną przyjętą w kodeksie cywilnym jest, że o ile przepisy nie stanowią inaczej, wszystkie roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu po upływie sześciu lat, a roszczenia o świadczenia okresowe oraz roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – po upływie trzech lat. Zgodnie z zasadą ogólną, koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

W kodeksie cywilnym wskazano wiele odstępstw od powyżej wskazanej reguły m.in. dla:

roszczeń wynikających z umowy zlecenia;
roszczeń wynikających z umowy o dzieło
roszczeń wynikających z rękojmi;
roszczeń wynikających z umowy przewozu;
roszczeń wynikających z umowy najmu;
roszczeń wynikających z umowy pożyczki;
roszczeń wynikających z umowy ubezpieczenia;
roszczeń wynikających z umowy składu;
roszczeń wynikających z zachowku;

i wielu innych.

[1] P. Machnikowski [w:] Kodeks cywilny..., red. E. Gniewek, 2010, kom. do art. 117, nb 2

Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT