Rozszerzenie kontroli KAS i PIP

Od 1 marca weszła w życie Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej.

Te nowe regulacje i zmiany istotnych obowiązków przedsiębiorców znacznie zmieniły i poszerzyły także zakres kontroli, które będzie przeprowadzała Krajowa Administracja Skarbowa i Państwowa Inspekcja Pracy.

Krajowa Administracja Skarbowa łączy kompetencje administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej.

Organami KAS są minister właściwy do spraw finansów publicznych, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej, naczelnik urzędu skarbowego oraz naczelnik urzędu celno-skarbowego.

Do najważniejszych dla przedsiębiorców zadań KAS należy m.in:

• Ściganie, pobór, naliczanie i rozliczanie podatków i innych opłat publicznoprawnych oraz należności celnych
• obejmowanie towarów procedurami celnymi i regulowanie sytuacji towarów związanych z przywozem i wywozem towarów;
• wykonywanie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych oraz wykonywanie zabezpieczenia należności pieniężnych;
• wykonywanie audytu, czynności audytowych i urzędowego sprawdzenia;
• przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
• rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, a także zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców;
• rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących towarów, którymi obrót podlega zakazom lub ograniczeniom na mocy przepisów prawa polskiego, przepisów prawa Unii Europejskiej lub umów międzynarodowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, jeżeli zostały ujawnione przez Służbę Celno- Skarbową.

Każdy z nowych 16 naczelników urzędu celno-skarbowego może przeprowadzić kontrolę każdej firmy w dowolnym miejscu kraju. Kontrole przez KAS będą mogły być przeprowadzone bez wcześniejszego uprzedzenia przedsiębiorcy. Jeżeli KAS uzna, że działania podatnika naruszają przepisy (np. poprzez zatajanie dochodów oraz uznają, że istnieją okoliczności do niezwłocznego przeprowadzenia kontroli) KAS uprawniona jest do wszczęcia kontroli na podstawie samej legitymacji służbowej funkcjonariusza, który posiada prawo do żądania wszystkich dokumentów, w tym dokumentów objętych tajemnicą przedsiębiorcy, funkcjonariusz ma także prawo zabezpieczyć lub zażądać wydania towarów przedsiębiorcy oraz środków przewozowych, środków łączności i urządzeń technicznych.

Podatnik będzie miał dwa tygodnie na wdrożenie zaleceń i ewentualną naprawę sytuacji. Istotna jest kwestia braku możliwości odwołania się do organu II instncji od decyzji wydanych po przeprowadzeniu kontroli celno-skarbowej. Organem I instancji jest naczelnik urzędu celno-skarbowego od jego decyzji nie przysługuje odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej (nowy organ II instancji, który zastąpił dzisiejsze izby skarbowe i celne). Odwołanie skarżącego podatnika rozpatrywane jest ponownie przez naczelnika UCS, czyli ten sam organ, który wydał decyzję w I instancji. Następnie podatnik może jedynie wnieść skargę do sądu administracyjnego.

W związku z nowelizacją m.in. ustawy o minimalnym wynagrodzeniu rozszerzono także katalog zadań Państwowej Inspekcji Pracy wprowadzając do jego zakresu m.in. kontrolę wypłacania wynagrodzenia przysługującego z umowy zlecenia i o świadczenie usług. Wiąże się to to też z kontrolą czasu pracy oraz dokumentowania czasu pracy zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o prace jak i umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług.

Państwowa Inspekcja Pracy może nałożyć na przedsiębiorców grzywnę z tytułu wypłacania zleceniobiorcy lub usługobiorcy stawki za godzinę niższej niż obowiązująca stawka minimalna przedsiębiorca, kara grzywny została wynosi od 1000 zł do 30 000 zł.

Podobnie zmiany w zakresie ubezpieczeń społecznych i prawa prazy oraz kompetencjach Państwowej Inspekcji Pracy powodują, że przedsiębiorcy powinno dokonać przeglądu wdrożenia obowiązków wnikających ze zmianą przepisów dla ograniczenia ryzyk wynikających z szerszych zakresów kontroli i zaostrzenia sankcji.

Podstawa prawna:

• Ustawa o krajowej administracji skarbowej z dnia 16 listopada 2016 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 768)