Zakup samochodu używanego na firmę – co zrobić, gdy pojazd zaczyna się psuć? - mikroPorady.pl

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:

Kupiłem samochód używany (65 tys. km przebiegu). Samochód był w bardzo dobrym stanie, niestety po przejechaniu ok. 2 000 km zaczął się psuć. Czy mogę oczekiwać, że sprzedawca zwróci mi koszty naprawy? Wcześniej byliśmy u mechanika i wydawało się, że wszystko jest ok

Czy mogę żądać zwrotu kosztów?

Co do zasady, sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej, które istniały w chwili jej wydania, nawet jeśli ujawniły się później (art. 556 k.c.). Oznacza to, że jeżeli samochód miał ukrytą wadę, kupujący może żądać m.in. zwrotu kosztów naprawy, obniżenia ceny albo – w przypadku istotnej wady – odstąpienia od umowy.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku rzeczy używanych nie każde uszkodzenie będzie traktowane jako wada w rozumieniu kodeksu cywilnego.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. I NSNc 171/20 wskazał, że:

„Przepisy o rękojmi za wady fizyczne rzeczy mają zastosowanie zarówno do rzeczy nowych, jak i używanych. W przypadku rzeczy używanych nie obejmują jednak wad fizycznych będących następstwem używania rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem.”

Podobnie w uchwale z dnia 21 marca 1977 r., sygn. III CZP 11/77, Sąd Najwyższy podkreślił, że przy kupnie rzeczy używanych kupujący musi liczyć się z normalnym zużyciem, które zmniejsza wartość i użyteczność rzeczy, a ryzyko awarii jest naturalną konsekwencją eksploatacji.

Oznacza to, że jeżeli usterki są skutkiem naturalnego zużycia pojazdu, sprzedawca nie ponosi za nie odpowiedzialności.

Jakie mam prawa z rękojmi?

Kupujący prowadzący działalność gospodarczą (zakup „na firmę”) co do zasady ma te same prawa z rękojmi, jak konsument – chyba że w umowie rękojmia została wyłączona lub ograniczona.

W ramach rękojmi można:

zgłosić sprzedawcy reklamację,
żądać zwrotu kosztów naprawy lub jej wykonania,
żądać obniżenia ceny,
w przypadku istotnej wady – odstąpić od umowy.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Co zrobić krok po kroku?

Zgromadź dokumenty – umowę sprzedaży, fakturę, potwierdzenia napraw, dokumentację serwisową.
Zasięgnij opinii rzeczoznawcy lub niezależnego mechanika – kluczowe jest wykazanie, że przyczyna awarii istniała już w chwili sprzedaży.
Złóż reklamację do sprzedawcy w ramach rękojmi, najlepiej pisemnie, wskazując usterki i żądanie (np. zwrot kosztów naprawy).
Wyznacz termin na odpowiedź – np. 14 dni.
Rozważ polubowne rozwiązanie – np. dodatkowe badanie pojazdu w warsztacie wskazanym przez sprzedawcę, czy wykorzystanie ubezpieczenia serwisowego, jeśli zostało zawarte.
Jeśli sprzedawca odmówi – pozostaje droga sądowa.

Podsumowanie

Sprzedawca używanego samochodu odpowiada tylko za takie wady, które istniały w chwili sprzedaży. Usterki będące skutkiem normalnej eksploatacji nie stanowią podstawy do roszczeń. Kluczowe znaczenie ma ekspertyza potwierdzająca, że wada miała charakter ukryty i występowała już przy wydaniu pojazdu.

W przeciwnym razie, koszt naprawy obciąża kupującego jako naturalny element ryzyka zakupu rzeczy używanej.

Stan prawny: 29 września 2025 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm.)
Wyrok SN z 30 czerwca 2021 r., sygn. I NSNc 171/20
Uchwała SN z 21 marca 1977 r., sygn. III CZP 11/77

Umowa spedycji a umowa przewozu

Zarówno umowa spedycji, jak i umowa przewozu zostały zdefiniowane przepisami Kodeksu Cywilnego (dalej: „k.c.”) i wchodzą w skład zagadnień prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 774 k.c. przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Umową spedycji jest natomiast umową, na mocy której, spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Jednocześnie spedytor może występować w imieniu własnym albo w imieniu dającego zlecenie. (art. 794 § 1 i § 2 k.c.). W przypadku umowy przewozu istotne pozostaje zatem przemieszczenie, czyli zmiana miejsca położenia rzeczy od chwili nadania czy osób, od momentu zajęcia miejsca w środku transportowym, na miejsce przeznaczenia osiągnięte w chwili wykonania umowy. Elementami przedmiotowo istotnymi umowy przewozu są: oznaczenie punktów początkowego i końcowego świadczenia przewozowego, określenie wielkości wynagrodzenia należnego przewoźnikowi oraz wskazanie przedmiotu przewozu.

W przypadku spedycji podkreśla się, że pojęcie spedycji występuje w znaczeniu ekonomicznym i prawniczym. W ujęciu ekonomicznym spedycja oznacza działalność zarobkową, polegającą na organizowaniu przemieszczania ładunków w zastępstwie zleceniodawcy oraz wykonywaniu związanych z tym czynności, z wyjątkiem samego przewozu, przeładunku i czynności dodatkowych. Natomiast w ujęciu prawniczym, stosownie do ustawowej definicji umowy spedycji, przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do wysłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Istota tego rodzaju umowy sprowadza się zatem do wykonania wszelkiego rodzaju usług pobocznych względem usługi przewozu, ułatwiających jej wykonanie, jednak niebędącą usługą przewozu, o której mowa w art. 774 k.c. Umowy spedycji jest zatem umową towarzyszącą umowie przewozu. Nie jest przy tym wykluczone, że sam spedytor, będący równocześnie przewoźnikiem, dokona przewozu towaru, jednak wówczas uznać należy, że doszło do wykonania przewozu w oparciu o odrębne zobowiązanie.

Jak wskazano, umowa spedycji może być i zwykle jest umową towarzyszącą umowie przewozu, co może rodzić pewnego rodzaju problemy w zakresie odróżnienia obydwu typów umów. Jak jednak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 grudnia 2014 r. sygn. akt: I ACa 461/14 w przypadku, gdy podstawowym obowiązkiem zleceniobiorcy jest dokonanie przewozu rzeczy, to w celu usunięcia wątpliwości czy strony łączy umowa przewozu, czy umowa spedycji, niezbędne jest ustalenie, czy do jego obowiązków należą także czynności związane z organizacją przewozu, kwalifikowane jako czynności spedycyjne.

Pobierz poradnik