Pytanie z dnia 19 grudnia 2014
Przedstawiony problem prawny: Obowiązek pracodawcy zapoznania pracowników z regulaminem pracy.
Odpowiedź na problem prawny:
Z przytoczonego stanu faktycznego wynika, iż zarząd stowarzyszenia planuje wprowadzić regulamin pracy. Pytanie dotyczy obowiązku akceptacji regulaminu przez zatrudnionych pracowników oraz ewentualnych sankcji w przypadku braku takiej akceptacji.
Zgodnie z art. 104 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: KP), regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Regulaminu takiego nie wprowadza się, jeżeli w powyższym zakresie obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy lub gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników.
Jak wynika z art. 1043 KP, regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Co ważniejsze, Kodeks przewiduje obowiązek po stronie pracodawcy do zapoznania pracownika z treścią regulaminu pracy przed rozpoczęciem przez niego pracy. Fakt ten powinien zostać uwidoczniony w aktach osobowych pracownika. Pracownik powinien podpisać stosowne oświadczenie o zapoznaniu się z regulaminem pracy, które powinno znajdować się w części B jego akt osobowych.
Jednocześnie wskazujemy, iż zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 1997 r. (sygn. akt I PKN 77/97), odmowa ze strony pracownika zapoznania się z regulaminem pracy jest wystarczającym powodem do wypowiedzenia mu umowy o pracę.
Wartym podkreślenia przy tym jest również to, ze przepisy prawa pracy nie przewidują po stronie pracownika obowiązku zaakceptowania regulaminu pracy, z uwagi na to, że postanowienia regulaminu są dla niego wiążące od dnia wejścia ich w życie. Istotne jest jedynie zapoznanie pracownika z regulaminem i podpisanie przez niego oświadczenia, iż się z nim zapoznał.
Naruszenie postanowień regulaminu może doprowadzić do odpowiedzialności porządkowej z art. 108 KP, o czym pouczenie powinno być zawarte w samej treści regulaminu. Zgodnie z tym przepisem, za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować 1) karę upomnienia, 2) karę nagany.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz. U. 2014 poz. 1502).
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika
- (Dz. U. 1998 nr 161 poz. 1106).
Stan prawny aktualny na dzień 29 grudnia 2014 r.