Jednoosobowe spółki z o.o., a co z ZUSem?

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi w następującym stanie faktycznym:

Jak aktualnie ZUS i aktualne wykładnie traktują jednoosobowe spółki z o.o.? Czy takie spółki podlegają obowiązkowej opłacie składek do ZUS? Lub inną hipotetyczna sytuacja spółka z udziałem dwuosobowym w stosunku 99prpcent do 1procenta udziałów?

Co to jest działalność gospodarcza?

Działalność gospodarcza to każda zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu w sposób ciągły. Oznacza to, że przedsiębiorca musi podejmować systematyczne działania w celu osiągnięcia zysku, prowadząc je na własną odpowiedzialność. Taka działalność może być prowadzona zarówno przez osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Wskazane osoby prawne mogą prowadzić swoją działalność np.: jako spółka kapitałowa. Istotnym elementem działalności gospodarczej jest jej zorganizowanie, czyli podjęcie przez przedsiębiorcę pewnego wysiłku związanego z jej prowadzeniem. Można to rozumieć chociażby poprzez wynajęcie lokalu, określenie formy organizacyjno-prawnej czy prowadzeniu działań marketingowych. Ciągłość działalności oznacza, że nie może być ona jednorazowym przedsięwzięciem, lecz powinna być prowadzona w sposób regularny. Istotnym jest tu nastawienie na kontynuację i powtarzalność czynności zmierzających do określonego celu. Oznacza to, że działalność nie musi być prowadzona nieprzerwanie przez długi okres, wystarczającym będzie by czynności były wykonywane również w przyszłości (np. działalność sezonowa).

Istnieje kilka podstawowych rodzajów działalności gospodarczej, które różnią się charakterem i celem prowadzenia. Pierwszym z nich jest działalność produkcyjna, polegająca na wytwarzaniu dóbr materialnych, np. produkcja mebli, ubrań czy urządzeń elektronicznych. Kolejnym rodzajem jest działalność handlowa, której głównym celem jest sprzedaż produktów, zarówno w formie stacjonarnej, jak i internetowej. Trzeci typ to działalność usługowa, obejmująca szeroki zakres usług, takich jak usługi transportowe, doradcze, edukacyjne czy informatyczne. Istnieje również działalność rolnicza, która obejmuje uprawę roślin i hodowlę zwierząt, a także działalność budowlana, zajmująca się wznoszeniem budynków i infrastruktury.

Każdy rodzaj działalności gospodarczej wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych i prawnych. Przedsiębiorca musi wybrać odpowiednią formę opodatkowania oraz zarejestrować działalność w odpowiednich urzędach, takich jak CEIDG lub KRS. Niektóre branże wymagają również uzyskania odpowiednich koncesji lub licencji, np. działalność transportowa czy farmaceutyczna. Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się także z obowiązkami wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz urzędu skarbowego. Wybór rodzaju działalności powinien być przemyślany i dostosowany do posiadanych zasobów, kompetencji, obowiązujących przepisów oraz zapotrzebowania rynku.

 

Działalność gospodarcza, a ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) odgrywa kluczową rolę w działalności gospodarczej, ponieważ każdy przedsiębiorca, nawet CI prowadzący jednoosobową firmę lub spółkę cywilną, ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Składki te obejmują ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne oraz – opcjonalnie – chorobowe. Na początku działalności przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych stawek, takich jak „Ulga na start” (zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwsze 6 miesięcy) oraz „Mały ZUS” (niższe składki przez kolejne 24 miesiące). Po tym okresie obowiązuje pełna składka ZUS, której wysokość jest ustalana corocznie i zależy od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce.

W 2025 roku pełne składki ZUS (bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) wynosi 1646,47 zł miesięcznie, natomiast składka zdrowotna zależała od formy opodatkowania i dochodu przedsiębiorcy – np. przy podatku liniowym wynosi 4,9% dochodu, a przy skali podatkowej 9%. Regularne opłacanie składek jest istotne, ponieważ zapewnia przedsiębiorcy prawo do świadczeń emerytalnych, rentowych, zasiłku chorobowego oraz dostępu do publicznej opieki zdrowotnej. Brak terminowych wpłat może skutkować naliczaniem odsetek, a w skrajnych przypadkach – egzekucją należności przez ZUS.

 

Jednoosobowe spółki z.o.o. - jakie zalety, a jakie wady?

Jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) to forma prawna działalności gospodarczej, w której całość udziałów należy do jednego wspólnika. Oznacza to, że osoba fizyczna lub prawna zakłada spółkę, stając się jej jedynym właścicielem. Mimo że jest to działalność jednoosobowa, to spółka z o.o. posiada odrębną osobowość prawną, co oznacza, że sama odpowiada za swoje zobowiązania i może zawierać umowy we własnym imieniu. Rejestracja jednoosobowej spółki z o.o. odbywa się w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), a jej funkcjonowanie regulowane jest przez m.in.: przepisy Kodeksu spółek handlowych. Taka forma działalności jest często wybierana przez przedsiębiorców, którzy chcą ograniczyć swoją odpowiedzialność majątkową.

Główną różnicą między jednoosobową działalnością gospodarczą (JDG) a jednoosobową spółką z o.o. jest kwestia odpowiedzialności za zobowiązania. W JDG przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy, natomiast w spółce z o.o. odpowiedzialność ogranicza się do wysokości kapitału zakładowego, który wynosi minimum 5 000 zł. Kolejną różnicą jest sposób opodatkowania – w JDG dochód właściciela opodatkowany jest jako dochód osoby fizycznej, podczas gdy w spółce z o.o. obowiązuje podatek CIT oraz ewentualny podatek dochodowy od wypłaconych dywidend. Spółka z o.o. wymaga również prowadzenia pełnej księgowości, co oznacza większe obowiązki administracyjne i wyższe koszty obsługi księgowej w porównaniu do JDG.

Jednoosobowa spółka z o.o. ma zarówno zalety, jak i wady. Do największych plusów należy ograniczona odpowiedzialność właściciela, co w pewnym stopniu chroni jego prywatny majątek w przypadku problemów finansowych spółki. Jest to również forma umożliwiająca łatwiejsze pozyskanie inwestorów i rozwój działalności na większą skalę. Spośród minusów należy wymienić wyższe koszty prowadzenia firmy, obowiązek pełnej księgowości oraz podwójne opodatkowanie. Dodatkowo właściciel spółki nie podlega ubezpieczeniom w ZUS jako przedsiębiorca, co oznacza konieczność zgłoszenia się do ubezpieczeń jako pracownik lub opłacania składek na innych zasadach. Pomimo tych wad, jednoosobowa spółka z o.o. może być atrakcyjną opcją dla przedsiębiorców chcących minimalizować ryzyko finansowe i rozwijać swoją działalność w bardziej sformalizowanej strukturze.

 

Jednoosobowe spółki z.o.o. kontra Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Opłacanie składek ZUS przy prowadzeniu jednoosobowej spółki z o.o. różni się od sytuacji w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej. Właściciel takiej spółki nie jest uznawany za przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach społecznych, dlatego nie podlega obowiązkowemu ZUS-owi tak jak osoba prowadząca JDG. Oznacza to, że jedyny wspólnik spółki z o.o. nie musi opłacać składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, co może być istotną oszczędnością. Jednak brak składek ZUS oznacza również brak ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, dlatego przedsiębiorca musi sam zadbać o swoje zabezpieczenie, np.: poprzez dobrowolne ubezpieczenie w ZUS lub zatrudnienie się na umowę o pracę w innej firmie.

Jeśli jednak właściciel jednoosobowej spółki z o.o. zdecyduje się zatrudnić w niej jako członek zarządu na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub kontraktu menedżerskiego, wówczas podlega składkom ZUS na zasadach przewidzianych dla tych form zatrudnienia. Umowa o pracę wiąże się z pełnym oskładkowaniem, natomiast umowa zlecenia może podlegać składkom w zależności od innych źródeł dochodu. Warto także pamiętać, że jeśli w spółce pojawi się drugi wspólnik, np. poprzez przekazanie mu minimalnej części udziałów, spółka przestaje być jednoosobowa, a jej właściciele nie podlegają obowiązkowym składkom ZUS jako przedsiębiorcy. Wybór formy prowadzenia działalności powinien więc uwzględniać zarówno koszty ubezpieczeń, jak i przyszłe zabezpieczenie emerytalne.

 

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w  https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy 

 

Stan prawny: 31 stycznia 2025 r.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 6 marca 2018r. - prawo przedsiębiorców (Dz.U.2024.236 t.j.)
2. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych ( Dz.U.2024.0.18 t.j.)
3. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2024.0.497 t.j.)