Porady eksperta

Zbycie udziałów w spółce zajętych przez Komornika

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące zbycia udziałów w spółce, które aktualnie są przedmiotem zabezpieczenia w postępowaniu egzekucyjnym. Czy istnieją przeszkody prawne, które mogą uniemożliwić przeprowadzenie wydzielenia zorganizowanej części spółki do nowej spółki z powodu zajęcia części udziałów? Użytkownik wskazał, że wartość udziałów przekracza kwotę zabezpieczona przez komornika.

Na wstępnie należy wskazać, że sam fakt zajęcia posiadanych udziałów przez Komornika stanowi przeszkodę w ich zbyciu. Z mocy samego zajęcia wierzytelności powstaje bowiem wyłączne prawo komornika do dysponowania i rozporządzania prawami majątkowymi z udziałów. Od tego czasu dłużnikowi nie wolno rozporządzać, obciążać, ani realizować zajętego prawa, jak również nie wolno mu pobierać żadnego świadczenia przysługującego z zajętego prawa.

Powyższe wynika z art. 910 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym:

Do egzekucji z praw majątkowych komornik przystąpi przez zajęcie prawa. W tym celu komornik:
1) zawiadomi dłużnika, że nie wolno mu rozporządzać, obciążać ani realizować zajętego prawa, jak również nie wolno mu pobierać żadnego świadczenia przysługującego z zajętego prawa,
2) zawiadomi osobę, która z zajętego prawa jest obciążona obowiązkiem względem dłużnika, by obowiązku tego wobec dłużnika nie realizowała, a wynikające z prawa świadczenia pieniężne uiszczała komornikowi lub na rachunek depozytowy Ministra Finansów, oraz wzywa tę osobę, by w terminie tygodnia złożyła oświadczenie, czy inne osoby roszczą sobie pretensje do zajęcia prawa, czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się lub toczyła się sprawa o zajęte prawo, jak również czy oraz o jakie roszczenie skierowana jest egzekucja do zajętego prawa”.
Ustawodawca powtarza zasadę znaną z egzekucji z innych wierzytelności, zgodnie z którą prawo jest zajęte z chwilą doręczenia zawiadomienia osobie, która z zajętego prawa jest obciążona obowiązkiem wobec dłużnika (np. spółka prawa handlowego wobec dłużnika będącego jej wspólnikiem albo akcjonariuszem). Dodatkowo stanowi, że zajęcie jest skuteczne wobec dłużnika z chwilą doręczenia mu zawiadomienia o zajęciu, a w stosunku do każdego, kto wiedział o wszczęciu egzekucji, skutki zajęcia powstają z chwilą, gdy o wszczęciu egzekucji powziął wiadomość, nawet jeżeli nie doręczono jeszcze zawiadomień osobie obciążonej obowiązkiem wobec dłużnika i dłużnikowi.

Jak podkreśla się w doktrynie, wyłączenia uprawnień korporacyjnych nie można upatrywać w wynikającym z art. 910 § 1 pkt 1 KPC zakazie realizacji przez dłużnika (wspólnika) zajętego prawa. Taki zakaz dotyczy wyłącznie praw majątkowych, nie natomiast pozostałych wynikających z uczestnictwa w spółce. Prowadzić bowiem musiałoby to do niedopuszczalnego wniosku, że wykonywanie każdego prawa korporacyjnego i w każdym przypadku w sposób negatywny wpływa na możliwość zaspokojenia wierzyciela. Ochronie interesu wierzyciela natomiast służy przydanie mu kompetencji do podejmowania czynności zachowawczych oraz możliwość sądowego powołania zarządcy. Uprawnienia wynikające z zajęcia udziałów, które może realizować wierzyciel, nie polegają na wstąpieniu we wszystkie prawa i roszczenia dłużnika. Może wykonywać jedynie takie, które po pierwsze wynikają z zajętego prawa, po drugie mają charakter majątkowy, a po trzecie takie, które są niezbędne do zaspokojenia w drodze egzekucji, czy też służą zachowaniu prawa w drodze zabezpieczenia. Dodatkowo zaś, wierzyciel może podejmować wszelkie działania niezbędne do zachowania prawa. Dopiero jeżeli zachodzi potrzeba realizacji innych uprawnień, w tym również niemajątkowych, należy zwrócić się do sądu z wnioskiem o ustanowienie zarządcy.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

W obecnej sytuacji najlepszym rozwiązaniem byłoby zwrócenie się do Komornika z pytaniem w jaki sposób rozwiązać sytuację. Obecnie wyłącznie Komornikowi przysługuje prawo do dysponowania i rozporządzania prawami majątkowymi z udziałów. Dłużnikowi nie wolno rozporządzać, obciążać, ani realizować zajętego prawa, jak również nie wolno mu pobierać żadnego świadczenia przysługującego z zajętego prawa.

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 5 grudnia 2023 r.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

Spółka osobowa a spółka kapitałowa

Spółki osobowe oraz spółki kapitałowe stanowią spółki handlowe, które zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 roku kodeks spółek handlowych (dalej jako: „k.s.h.”), która reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych.

Zawierając umowę spółki handlowej jej wspólnicy (bądź akcjonariusze) zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT