Porady eksperta

Ulga na start ZUS a praktyka specjalistyczna w miejscu odbywania rezydentury

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytanie:

W grudniu 2022 zakończyłem szkolenie specjalizacyjne w ramach rezydentury, którą odbywałem w ramach umowy o pracę. Jako lekarz specjalista chce rozpocząć pracę w ramach umowy cywilno-prawnej jako jednoosobowa działalność gospodarcza. Czy przysługuje mi ulga na start w ramach składki na ZUS?

Ulga na start została uregulowana w art. 18 ustawy Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który:

  • podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia oraz
  • nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Ulga zwalnia przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

  • na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
  • na Fundusz Pracy
  • na Fundusz Solidarnościowy.

Ulga na start nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że początkujący przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną.

Jak wynika z powyższego przepisu, z Ulgi na start nie skorzystają osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które:

  • podejmują ponownie działalność gospodarczą przed upływem co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
  • wykonują działalność na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Prawo nie definiuje pojęcia wykonywania czynności na rzecz byłego pracodawcy. Niemniej analogiczne zapisy znajdują się w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stąd przy wykładni art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców można posiłkować się doktryną i judykaturą wypracowaną na gruncie pierwszej z wymienionych regulacji. Jak wskazano wcześniej, ulga na start będzie przysługiwać tym osobom fizycznym, które nie będą wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na podstawie umowy o pracę i wykonywali czynności wchodzące w zakres aktualnie wykonywanej działalności.

Problem preferencyjnych składek często dotyczy lekarzy, którzy po stażu podyplomowym zakładają działalność i nawiązują współpracę z podmiotem szkolącym. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie mogą korzystać z preferencji, jeżeli współpracują z podmiotem leczniczym, w którym szkolili się w trybie rezydentury.

W 2020 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie (z 16 września 2020 r., sygn. akt XIII U 290/20) w sprawie dentysty, który po odbyciu stażu podyplomowego, w ramach założonej działalności, podjął współpracę z podmiotem szkolącym. Sąd uznał, że może on opłacać składki na preferencyjnych zasadach, wskazując w uzasadnieniu, że kodeksowa definicja stosunku pracy stoi w sprzeczności z treścią przepisów szczególnych ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 514), które regulują umowę o pracę w ramach stażu podyplomowego.

Sąd w przedmiotowej sprawie podkreślił także, że staż podyplomowy jest jedynie etapem w karierze zawodowej lekarza i stanowi przygotowanie do samodzielnego wykonywania tej profesji. I właśnie ten odmienny charakter umowy o pracę zawierany ze stażystą przesądził o korzystnym rozstrzygnięciu.

Odpowiadając zatem na pytanie Użytkownika wskazujemy, że aktualne stanowisko organu rentowego w zakresie przyznania ulgi na start dla początkujących lekarzy po zakończeniu rezydentury i świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy nie jest korzystne. Jednakże coraz częściej Sądy orzekają odmiennie od ZUS-u i wskazują, że staż podyplomowy jest jedynie etapem w karierze zawodowej lekarza i stanowi przygotowanie do samodzielnego wykonywania tej profesji co uprawnia ich do skorzystania z ulgi na start.

 Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

 Stan prawny na dzień: 9 stycznia 2023 r.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.).

 

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT