Pytanie z dnia 10 marca 2018
Przedstawiony problem prawny: Prowadzenie działalności gospodarczej przy jednoczesnym zatrudnieniu z tytuły umowy o pracę.
W sytuacji, gdy pracownik uzyskuje dodatkowo przychody na podstawie innych umów (z innych tytułów) mamy do czynienia ze zbiegiem tytułów do ubezpieczeń społecznych.
Taka sytuacja będzie miała przykładowo miejsce, pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, przedsiębiorca prowadzi równolegle pozarolniczą działalność gospodarczą, albo taką działalność zakłada w trakcie trwania stosunku pracy.
W przypadku zbiegu umowy o pracę z pozarolnicza działalnością gospodarczą zastosowanie znajdują analogiczne zasady jak w przypadku zbiegu umowy o pracę z umową zlecenia wykonywaną na rzecz innego podmiotu niż pracodawca i nie na jego rzecz.
Przy zbiegu umowy o pracę z działalnością gospodarczą pracownika, rodzaj tytułu do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne zależy od wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia z tytułu umowę o pracę.
W przypadku, gdy pracownik ma w umowie o pracę zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie lub gdy podstawa wymiaru składek z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie, wówczas taki pracownik będzie objęty ubezpieczeniami społecznymi wyłącznie ze stosunku pracy, a z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej będzie odprowadzał jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne, które nie są zaliczane do ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca może także dobrowolnie dodatkowo odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne.
Natomiast, jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu umowy o pracę w przeliczeniu na pełen miesiąc, będzie niższa niż minimalne wynagrodzenie (praca w niepełnym wymiarze etatu przy jednoczesnym braku zagwarantowanego w umowie o pracę minimalnego wynagrodzenia), to wówczas taka osoba będzie podlegała również ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe osób prowadzących pozarolniczą działalność finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni.
Składkę na ubezpieczenie emerytalne osoby wykonującej umowę zlecenia (umowę agencyjną lub inną umowę o świadczenie usług) finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczony (zleceniobiorca) i płatnik składek (zleceniodawca). Składkę na ubezpieczenia rentowe finansuje: w wysokości 1,5% podstawy wymiaru – z własnych środków ubezpieczony (zleceniobiorca) oraz w wysokości 6,5% podstawy wymiaru – z własnych środków płatnik składek (zleceniodawca). Składkę na ubezpieczenie chorobowe finansuje w całości, z własnych środków, sam ubezpieczony (zleceniobiorca). Składkę na ubezpieczenie wypadkowe finansuje w całości, z własnych środków, płatnik składek (zleceniodawca).
W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz umowy o pracę można rozliczyć na jednej deklaracji podatkowej PIT. W takim wypadku przedsiębiorca powinien wybrać formularzu PIT-36, jednakże rozliczenie obydwóch źródeł dochodów na jednym picie może nastąpić tylko w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych.
Jeżeli prowadzona przez przedsiębiorcę pozarolnicza działalność gospodarcza jest opodatkowana ryczałtem, skalą podatkową czy też podatkiem liniowym, należy złożyć dwie oddzielne deklaracje PIT – jedną dla prowadzonej działalności, a drugą dla pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę.
Stan prawny na: 19 marca 2018 r.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U 207.1778)
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2017.1938)
