Opodatkowanie w Belgii dochodów osiąganych wyłącznie w Polsce, przez nierezydenta

Użytkownik zwrócił się do nas z zapytaniem dotyczącym opodatkowania w Belgii dochodów osiąganych wyłącznie w Polsce. Wskazał, że w Polsce posiada dom i prowadzi firmę oraz jest zatrudniony na etacie. Posiada polskie obywatelstwo jednak zamieszkuje w Belgii z mężem (obywatelem Belgii). W Belgii nie osiąga żadnych dochodów, prowadzi firmę zdalnie. Czy ma obowiązek rozliczanie podatku w Belgii?

Na wstępie należy wskazać, że w obowiązującym stanie prawnym brak jest ogólnych europejskich przepisów, które regulowałyby sposób opodatkowania dochodu obywateli Unii Europejskiej, którzy mieszkają lub przebywają poza swoim krajem pochodzenia.

W celu unikania podwójnego opodatkowania osób otrzymujących dochody w dwóch lub więcej krajach, poszczególne państwa zawierają tzw. umowy bilateralne, mające na celu określenie zasad rozliczania podatników. W całej zawiłości systemów podatkowych w pierwszej kolejności wskażemy dwie podstawowe zasady unikania podwójnego opodatkowania:

1) Metoda wyłączenia z progresją

Według treści art. 27 ust. 8 ustawy o PIT, jeżeli podatnik, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali 17% minus kwota zmniejszająca podatek;
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2) Metoda odliczenia proporcjonalnego

Stosownie do art. 27 ust. 9 ustawy o PIT, jeżeli podatnik, który ma miejsce zamieszkania w Polsce, osiąga również dochody za granicą, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski. Metoda odliczenia proporcjonalnego polega na tym, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami konwencji może być opodatkowany w innym państwie, to Polska zezwoli na odliczenie od podatku należnego od dochodu tej osoby, kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w tym państwie.

Metodę odliczenia proporcjonalnego przewiduje się między innymi w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę z następującymi państwami: Armenią, Australią, Belgią, Chile, Danią, Egiptem, Finlandią, Gruzją, Holandią, Iranem, Islandią, Kazachstanem, Kirgistanem, Koreą Południową, Luksemburgiem, Macedonia, Mołdową, Rosją, Stanami Zjednoczonymi, Syrią, Tadżykistanem i Uzbekistanem.

W przypadku metody odliczenia proporcjonalnego podatek w Polsce oblicza się w następujący sposób:

• w zeznaniu składanym w Polsce uwzględnia się zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i dochody zagraniczne,
• wylicza się od łącznych dochodów podatek według polskiej skali podatkowej
• tak obliczony podatek pomniejsza się o podatek zapłacony za granicą (wysokość potrącenia nie może przekroczyć tej części podatku polskiego, która przypada proporcjonalnie na dochód lub zyski majątkowe, które zostały opodatkowane za granicą).

Metoda ta nie jest korzystna dla podatników, ponieważ opodatkowanie ich dochodów za granicą jest z zazwyczaj niższe niż opodatkowanie tych samych kwot w Polsce, co w konsekwencji powoduje, że podatnicy muszą zapłacić podatek dochodowy również w Polsce.

O ile powyższe definicje brzmią skomplikowanie, zasada ich stosowania jest stosunkowo prosta. Obie metody unikania podwójnego opodatkowania są sobie równe. Sytuacja zmienia się wraz z rzeczywistą kwotą podatku, jaką należy zapłacić w danym kraju. W niektórych sytuacjach może okazać się, że podatek zapłacony w Belgii jest dużo wyższy od kwoty, jaką można odliczyć w Polsce w ramach metody proporcjonalnego odliczenia. Z drugiej strony, jeśli podatek zapłacony za granicą był dużo niższy, to kwota odliczenia nie może być wyższa niż podatek faktycznie zapłacony za granicą - wtedy trzeba będzie dopłacić.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że od 2020 r. dla dochodów osiągniętych w Belgii w Polsce obowiązuje Konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzona w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., podpisana w Paryżu dnia 7 czerwca 2017 r. Ponieważ Polska i Belgia miały umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania na zasadach odliczenia z progresją, tzw. abolicja podatkowa tak naprawdę nie dotyczyła Polaków dorabiających w Belgii. Obecnie wszyscy podatnicy mogą korzystać z ulgi abolicyjnej, przy czym kwota odliczenia od podatku dochodowego z tego tytułu nie może przekroczyć 1360 zł. Jeśli zatem kwota podatku należnego w Polsce wyliczonego na podstawie zasady proporcjonalnego odliczenia będzie wyższa od tej liczonej metodą odliczenia z progresją, w deklaracji PIT będzie można odliczyć do 1360 zł tej różnicy.

Należy zaznaczyć, że w każdym przypadku należy gruntownie przeanalizować własną sytuacją. Przede wszystkim należy ustalić, czy dana osoba mieszkająca w Belgii, podlega polskiego podatkowi (czyli ma nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Polski dotyczy osób, które:

1. posiadają na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych, lub
2. przebywają na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym przez Użytkownika, który wskazał, że mieszka na stałe w Belgii, z osiąganych dochodów w Polsce prawdopodobnie powinien odprowadzić podatek dochodowy w Belgii. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami liczy się czas pobytu w roku podatkowym za granicą.

Jednocześnie podkreślamy, że udzielanie porad dotyczących prawa podatkowego wykracza poza zakres E-punktu konsultacyjnego, określony w Dziale II pkt. 4 Regulaminu udostępniania informacji i porad w systemie E-punktu konsultacyjnego w ramach serwisu Mikroporady.pl. Rekomendujemy w tym zakresie ewentualnie konsultacje z doradcą podatkowym lub wystąpienie z wnioskiem do Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.  Opłata od takiego wniosku wynosi 40 zł. Jest to oficjalna interpretacja organu skarbowego przedstawionego przez wnioskodawcę problemu prawa podatkowego. Przedstawia odpowiedź organu na pytanie dotyczące skutków prawno-podatkowych sytuacji opisanej we wniosku. Podatnik zadaje pytanie oraz przedstawia swoje stanowisko w zakresie rozumienia i stosowania przepisów prawa podatkowego w jego sytuacji, a organ podatkowy w terminie do 3 miesięcy stwierdza, czy stanowisko zaprezentowane we wniosku jest prawidłowe, czy też nie.

Wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji i uzyskanie jej w interesującej go sprawie umożliwia wnioskodawcy właściwe zastosowanie przepisów prawa podatkowego, zgodne z interpretacją stosowaną przez organy podatkowe. Dodatkowo najważniejszą cechą interpretacji podatkowych jest ich funkcja gwarancyjna. Wnioskodawca stosujący wydaną dla niego interpretacje, nie jest narażony na odpowiedzialność ciążącą na nim z tytułu stosowania prawa podatkowego, w sposób, który okaże się później niezgodny z orzeczeniem sądu lub późniejszą interpretacją.

Więcej na temat interpretacji podatkowej oraz sposobu jej uzyskania dowiesz się z naszego artykułu – https://mikroporady.pl/porady/interpretacja-podatkowa-jak-ja-uzyskac-i-jak-stosowac.  

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 12 października 2022 r.

Podstawa prawna:

1. Konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzona w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.).