Porady biznesowe
Zatrudnianie pracownika z niepełnosprawnością – aspekty prawne z punktu widzenia pracownika
Porada powstała w ramach działalności non-profit Fundacji Akademia Liderów.
mikroPorady.pl są projektem Fundacji, który pomaga polskim mikroprzedsiębiorcom na każdym etapie prowadzenia działalności.
Ty też możesz pomóc w rozwoju polskiej mikroprzedsiębiorczości.
Wpłać darowiznę na rzecz Fundacji
Na wstępie wskazujemy, że prawa i obowiązki zarówno pracodawcy jak i pracownika dotyczące zatrudnienia osoby niepełnosprawnej reguluje ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz Kodeks Pracy – analogicznie jak pozostałych pracowników. W dzisiejszym artykule przedstawimy aspekty prawne takiego zatrudnienia oraz wskażemy, jakie uprawnienia posiada pracownik niepełnosprawny.
Informowanie pracodawcy o niepełnosprawności
Pracownik niepełnosprawny nie jest zobowiązany do poinformowania pracodawcy o swojej niepełnosprawności. Korzystanie z przywilejów przysługujących pracownikowi niepełnosprawnemu jest dobrowolne. Pracodawca jednak ma obowiązek przyznania ich pracownikowi, jeśli ten przedstawi orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
Obowiązki pracodawcy w związku z zatrudnieniem osoby niepełnosprawnej
Zasadą wynikającą z Kodeksu pracy jest zasada równego traktowania wszystkich pracowników. Równe traktowanie pracownika niepełnosprawnego w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie go w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio w zakresie wynagrodzenia, awansów czy dostępu do szkoleń.
Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych ma obowiązek zapewnić dostosowanie stanowisk pracy oraz dojść do nich do potrzeb i możliwości tych pracowników, wynikających ze zmniejszonej sprawności.
Nie każda osoba niepełnosprawna wymaga przystosowania stanowiska pracy do jej potrzeb. Jeżeli dana osoba nie wymaga takiego przystosowania, to pracodawca nie ma obowiązku w tym zakresie.
Czas pracy osoby niepełnosprawnej
Jak wynika z ustawy, czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Skrócony czas pracy nie powoduje jednak obniżenia wynagrodzenia. Zasada ta dotyczy wszystkich pracowników niepełnosprawnych, niezależnie od tego, czy rozpoczynają pracę będąc osobami niepełnosprawnymi, czy też uzyskują ten status w trakcie zatrudnienia.
Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
Natomiast zgodnie z Kodeksem pracy, jeżeli wymiar dobowy czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Niezależnie od tego uprawnienia, osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas takiej dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.
Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?
Pokaż materiałyDodatkowy urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej
Pracownikowi niepełnosprawnemu, zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności. Urlop ten nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Pierwszy dodatkowy urlop wypoczynkowy osoba niepełnosprawna nabywa w całości (czyli w wymiarze 10 dni roboczych).Dodatkowy urlop niewykorzystany w danym roku kalendarzowym przechodzi na rok następny, tak samo jak urlop podstawowy.
Zwolnienie lekarskie osoby niepełnosprawnej
Zwolnienie lekarskie przysługujące osobie niepełnosprawnej różni się w zależności od stopnia niepełnosprawności. Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:
- w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku,
- w celu wykonania badań specjalistycznych zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Łączny wymiar dodatkowego urlopu osoby niepełnosprawnej i zwolnienia od pracy nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Kolejność skorzystania z powyższych uprawnień nie ma znaczenia dla ustalania ich maksymalnego łącznego wymiaru.
W naszym serwisie znajduje się artykuł dotyczący korzyści dla pracodawcy wynikających z zatrudnienia osoby niepełnosprawnej – zachęcamy do zapoznania się z jego treścią
Stan prawny na dzień: 27 lutego 2024 r.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 44).
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465).
Praca zdalna - jak się przygotować?
Pandemia COVID-19 wpłynęła na wszystkie sfery życia społecznego, w tym także na sferę zawodową, a w związku z tym także na stosunki pracy. Obecnie z pracy zdalnej, wprowadzonej regulacją szczególną zawartą w art. 3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych chętnie korzystają pracodawcy i pracownicy.
Pobierz poradnik
Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!
Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?
A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
Czy porada okazała się pomocna?
Twoja odpowiedź pozwala nam poprawić jakość naszych materiałów.
Tę poradę udostępniamy całkowicie bezpłatnie.
Jeżeli wesprzesz nas drobną darowizną,
stworzymy więcej jakościowych materiałów.
Warto wiedzieć
