Porady eksperta

Czy można zwolnić pracownika w okresie ochronnym?

Pytanie z dnia 19 września 2014

Przedstawiony problem prawny: zwolnienie pracownika w okresie ochronnym

Zwolnienie pracownika w okresie ochronnym z przyczyn ekonomicznych

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Pracodawca (firma handlowo – usługowa) chce zwolnić 63 – letniego pracownika, z uwagi na ciężką sytuację finansową. Pracodawca nie ogłosił jeszcze jednak ani upadłości, ani likwidacji.

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Ww. przepis wprowadza tzw. „ochronę przedemerytalną". Aby ochrona ta mogła mieć zastosowanie muszą zaistnieć kumulatywnie dwie przesłanki:
- osiągnięcie przez pracownika wieku, który nie więcej niż o 4 lata poprzedza moment wejścia w wiek emerytalny,
- posiadanie odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego (tzw. okres składkowy i nieskładkowy), który warunkuje uzyskanie prawa do świadczeń emerytalnych z osiągnięciem wieku emerytalnego.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Ochrona ta nie obowiązuje m.in. w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (art. 411 kodeksu pracy). Jak wskazuje się w orzecznictwie, przepis art. 41[1] § 1 Kodeksu pracy, wyłączający ochronę pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, ma zastosowanie tylko w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika i nie ma zastosowania w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2010 r., sygn. akt I PZP 1/10).

Likwidacja firmy a zwolnienie pracownika w okresie ochronnym

Ogłoszenie upadłości oznacza formalne ogłoszenie upadłości przez sąd upadłościowy, które następuje w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Od tego momentu otwarta zostaje możliwość skorzystania przez pracodawcę z uprawnienia wynikającego z art. 411k.p. Nie ma znaczenia materialna data upadłości, to znaczy faktyczny moment powstania niewypłacalności pracodawcy.

Upadłość lub likwidacja pracodawcy nie powodują jednak wygaśnięcia stosunku pracy, w związku z tym pracodawca musi wręczyć pracownikowi wypowiedzenie. Ogłoszenie upadłości bądź też likwidacja pracodawcy jest wystarczającą przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę, którą należy podać w wypowiedzeniu (art. 30 § 4 k.p.). Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia (art. 361 k.p.).

Odszkodowanie za zwolnienie pracownika w okresie ochronnym

W związku z powyższym przed ogłoszeniem upadłości lub likwidacji nie można wypowiedzieć osobie w wieku przedemerytalnym umowy o pracę. W razie wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów kodeksu pracy, pracownikowi, na podstawie art. 45 k.p. przysługuje roszczenie o orzeczenie przez sąd o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Ochrona przedemerytalna dotyczy jednak jedynie wypowiedzenia umowy o pracę, nic więc nie stoi na przeszkodzie, aby zawrzeć z pracownikiem porozumienie stron o rozwiązaniu umowy o pracę (art. 30 § 1 pkt 1 k.p.).

Podstawa prawna:

  1. Kodeks pracy (tj. Dz. U. 1998 nr 21 poz. 94)

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT