Praca zdalna z podmiotem zagranicznym - mikroPorady.pl - Biznesowe wsparcie z najlepszej strony

Użytkowniczka serwisu zwróciła się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:

Jestem zatrudniona na umowę o pracę w Polsce. Firma niemiecka chce zatrudnić mnie na wykonywanie pracy w formie zdalnej. Czy powinnam założyć działalność (to będzie moja pierwsza. Czy powinna to być inna forma zatrudnienia? I jak potem to rozliczyć z urzędem skarbowym?

W pierwszej kolejności należy wskazać, że obowiązujące przepisy prawa umożliwiają nawiązanie więcej niż jednego stosunku pracy. Praca na dwóch etatach może zostać rozpoczęta z tym samym pracodawcą, jak również z innym podmiotem. W Kodeksie pracy nie ma określonej maksymalnej liczby umów, które można zawrzeć jednocześnie. Ustawa zezwala na pracę u dwóch różnych pracodawców nawet na dwa pełne etaty. W tym zakresie nie ma prawnych ograniczeń. Pracownik nie ma obowiązku informowania przełożonych o podpisaniu drugiej umowy o pracę. Jednakże ograniczeniem może być wcześniejsze podpisanie umowy o zakazie konkurencji. Wówczas, zgodnie z taką klauzulą, zatrudniony nie może rozpocząć pracy w tej samej lub podobnej branży w tym samym czasie. Odpowiadając zatem na pierwsze pytanie Użytkowniczki wskazujemy, że forma zatrudnienia, tj. B2B, umowa zlecenia czy umowa o pracę - zależy wyłącznie od ustaleń stron.

Przechodząc do kolejnego pytania poniżej przeanalizujemy kwestie związane z prawidłowym rozliczaniem otrzymywanego wynagrodzenia od zagranicznego pracodawcy.

Podstawową kwestią, od której należy rozpocząć jest właściwe określenie rezydencji podatkowej danej osoby. Wpływa to bowiem na zakres obowiązku podatkowego.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Zgodnie z art. 3 ust. 1–1a ustawy PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania (rezydencja) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Warto bliżej przyjrzeć się pierwszej przesłance, tzn. ośrodkowi interesów życiowych. Pod tym pojęciem rozumieć należy ognisko domowe, wszelkie powiązania rodzinne i towarzyskie, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów. Osoba fizyczna, która spełnia choćby jeden z dwóch ww. warunków, jest traktowana jako polski rezydent podatkowy podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, co oznacza, że przed polskim fiskusem należy rozliczyć zarówno dochody osiągnięte w kraju, jak i za granicą.

W sytuacji, gdy osoba fizyczna jest zatrudniona u zagranicznego pracodawcy, kluczowe jest także sięgnięcie do zapisów właściwej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Polska ma zawarte takie umowy z większością krajów. Teksty przedmiotowych umów oparte są na zapisach Modelowej Konwencji OECD.

Wynikająca z powyższej Konwencji Modelowej norma odnosząca się do dochodów z pracy najemnej, powtórzona w umowach międzynarodowych brzmi następująco:

Płace, uposażenia i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym kraju otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym kraju, chyba że praca wykonywana jest w drugim kraju. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim kraju.

Wskazane sformułowanie „może być opodatkowane” oznacza, że od woli ustawodawcy danego kraju zależy, czy zdecyduje się on poprzez swoje wewnętrzne prawo na opodatkowanie takich dochodów. Nie jest to dobrowolność istniejąca po stronie podatnika. W rezultacie zwrot „może być opodatkowane” należy odczytywać jako „są opodatkowane”.

Umowy międzynarodowe uzależniają zatem miejsce opodatkowania od kraju, w którym praca jest faktycznie wykonywana. Za miejsce wykonywania pracy należy uznać zawsze to miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, kiedy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie. Nie ma natomiast znaczenia, gdzie znajduje się siedziba pracodawcy, ani też, gdzie są wypłacane środki pieniężne za wykonywaną pracę.

Należy zatem podkreślić, że miejsce opodatkowania dochodów z pracy zgodnie z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania uzależnione jest nie tyle od podmiotu wypłacającego wynagrodzenie, co od miejsca wykonywania pracy.

W świetle umów międzynarodowych istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii, gdzie uzyskiwane są wynagrodzenia w zamian za świadczoną pracę najemną, ma określenie miejsca jej wykonywania. Należy za nie uznać zawsze to miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, kiedy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie.

Przenosząc zatem powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy przedstawionej przez Użytkowniczkę możemy wskazać, że osoba fizyczna, która wykonuje pracę zdalną w Polsce, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Decydującym kryterium jest bowiem miejsce, gdzie osoba fizycznie przebywa w chwili wykonywania pracy zdalnej. Nieistotna jest natomiast okoliczność miejsca pobytu pracodawcy.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 9 listopada 2022 r.

Podstawa prawna: