Forma płatności wynagrodzenia za umowę zlecenia między osobami fizycznymi

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w umowie zlecenia między osobami fizycznymi można zamieścić postanowienie, że zapłata za wykonane usługi nastąpi formie płatności gotówką (zamiast przelewu)?

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną uregulowaną w Kodeksie cywilnym. Z uwagi na fakt, że do tej umowy nie mają zastosowania przepisy Kodeksu pracy, osobie wykonującej zlecenie przysługują prawa, jakie bezpośrednio wynikają z treści umowy i przepisów Kodeksu cywilnego.

Przez umowę zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W umowie zlecenia ważny jest fakt wykonywania pracy na rzecz zleceniodawcy, która niekoniecznie będzie prowadzić do określonego rezultatu. Umowa zlecenie powinna być zawarta na piśmie i podpisana przez obydwie strony - zleceniobiorcę i zleceniodawcę. Zaletą tej umowy jest swoboda w zakresie ustalenia miejsca, czasu i sposobu wykonywania zadania.

Z perspektywy zleceniodawcy, kluczową zaletą umów zleceń są m.in. nieobowiązujące w tym wypadku przepisy Kodeksu pracy, które dotyczą umów o pracę. Natomiast z perspektywy zleceniobiorcy do zalet można zaliczyć wspomnianą już wcześniej swobodę działania, wyższe niż w przypadku umów o pracę koszty uzyskania przychodu (aż 20-procentowe), brak składek ZUS w przypadku uczących się zleceniobiorców do 26. roku życia, zwolnienie z PIT dla młodych zleceniobiorców do 26. roku życia oraz prawo do niektórych świadczeń gwarantowanych w ramach umów o pracę, np. te związane z podróżami służbowymi.

Przepisy zakładają możliwość podpisania nieodpłatnej umowy zlecenia lub umowy zlecenia z określoną stawką. Od 1 stycznia 2017 roku w życie weszły przepisy ustanawiające funkcjonowanie minimalnej stawki godzinowej przy umowach zleceniach.

Zgodnie z art. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę

„Użyte w ustawie określenia oznaczają: [...] 1a) „minimalna stawka godzinowa” – minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przysługująca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi”.

Przepisy te są wiążące i nawet wola zleceniobiorcy nie może doprowadzić do wynagrodzenia zleceniobiorcy na warunkach gorszych niż ustawa przewiduje.

Wysokość tej stawki jest powiązana z wysokością minimalnej płacy z tytułu umowy o pracę i ma rosnąć razem z nią. Niewywiązywanie się z zapisów dotyczących minimalnej stawki godzinowej w przypadku umów zleceń oraz o świadczenie usług może skutkować dla osoby odpowiedzialnej karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 2000 zł. Sprawa taka może zostać również skierowana do sądu, który w toku postępowania może wymierzyć maksymalną karę 30 000 zł.

Kolejną zmianą powiązaną z wprowadzeniem minimalnej stawki godzinowej jest konieczność ewidencjonowania godzin pracy zleceniobiorcy. Ma to na celu udokumentowanie stosowania minimalnej stawki godzinowej, szczególnie w przypadku umów, w których nie ma określonej stawki godzinowej, a jest na przykład kwota za całość wykonanego zlecenia.

Jak już zostało wskazane, umowa zlecenia regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego. Regulacje te nie przewidują częstotliwości wypłat innej niż zostanie to zapisane w samej umowie. Jednak w przypadku umów zawieranych na okres dłuższy niż jeden miesiąc wypłata z tytułu umowy zlecenia musi mieć miejsce co najmniej raz w miesiącu. Nie ma przeszkód, aby wypłata wynagrodzenia następowała za pokwitowaniem do rąk własnych, rekomendujemy jednak zawrzeć odpowiednie postanowienie w tym zakresie w umowie.

W przypadku przedsiębiorców, zgodnie z art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców, osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą dokonywać lub przyjmować płatności za wykonaną pracę, lub sprzedane towary jedynie za pośrednictwem rachunku płatniczego w sytuacji, gdy spełnione są łącznie dwa warunki:

stroną transakcji jest inny przedsiębiorca,
jednorazowa wartość transakcji przekracza 8tys. złotych (lub równowartość tej kwoty w innej walucie).

Użytkownik w zapytaniu zaznaczył jednak, że chodzi o regulowanie zapłaty za wykonane usługi pomiędzy osobami fizycznymi zatem wskazujemy, że nie ma w tym zakresie żadnych ograniczeń.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 9 stycznia 2023 r.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

2) Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2207).

3) Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.).

Umowa o dzieło - umowa zlecenie

Wielokrotnie spotykamy się z problematyką, jaką jest wybór właściwego rodzaju umowy. Najczęściej mylonymi i błędnie stosowanymi umowami są umowa o dzieło/umowa zlecenie. Zarówno umowa o dzieło, jak i umowa zlecenie są umowami cywilnoprawnymi, pełnią jednakże zdecydowanie inne funkcje i powodują różne skutki. Istotą zawarcia umowy o dzieło jest zobowiązanie się przyjmującego zamówienie do wykonania określonego, szczegółowo w umowie dzieła, zaś strony zmawiającej do zapłaty wynagrodzenia. Istotą umowy zlecenia jest wykonanie nie przez przyjmującego zlecenie określonej czynności prawnej lub faktycznej.

Pobierz poradnik