Czy prowadząc działalność i mając umowę zlecenia z wynagrodzeniem powyżej minimalnego można nie opłacać ZUS z firmy? - mikroPorady.pl

Czy zleceniobiorca prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą i uzyskujący wynagrodzenie z umowy zlecenia wyższe niż minimalne może nie opłacać składek społecznych z działalności? Wyjaśniamy zasady obowiązków ubezpieczeniowych, w tym rolę zleceniodawcy i znaczenie minimalnego wynagrodzenia.

Działalność i umowa zlecenia – jak kształtują się obowiązki ubezpieczeniowe?

W przypadku zbiegu tytułów ubezpieczeniowych – tj. prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia – zastosowanie ma art. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Osoba wykonująca kilka rodzajów działalności zarobkowej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, który powstał wcześniej, chyba że z innego tytułu osiąga przychód równy co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu.

W praktyce oznacza to, że jeżeli zleceniobiorca osiąga z tytułu umowy zlecenia przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązek składkowy powstaje z tego tytułu, a działalność gospodarcza może mieć charakter dobrowolny w zakresie składek społecznych.

Minimalne wynagrodzenie – poziomy graniczne w 2025 roku

Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej w 2025 r.:

od 1 stycznia 2025 r. – minimalne wynagrodzenie wynosi 4666 zł brutto,

Jeżeli w danym miesiącu zleceniobiorca uzyska z tytułu umowy zlecenia wynagrodzenie równe lub wyższe niż powyższe kwoty, to ten tytuł uznaje się za wystarczający do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

Składka zdrowotna – odrębny obowiązek

Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, osoby prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Oznacza to, że składka zdrowotna z działalności gospodarczej pozostaje obowiązkowa nawet wtedy, gdy składki społeczne są opłacane z innego tytułu (np. umowy zlecenia).

Obowiązki zleceniodawcy – konieczność zgłoszenia

Zgodnie z art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych spoczywa na podmiocie zatrudniającym – czyli w przypadku umowy zlecenia na zleceniodawcy.

Zleceniodawca musi:

dokonać zgłoszenia do ZUS (formularz ZUS ZUA),
obliczyć i odprowadzić należne składki społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe),
nie ograniczać się jedynie do składki zdrowotnej (ZUS ZZA), która dotyczy wyłącznie przedsiębiorców.

Brak prawidłowego zgłoszenia przez zleceniodawcę skutkuje tym, że ZUS może domagać się opłacenia zaległych składek z tytułu działalności gospodarczej – nawet z mocą wsteczną.

Podsumowanie

Obowiązek opłacania składek społecznych z działalności gospodarczej nie występuje, jeżeli:

z umowy zlecenia uzyskiwany jest przychód co najmniej równy minimalnemu wynagrodzeniu,
zleceniodawca zgłosił zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych.

Obowiązek opłacania składki zdrowotnej z działalności gospodarczej pozostaje aktualny niezależnie od innych tytułów.
Oceny spełnienia warunków należy dokonywać miesięcznie.
W przypadku braku zgłoszenia do pełnych ubezpieczeń – obowiązek opłacania składek społecznych obciąża podatnika prowadzącego działalność.

Podstawy prawne

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U. 2025 poz. 350 ze zm.):
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej (Dz.U. 2024 poz. 2135 ze zm.):
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i wysokości stawki godzinowej w 2025 r. (Dz.U. 2024 poz. 1362).

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.
Wyszukaj: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Jak wyliczać wynagrodzenie pracownika?

Przedsiębiorca, który decyduje się na zatrudnienie pracownika powinien wcześniej przeprowadzić analizę kosztów, które się z tym wiążą.

Składki na ubezpieczenia społeczne

Zapłata wynagrodzenia należnego pracownikowi to nie jedyny obowiązek pracodawcy, który wiąże się z nawiązaniem stosunku pracy. Pracodawca obowiązany jest także uiścić należne składki na ubezpieczenie społeczne pracownika, wśród których znajdują się m.in.:

Składka na ubezpieczenie emerytalne;
Składka na ubezpieczenie rentowe;
Składka na ubezpieczenie wypadkowe;
Składka na tzw. fundusz pracy;
Składka na tzw. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Odmiennie kształtuje się sytuacja przedsiębiorcy, który decyduje się na zawarcie umowy cywilno - prawnej i zlecenie do wykonania prac osobie trzeciej nie nawiązując z nią stosunku pracy.

Koszt zatrudnienia pracownika

W poniższej tabeli porównujemy koszt zatrudnienia pracownika przy nawiązaniu z nim stosunku pracy, zawarciu umowy zlecenia i umowy o dzieło. Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę objęta jest wszystkimi rodzajami ubezpieczeń. Dodatkowo pracodawca odprowadza składkę na fundusz pracy oraz fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

W tym miejscu wskazujemy, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia objęta jest obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, emerytalnym oraz rentowym, dodatkowo może zostać objęta także ubezpieczeniem zdrowotnym.

Zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne

Należy także wskazać, że zwolnieniu ze składek na ubezpieczenia podlegają osoby, które nie przekroczyły 26 roku życia (szerzej na ten temat piszemy tu: Jak zatrudniać młodocianych i pracowników, którzy nie ukończyli jeszcze 26 roku życia.)

W przypadku zatrudnienia osoby na podstawie umowy o dzieło nie istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Ponadto, w naszej tabeli przyjęliśmy założenie, że Twój pracownik nie został objęty żadnym innym ubezpieczeniem społecznym niż wynikającymi z umowy z Tobą.

Wyliczenie składki na podatek dochodowy

Problematyczne jest także wyliczenie składki na podatek dochodowy od osób fizycznych- w naszym zestawieniu postaraliśmy się o wskazanie sposobu takiego wyliczenia. Zanim do niego przystąpisz upewnij się czy Twój pracownik objęty jest I czy II progiem podatkowym.

Dla lepszego porównania przyjęliśmy, że każda z osób niezależnie od rodzaju zawartej umowy zgodziła się na wynagrodzenie w wysokości 4242 zł brutto. Kwota ta stanowi kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2024 roku zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2024 roku.

Wskazujemy także, że minimalna stawka godzinowa w 2024 roku zgodnie z powyżej wskazanym Rozporządzeniem wynosi 27,70 zł.

Pobierz poradnik